ساختمان پلاسکو، در ضلع شرقی چهارراهی است که به آن استانبول میگویند؛ منطقهای که در دهههای چهل و پنجاه قلب تجارت و دیپلماسی و البته خوشگذرانی و تفریح در تهران بوده است. برج پانزده طبقهای که اولین ساختمان با اسکلت فلزی در تهران بود و دومین ساختمان بلندی که در آن آسانسور وجود داشت.
وجه تسمیه ساختمان پلاسکو این است که آقای القانیان اصلا مالک کارخانه پلاسکو بود که از جمله مصنوعاتش ظرفهای ملامین و پلاستیک بوده است. تکمیل ساختمان از سال 39 تا 41 طول کشید و وقتی که سر برآورد، در تمام تهرانی که آن روزها حدود دو میلیون نفر جمعیت داشت دیده میشد.
بازار شیک و مدرنی که 29 هزار متر مربع زیربنا داشت، با یک طبقه زیر زمین که حوض و صندلیهایی برای نشستن و وقتگذرانی در آنها قرار گرفته بود، جای مناسبی برای خرید کردن بود و با بقیه مغازهها و بازارهای سنتی فرق داشت؛ یکی از اولین تجربههای ایرانیها از «مرکز خرید» مدرن.
590 واحد تجاری برج را بیشتر فروشندههای جوان میگردانند. شغلشان یا بوتیکداری است یا فروشنده تولیدی هستند. اغلب آنها از تاریخ این ساختمان بیشتر از اینکه «مالک اینجا یک یهودی سرمایهداری بود که اعدامش کردهاند»، چیزی نمیدانند.
از طبقه پنجم به بعد، ساختمان، کوچکتر است. برای رسیدن به این بخش ساختمان، هرچند راهپله هم هست اما باید از آسانسور استفاده کرد. اینجا یکی دیگر از بازماندههای تاریخی ساختمان را میشود دید
در طبقههای بالایی، خبری از اسمهای عجیب و دکورهای خوش آب و رنگ روی ویترین مغازهها نیست. در هر طبقه کاغذ راهنمایی نصب شده است که مشتریها را به سمت تولیدیهایی که سراغشان آمدهاند راهنمایی میکند. راهروها هم پر است از کیسههای پلاستیکی بزرگ با آدرس شهرهای دور و نزدیک و جعبههایی که قرار است برای کاسبها ارسال شود.
در راهپلههایی که به سبک چند ده سال پیش هنوز موزاییکی است با لبههای فلز کوبی شده، کنار سطل آشغالهای بزرگ در پاگردها، آگهی تهیه لوازم خیاطی، دکمه و مادگی و چیزهای دیگر را میشود دید؛ در کنارش، آگهیهای فروش سرقفلی و مالکیت واحدهاست.
از نمای سپید و قرمز سالهای دور برج پلاسکو و مجسمه عظیم «کانادا درای» نارنجی که برای تبلیغ روی برج پلاسکو نصب کرده بودند، حالا فقط قطعات فلزی منظمی باقی مانده است که از یک طرف نمای برج بیرون زده است؛ با این حال، ساختمان پلاسکو هنوز تا فاصله قابل توجهی از هر طرف، کاملاً دیده میشود.
این ساختمان به عنوان اولین ساختمان مرتفع و مدرن ایران یاد میشود و روزی هیاهوی بازار ضربان وجودش بود.
ساختمان پلاسکو دفتر خاطراتی از کودکانی بود که با خرید لباس شاد میشدند و به استقبال عید میرفتند.
اما در ساعات اولیه روز 30 دی ماه سال جاری اولین برج بلند تهران فرو رویخت و این اتفاق در صدر اخبار خبرگزاریهای کشورمان قرار گرفت.