مراسم گرامیداشت روز «کتاب، کتابخوانی و کتابدار» صبح امروز دوشنبه ۲۴ آبان با حضور سیدرضا صالحیامیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور و جمعی از کتابداران کتابخانههای عمومی در مجموعه تالار وحدت برگزار شد.
صالحیامیری در این برنامه گفت: من امروز بهعنوان یک کتابدار در جمع شما حاضر شدهام تا از نزدیک افتخار حضور چندساله خودم را در این جامعه بزرگ اعلام کنم و بزرگترین افتخار خودم را کتابداری میدانم. ما اگرچه در نگاه جامعه دیده نمیشویم اما در درون خود یک رضایت قلبی داریم که کتاب همیشه مرجع ماست و ما مرجع ارتباط مردم با منابع دینی، علمی و اخلاقی هستیم.
وی افزود: مطمئنم بدون فرهنگ به توسعه نمیرسیم و جاده توسعه فرهنگی از کتاب آغاز میشود، بستر و جاده توسعه فرهنگی، کتاب، کتابخانه و کتابخوانی است و بدون توجه به این اصل مهم، به توسعه فرهنگی نمیرسیم و اگر به توسعه فرهنگی نرسیم، توسعه ملی نخواهیم داشت؛ به این ترتیب اقتصاد، سیاست و امور اجتماعی هم توسعه نخواهد داشت.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنان گفت: اینکه امروز از کتابداران تقدیر میشود، نماد رعایت اخلاق است، این مراسم یک پیام بزرگ دارد و آن این است که بزرگان فرهنگ قدر شما کتابداران را میدانند. من هم خود را عضو کوچک جامعه بزرگ کتابداران کشور میدانم. باید حرکت جدید و راهحلهای خلاق برای توسعه کتاب و کتابخوانی پیدا کنیم و در قدم اول باید بپذیریم که کتابخانه فقط یک محیط بسته برای تحویل کتاب به کتابخوانان نیست، بلکه باید تبدیل به یک مرکز فرهنگی شود.
صالحی امیری در ادامه افزود: آقای مختارپور از موفقترین مدیران حوزه کتابخوانی پس از انقلاب در کشور است و این حمایت تداوم خواهد داشت. به عنوان اولین تقاضا از آقای مختارپور میخواهم که حرکتی را آغاز کند که کتابخانه در هر نقطهای از کشور تبدیل به کانون فرهنگی شود و هر کسی نیاز فرهنگی دارد، نقطه حرکت خود را کتابخانه قرار دهد. کتابخانه، مسجد و مدرسه، مکانهای مقدسی هستند که باید با هم تعریف شوند.
وی تصریح کرد: نکته دوم بحث کتابخانههای تخصصی است. عصر، عصر تخصص است. درست است که اسم شما، نهاد کتابخانههای عمومی است، اما کتابخانه عمومی میتواند در دل خود کتابهای تخصصی نیز داشته باشد. مهمتر از اینها بحث نیاز جامعه است، کتابخانه نباید محل انباشت کتاب باشد بلکه باید محلی برای مصرف جامعه باشد و این ممکن نمیشود مگر با اجتماعی شدن کتابخانهها. ما کتابخانهها را اجتماعی نکردهایم؛ یعنی منطبق با نیازهای جامعه تعریف نشدهاند. تأمین منابع کتابخانه باید با توجه به نیازها صورت بگیرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنانش گفت: نکته مهم دیگر بحث کتابداری الکترونیک است، در این زمینه باید به سرعت به سمتی برویم که روشهای تأمین منابع را تغییر بدهیم. امسال که در اجلاس ایفلا حضور داشتم شعار ایفلای ۲۰۱۶ «کتابخانه موبایلی در ۲۰۲۰» بود، ما فاصله زیادی با این هدف داریم ولی نقطه آغازش کتابخانههای عمومی است که بتوانند از طریق فضای مجازی به مشتریان خدمات بدهند؛ این خود از توسعه کتابخوانی است. نکته بعدی بحث خلاقیت و نوآوری است، در این زمینه در نهاد کتابخانهها فعالیتهایی صورت گرفته اما باید خلاقیت و توزیع در مصرف، دسترسی در منابع و تعامل با خوانندگان داشته باشیم. امروز کتابدار به جای آنکه در یک نقطه بنشیند، باید به سراغ مصرفکننده برود و مفهوم کتابخوانی دیگر انحصاراً به طور فیزیکی در فضای کتابخانه شکل نمیگیرد.
صالحیامیری ادامه داد: پیشنهاد میکنم قطعاتی از کلام بزرگان را در شبکههای مجازی منتشر کنید تا کتابخوانان و مشتریان کتابخانهها این پیامها را دریافت کنند؛ به این ترتیب فضای مجازی ما پر از نکات و جملات حکمتآمیز میشود.
رئیس هیأت امنای نهاد کتابخانههای عمومی کشور در بخش پایانی سخنانش گفت: فکر میکنم باید کرامت و منزلت کتابدار را پاس بداریم. این قشر مظلوم، قانع و بانجابت امروز از ما به عنوان متولیان این حوزه توقعاتی دارد؛ برآورده کردن این توقعات ممکن نیست مگر آنکه خدمات کتابداران دیده شود، این مسئله از دغدغههای من در کتابخانه ملی و مجمع کتابخانههای بزرگ بود؛ اینکه شغل کتابداری باید به عنوان یک شغل رسمی در کشور دیده شود و مسئولان به کتابداران توجه کنند. معیشت امروز از دغدغههای جدی کتابدارانمان است. آقای مختارپور تلاشهایی در هیأت امنای نهاد کرد ولی باید شرایط به گونهای شود که کتابداران ما امنیت شغلی و امنیت معیشتی داشته باشند.
در ادامه محمد اللهیاری فومنی معاون توسعه کتابخانههای عمومی گفت: امسال ۳۴۹۲ پرونده بهصورت داوطلبانه و خوداظهاری برای انتخاب کتابدار، کتابخانه و کتابخوان برتر و کتابدار پیشکسوت به دبیرخانه نهاد کتابخانهها رسید.
وی ادامه داد: به این ترتیب پروندههای واصله در این زمینه نسبت به سالهای گذشته ۳۹۰ درصد رشد داشت و این از نقاط عطف این دوره نهاد کتابخانههاست. برای گرامیداشت مقام کتابداران در سال جاری، آقای مختارپور دبیرکل نهاد ۷۵۰۰ لوح تقدیر را برای همکاران امضا کرد.
همچنین مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور نیز با بیان سخنان کوتاهی در این برنامه گفت: امروز مطالعه در دستگاه اجتماعی کشور، شأن و ارج بیشتری پیدا کرده است؛ برای کسی که با اخلاص کار میکند، چه اهمیتی دارد که در کدام حوزه فعال است، آنچه مهم است، عمل به تکلیف است.
وی افزود: کتابداران با دورههای آموزشی مانند مدرسه خواندن، مشاوره کتاب و فهرستنویسی در سال جاری که در نهاد کتابخانهها به عنوان سال «خواندن» نامیده شده بود، کوشیدند منشأ خدمات بیشتری باشند. طی چند سال اخیر همچنین با وجود مشکلات زیاد برای رفع مسائل و دغدغههای معیشتی کتابداران قدمهایی برداشته شد.