بهمن 93 بود که مجید مجیدی چنین گفت: پس از اولین نمایش فیلم محمد (ص) در ایران، برنامه‌ریزی شده است تا نسخه میکس صدای بین‌المللی آن در اسفند ماه برای نمایش‌های جهانی آماده شود.
اکنون یکسال از وعده مجیدی برای اکران بین‌الملل یکی از مهمترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران می‌گذرد اما هنوز اتفاق ویژه‌ای برای اکران آن رخ نداده است.
* ماجرای اکران جشنواره‌ای و آمریکایی و اروپایی
مهمترین حضور خارجی فیلم، در ابتدای شهریور گذشته بود؛ هنگامی که فیلم برای نخستین بار در جهان در جشنواره بین‌المللی فیلم مونترال کانادا به نمایش عمومی درآمد و حتی چند باری هم اکران مجدد گرفت اما از آن پس تمام خبرها برای اکران بین‌الملل این فیلم مدتی بعد از انتشار تکذیب یا لغو می‌شد.
این در حالی بود که پایان سال 93 خبری آمده بود که می‌گفت: مجید مجیدی کارگردان و محمدمهدی حیدریان مدیر پروژه فیلم محمد رسول الله (ص) خبر از تلاش برای اکران مناسب داخل و خارج فیلم داده‌اند.
در سال 93 اما خبرهای ضدونقیضی از تلاش شرکت‌های بزرگ سینمایی برای اکران فیلم منتشر شده بود؛ نیمه آذر 93 بود که روزنامه جوان از شایعاتی گفت و نوشت: «برخی شنیده‌های ما حکایت از احتمال ورود کمپانی‌های امریکایی چون «پارامونت پیکچرز» و «سونی» به بازار نمایش بین‌المللی این فیلم در دنیا دارد».
مجیدی نیز خود در نیمه دی ماه 93 در نشست خبری فیلمش در این باره چنین گفت: هنوز هیچ تصمیمی برای حضور جهانی فیلم گرفته نشده البته تمهیداتی توسط شرکت نور تابان گرفته شده که باید ببینیم در چه سیاستی اکران جهانی فیلم می‌شود و بزودی اعلام خواهد شد اما هیچ مذاکره رسمی با هیچ کمپانی خارجی نداشته‌ایم اما از چندین کمپانی معتبر بخصوص سونی تقاضا برای دیدن فیلم را داشته‌ایم. اما چون فیلم هنوز آماده نشده تصمیمی در این زمینه نگرفته‌ایم.
اما هر چه می‌گذشت اتفاقی رخ نمی‌داد؛ جز اکران در لهستان و در جشنواره بین المللی کمریمیج اتفاق مهمی در اروپا و آمریکا برای این فیلم رخ نداد و حتی حضور فیلم در اسکار نیز نتوانست کمکی به اکران جهانی فیلم بکند؛ چه اینکه در کشورهای اسلامی نیز به نظر می‌رسید تحریم پیش‌دستانه‌ای موجبات اکران نشدن این فیلم را فراهم آورده است.
* ترکیه و هند آمدند اما پا پس کشیدند
پس از مدتی اما به ناگاه خبری خوش رسید؛ پس از اکران فیلم «محمدرسول‌الله(ص)» برای خیرالدین کارامان از عالمان برجسته فقه در ترکیه و 4 منتقد مطرح این کشور، در آبان ماه از زبان مجیدی اعلام شد که قرار است 400 سالن سینمای ترکیه پای کار اکران فیلم بیایند اما پس از نزدیک به دو ماه اکران در این کشور هم منتفی شد و هر چند مجیدی این اکران را به ربیع‌الثانی(بهمن ماه) موکول کرد اما تا امروز این اکران نیز انجام نشده است.
هند مقصد دیگری بود که شاید می‌توانست محلی برای اکران جدی فیلم مجیدی باشد اما خود او چنین گفت: با اعلام فتوا در کشور هند با 300 میلیون مسلمان راه اکران فیلم را بستند!
بنابر این گزارش، اگر چه فیلم «محمدرسول الله(ص)» اکران نسبتا خوبی در داخل داشت اما هر چه به پایان سال 94 نزدیک می‌شویم سوالات درباره اکران بین‌الملل این فیلم که هدف اصلی از ساخت آن نیز بوده، بیشتر می‌شود.
* عربستان و جریانات اپوزیسیون داخلی و خارجی سینمای ایران علل بیرونی عدم توفیق اکران بین‌الملل
به نظر می‌رسد علل زیادی درباره عدم موفقیت اکران بین‌الملل این فیلم تا اینجای کار وجود دارد که از جمله آنها کارشکنی عربستانی‌ها در این زمینه است.
مجیدی خود در این باره می‌گوید: «کشورهایی مانند عربستان سعودی کارشکنی می‌کنند و جو دروغینی را علیه فیلم به‌وجود آورده‌اند» و بنا بر شنیده‌ها عدم اکران فیلم مجیدی در ترکیه نیز ثمره همین کارشکنی‌ها بوده است.
از طرف دیگر برخی جریانات اپوزیسیون داخلی و خارجی سینمای ایران موجبات عدم توفیق این فیلم در اکران بین‌الملل را فراهم آورده‌اند؛ این ثمره نامه‌ای است که با امضای «سینماگران مستقل ایران» علیه فیلم به جشنواره‌های سینمایی و نیز رسانه‌های خبری بین‌المللی ارسال شده است.
در این نامه فیلم سینمایی محمد رسول الله به عنوان یک فیلم حاکمیتی معرفی شده و درخواست شده بود که رسانه‌های بزرگ خبری جهان و همچنین برگزارکنندگان جشنواره‌ها و جوایز سینمایی به عظیم‌ترین پروژه سینمایی جهان اسلام نپردازند؛ در این نامه به صراحت درخواست شده بود که این محصول سینمایی بایکوت شود.
* برخی اختلافات و همچنین عدم استفاده از تجربه‌ها علل درونی عدم توفیق اکران بین‌الملل
اما اتفاق دیگری که به نظر می‌رسد مهمترین مشکل باشد، برخی اختلافات و همچنین عدم استفاده از تجربه‌ها و نهایتا اعتماد مطلق به شرکت نورتابان بوده است.
محمد مهدی حیدریان مدیر پروژه فیلم محمدرسول‌الله(ص) که خبر منتشر شده در اواخر سال 93، از تلاش او و مجیدی برای اکران مناسب داخل و خارج فیلم حکایت داشت در مهرماه در گفت‌وگویی اعلام کرد که از نوروز 94 از نور تابان جدا شده است.
وی که انتقاداتی را در لفافه به وضعیت اکران داخلی و خارجی فیلم داشت در این گفت‌وگو، تاکید کرده بود: « در عرصه خارجی هم چالش‌ها هست؛ مثلا کسانی فیلم را می‌زنند؛ کسانی می‌خواهند فیلم ساقط شود که متاسفانه در میان‌شان، از بداندیشانی که ظاهرا اسم اسلام را به یدک می کشند دیده می‌شوند تا صهیونیست‌هایی که آنها هم منهای محتوای فیلم، اساسا دعوای‌شان با ما بر سر بینش و اعتقاد و نگرش است و لذا آنها هم از ابتدا تا انتها، دشمن قسم خورده هستند.اینها بیکار نمی نشینند و اتفاقا اگر بیکار بنشینند، معلوم می شود که یک جای کار مشکل دارد. واضح است که ما باید با علم به اینکه می دانیم اینها تمام قد می ایند، مثل دوره تولید، در دوره پخش هم قدم برداریم.»
حیدریان با بیان اینکه «نور تابان» برای پخش بین‌المللی «محمد رسول‌الله(ص)» کوچک است، افزوده بود: «نور تابان تازه متولد شده است و تجربه‌ای در این بخش ندارد؛ و این در حالی است که با تجربه‌ترین پخش‌کننده داخلی و خارجی ما هم درمورد این فیلم باید مثل بقیه عوامل آن عمل کند؛ مگر آقای خضوعی آدم کوچکی است یا آقای شاه ابراهیمی آدم کوچکی است؛ آقای شاه ابراهیمی ژنرال ما در حوزه طراحی صحنه است، وقتی وارد این کار شد گفت که من در این کار شاگردی می کنم و در کنار دست فلانی می ایستم.... این از آدم‌های باتجربه ما. حالا نورتابان که اصلا نه ادعایی دارد و نه می‌تواند داشته باشد، چون اصلا تجربه هم ندارد؛ می‌خواهم بگویم اگر همّ و تجربه‌ای هم می‌داشت، برای این کار کوچک بود.»
* رایزنی‌های فرهنگی به دنبال دست و پا کردن پخش‌کننده و اکران کننده
بنابر این گزارش، پس از عدم توفیق فیلم «محمد رسول‌الله(ص)» در اکران بین‌المللی با همه دلایل ذکر شده و نشده به نظر می‌رسد رایزنی‌های فرهنگی کشور مامور شده‌اند تا برای این فیلم پخش‌کننده و اکران کننده دست و پا کنند.
تک‌اکران‌های فیلم در بیروت، بغداد و نهایتا مسکو با کمک رایزنی‌های فرهنگی و انتشار اخباری از عراق و روسیه مبنی بر بررسی شرایط اکران فیلم در این دو کشور نشان می‌دهد این بار رایزنی‌های فرهنگی دست به کار شده‌اند تا با استفاده از تجربیات خود برای اکران بین‌المللی فیلم «محمد رسول الله(ص)» کاری کنند.
اکران در اواخر دی ماه در بغداد و اکران در اواخر بهمن در مسکو هنوز نتایجی که باید و شاید را نداشته است اما باید امیدوار بود شاید این بار تجربیات رایزنان فرهنگی به دیده شدن بزرگترین و مهمترین فیلم سینمایی ایران کمک کند.
