«جایزه باربد» برای اولین بار به ساختار جشنواره موسیقی فجر اضافه شد و آثار برتر حوزه موسیقی در مراسم اختتامیه سی و کیمن دوره معرفی شدند. «جایزه باربد» در هر سال تولیدات موسیقایی را در طول بازه زمانی یک ساله از مهر تا مهر مورد بررسی قرار می‌دهد. بخش جایزه به طور کلی از سه قسمت آلبوم‌ها، کنسرت‌ها و بخش جانبی تشکیل شده است. با توجه به اینکه امسال به عنوان اولین سالی که این بخش به جشنواره اضافه شد، داوری تنها در بخش آلبوم‌ها انجام شد و بیش از 500 اثر تولیدشده در قالب آلبوم موسیقی از مهرماه سال 92 تا مهرماه سال 94 در تمامی سبک‌ها بررسی شد. اما شب گذشته با اعلام جوایز جشنواره سوالات زیادی پیرامون انتخاب ها و جوایز این دوره مطرح شده است. از جمله ابهامات جایزه باربد این است که هفت جایزه از مجموع 14 جایزه ای که در مراسم اختتامیه جشنواره موسیقی فجر اهدا شد، به هیات داوران و یا اعضای برگزار کننده جشنواره تعلق گرفته است!
در ادامه نگاهی به جوایزی انداخته ایم که هنرمندانش یا داور جشنواره بوده اند و یا سمتی در جشنواره موسیقی فجر داشتند:
1/ بهترین آلبوم سال: آلبوم «نه فرشته ام نه شیطان» به آهنگسازی تهمورس پورناظری و خوانندگی همایون شجریان
آلبوم ساخته تهمورس پورناظری در حالی جایزه اصلی و 60 سکه ای جایزه باربد را برد، که این آهنگساز ساعتی قبل از برگزاری مراسم اختتامیه از حضور در جایزه جشنواره انصراف داد اما به هر حال اثر او اصلی ترین جایزه جشنواره را برد! و همایون شجریان خواننده این آلبوم -پرواضح است که صاحب اصلی هر آلبومی آهنگساز آن است- نیز برخلاف بخش خواننده برتر موسیقی ایرانی که انصراف داده بود، ترجیح داد به عنوان خواننده، جایزه بهترین آلبوم سال را دریافت کند و در این بخش انصراف ندهد! آلبوم نه فرشته ام نه شیطان در حالی جایزه اصلی جشنواره را گرفت که پورناظری در متنی که منتشر کرد دلیل انصرافش را «همراهی پیوسته با جشنواره موسیقی فجر» عنوان کرد. به هر روی این آلبوم چه با انصراف آهنگساز و صاحب اثر و یا عدم انصراف او به هر حال به عنوان بهترین آلبوم سال انتخاب شد!
2/ بخش موسیقی ایرانی: بهترین آلبوم سازی: آلبوم «یقین گمشده» ساخته اردشیر کامکار
اردشیر کامکار به همراه ارسلان، بیژن، پشنگ و هوشنگ کامکار در هیات داوران جایزه باربد جشنواره موسیقی فجر حضور داشت.
3/ بخش موسیقی ایرانی: بهترین آهنگساز: هوشنگ کامکار برای آلبوم «کوچه بنفشه ها»
همان طور که اشاره شد هوشنگ کامکار نیز به همراه ارسلان، بیژن، پشنگ و اردشیر کامکار در هیات داوران جشنواره حضور داشت. ضمن این که خواننده این آلبوم نیز حمیدرضا نوربخش یعنی رییس این دوره جشنواره است. البته مدیر جشنواره به عنوان کاندید بهترین خواننده موسیقی ایرانی نیز معرفی شده بود(!) که در لحظات آخر انصراف این خواننده از این بخش اعلام شد.
4/ بخش موسیقی ایرانی: بهترین خواننده: علیرضا قربانی برای آلبوم قطره های باران به آهنگسازی کیخســرو، تهمورس و سهراب پورناظری.
5/ بخش موسیقی پاپ: بهترین آلبوم: «عشق یعنی» اثر فریدون آسرایی و بهروز صفاریان
بهروز صفاریان از داوران بخش آلبوم‌های موسیقی پاپ جایزه باربد جشنواره موسیقی فجر بود.
6/ جایزه بخش ایران فرهنگی: این جایزه به سه آلبوم «شبگرد کولی باد» سهراب پورناظری و روبیک آرتوزوبیان، آلبوم «هزارتوی قفقاز» افشار نامور و فیروز ویسانلو و آلبوم «ری تا روم» سعید نایب محمدی اهدا شد.
7/ بخش موسیقی تلفیقی: بهترین آهنگساز: گروه دارکوب به سرپرستی همایون نصیری برای آلبوم «نوکوب».
امید حاجیلی و همایون نصیری دو تن از اعضای گروه دارکوب نیز در هیات داوران جایزه باربد حضور داشتند.
چند نکته:
بعد از این 7 جایزه ای که به اعضای هیات داوران و یا هیات برگزاری داده شده است چند نکته دیگر نیز درمورد این جایزه قابل ذکر است:
اول: بخش «بهترین آلبوم با کلام موسیقی ایرانی» علی رغم اعلام قبلی و حتی اعلام نامزدها حذف شد و برگزیده این بخش معرفی نشد!
دوم: بنابر اعلام قبلی ستاد برگزاری بیش از 500 اثر تولید شده در قالب آلبوم موسیقی از مهرماه سال 92 تا مهرماه سال 94 در تمامی سبک‌ها بررسی شده است. حال سوالی که مطرح می شود این است که چرا آلبوم ها در این بازه زمانی 2 ساله بررسی شده اند؟ جایزه ای که سالانه قرار است برگزیدگان موسیقی ایران را معرفی کند، چرا برای اولین سال بازه زمانی 92 تا 94 را مورد بررسی قرار داده؟ آیا انتخاب این بازه زمانی به برنده جایزه اصلی این دوره یعنی آلبوم «نه فرشته ام نه شیطان» که سال 92 منتشر شده، بی ارتباط است؟ آیا انتخاب این بازه زمانی، برای گنجاندن اثر یکی از تاثیرگذارترین برگزارکنندگان این دوره جشنواره به آلبوم های قابل بررسی، نبوده است؟
سوم: هنوز لیست مشخصی از داوران بخش تلفیقی و نواحی جشنواره موسیقی فجر منتشر نشده است!
چهارم: دسته بندی جوایز جشنواره دقیقا منطبق بر چه متر و معیاری بوده است؟ چرا به بخشی مثل موسیقی نواحی تنها یک جایزه بهترین آلبوم اختصاص یافته؟ آیا در موسیقی نواحی آهنگساز و یا خواننده وجود خارجی ندارند؟ یا چرا در بخش موسیقی پاپ جایزه بهترین آهنگساز نیست و جایزه بهترین تنظیم کننده هست؟! یا چرا در بخش تلفیقی و سایر ژانر ها، بهترین آلبوم با کلام معرفی شد اما آلبوم بی کلام حتی نامزدی هم نداشت؟! و ....
پنجم: نگاهی به نوع چینش ژانرها و دسته بندی جوایز نشان از حمایت سفت و سخت مسولین برگزاری جشنواره از موسیقی سنتی دارد. قطعا هرگونه حمایت از موسیقی سنتی و اصیل ایرانی هیچ ایرادی ندارد و جای بسی تقدیر و تشکر هم دارد. اما پر واضح است که جشنواره موسیقی فجر آیینه تمام نما و ویترین تمامی گونه های موسیقی است و قطعا قرار نیست که جشنواره موسیقی فجر به جشنواره موسیقی سنتی فجر تبدیل. البته که ریشه این نوع نگاه تبعیض آمیز را می توان در خانه موسیقی ایران-بخوانید خانه موسیقی سنتی ایران-یافت.
