به گزارش افکار نیوز،بهزاد اژدری رئیس خانه سفال و رئیس انجمن هنرمندان سفالگر با اعلام این خبر گفت: این نمایشگاه با عنوان «بازگشت به خانه» برگزار می‌شود که شامل ۳۸ اثر از «تاکو کاتو» سرامیست ژاپنی و پسرش «کوبه‌ی» است که این آثار با تکنیک سفال زرین‌فام ایرانی ساخته شده و قرار است بعد از گذشت ۵۰ سال از رمزگشایی این تکنیک توسط تاکو کاتو، در ایران که خانه اصلی این نوع سفال است، به نمایش گذاشته شود.
*سفال زرین فام در انحصار چند خانواده ایرانی
اژدری درباره ماجرای سفر این هنرمند ژاپنی به ایران و رمزگشایی از تکنیک سفال زرین‌فام گفت: سال ۱۹۶۰ میلادی تاکو کاتو هنرمند ژاپنی به ایران می‌آید و درباره تکنیک سفال زرین‌فام ایرانی تحقیق و بررسی می‌کند. این تکنیک به نوع فاخر و گران‌قیمتی از سفال در دنیا اطلاق می‌شود که اوج تکنیک و زیبایی‌شناسی آن در ایران بوده است. این شیوه ساخت سفال از دوران حکومت مغول‌ها در دوره سلجوقی، ایلخانی و تیموری در انحصار چند خانواده ایرانی بود که رمز و راز دست یافتن به این نوع سفال فاخر و ارزشمند را به دیگران آموزش نمی‌دادند و بعدها نیز شیوه فن‌آوری و استحصال این نوع لعاب در
هنر سفال‌گری گم می‌شود.
*رمزگشایی از سفال زرین‌فام
رئیس خانه سفال در ادامه توضیح داد: این هنرمند ژاپنی در سفر به ایران در سال ۱۹۶۰ با تحقیق و بررسی از تکنیک سفال زرین‌فام رمزگشایی می‌کند و قرار می‌شود که بعد از رسیدن به این رمز و راز نمایشگاهی از این نوع سفال در ایران برپا کند و این تکنیک ویژه را به ایرانیان نیز آموزش دهد. اما با بروز انقلاب اسلامی ایران، تاکو به کشورش بازمی‌گردد و در ژاپن آثاری را با استفاده از تکنیک سفال زرین‌فام ایرانی می‌سازد و در دنیا به نمایش می‌گذارد که به سرعت مورد توجه بسیاری از سرامیست‌ها و هنرمندان جهان قرار می‌گیرد.
اژدری همچنین به علاقه‌مندی این هنرمند ژاپنی برای برگزاری نمایشگاه در ایران اشاره کرد و گفت: آقای تاکو کاتو علاقه داشتند در ایران نمایشگاهی از آثارش را برگزار کند اما سال ۲۰۰۴ درگذشت و حالا پسر این هنرمند مجموعه‌ای از آثار پدرش را به همراه تعدادی از آثار خود به ایران می آورد تا در کنار آثار هنرمندان ایرانی این تکنیک سفال زرین‌فام را به نمایش بگذارد.
*ژاپنی‌ها سفال زرین‌فام را به موزه ایران باستان می‌آورند
اژدری با بیان این که در برگزاری این نمایشگاه انجمن هنرمندان سفالگر، موزه ایران باستان، سفارت ژاپن، بنیاد ژاپن، وزارت امور خارجه و …همکاری دارند گفت: این نمایشگاه شامل ۳۰ اثر از آثار «کوبه‌ی کاتو» و ۸ اثر از پدرش «تاکو کاتو» است که ۱۳ تیرماه در کنار آثاری از ۱۰ هنرمند زرین‌فام ساز ایرانی در نمایشگاه موزه ایران باستان به نمایش درمی‌آید و به مدت ۲۰ روز ادامه خواهد داشت.
وی افزود: در این سفر و برای حضور در نمایشگاه، هیئتی ۳۰ نفره از هنرمندان سرامیست ژاپنی نیز به ایران سفر خواهند کرد.
وی همچنین از سخنرانی‌ها، برپایی ورک‌شاپ و میزگردهای تخصصی در حاشیه برگزاری این نمایشگاه خبر داد و گفت: این برنامه‌های جنبی روزهای ۱۴ و ۱۵ تیرماه در موزه ایران باستان و احتمالاً خانه هنرمندان ایران برگزار خواهد شد.
همچنین کاتالوگ نفیسی از آثار نمایشگاه منتشر خواهد شد و همزمان با نمایشگاه، رسانه‌های ژاپنی آن را پوشش خبری خواهند داد.
اژدری در ادامه در پاسخ به این سؤال که آیا این تکنیک همچنان فاخر و کمیاب است گفت: هنوز هم تعداد هنرمندان معدودی در دنیا توانایی ساخت و عمل آوری سفال با این تکنیک را دارند.
*دست‌نوشته‌ای که راز سفال زرین‌فام را فاش کرد
رئیس انجمن هنرمندان سفالگر درباره چگونگی رمزگشایی از این تکنیک توضیح داد: قدیمی ترین نوشته‌ای که درباره این تکنیک موجود است مربوط به ابوالقاسم کاشانی است که کاتب دربار مغول بوده است و برادرش زرین فام ساز بوده است. او در نوشته‌اش توضیح مختصری درباره این تکنیک داده که معتبرترین دست‌نوشته درباره سفال زرین فام است و پژوهشگران با استناد به این نوشته و تحقیق و پژوهش روی سفال زرین فام توانسته‌اند این موضوع را رمزگشایی کنند.
*آموزش همگانی ساخت سفال زرین‌فام ایرانی
او درباره هنرمندانی که در ایران توانایی ساخت این تکنیک را دارند گفت: در ایران به صورت جسته گریخته این تکنیک استفاده می‌شد و تقریباً سه نفر مدعی انجام این تکنیک بودند که در مجموع تعداد این هنرمندان که توانایی استحصال سفال زرین فام ناب را با کمترین درصد خطا داشته باشند، انگشت شمار بوده است اما امروز با توجه به آموزش‌هایی که در این زمینه صورت می‌گیرد از جمله کلاس‌های آموزشی انجمن هنرمندان سفالگر در زمینه سفال زرین فام، تعداد این هنرمندان افزایش یافته است.
این هنرمند سرامیست در بخش دیگری از سخنانش در تعریف دقیق این نوع تکنیک و شیوه عمل آوری آن توضیح داد: به همه لعاب‌هایی که بعد از پخت دارای جلای فلزی می‌شوند و اصطلاحاً فلزنما می‌شوند، «لاستر» گفته می‌شود که ناب‌ترین شیوه اعمال آن همان روش قدما در ایران است که شیوه بسیار دشوار اما ویژه‌ای است.
اژدری همچنین به کتاب «سحر کویر» اثر تاکو کاتو درباره سفال زرین‌فام ایرانی اشاره کرد و گفت: این کتاب به زبان فارسی نیز ترجمه شده است.
او در خاتمه گفت: آثار این دو هنرمند ژاپنی که در ایران به نمایش درخواهد آمد، شامل آثاری است که با استفاده از تکنیک قدیمی ساخت و عمل آوری سفال زرین فام ساخته شده است.
