به گزارش افکارنیوز، آغازگر این مراسم در شامگاه سه‌شنبه ۱۵ اسفند، قرائت آیاتی چند از کلام‌الله مجید و پخش سرود جمهوری اسلامی ایران بود.
پس از آن ساعد باقری؛ شاعر، ناصر فیض؛ شاعر طنزپرداز و مدیر دفتر طنز حوزه هنری و افشین علاء؛ غزل‌سرا و شاعر کودک و نوجوان، به شعرخوانی پرداختند.
سخنرانی سیداحمد وکیلیان با موضوع «پیک‌های نوروزی» بخش بعدی این آیین بود. وکیلیان اظهار کرد: بر اساس شواهد و قرائنی که از دوران هخامنشیان به جای مانده، هنگام نوروز پیک‌های درباری با علم عید در کوی و برزن راه می‌افتادند و با نواختن ساز و خواندن ترانه‌هایی در وصف بهار و نوروز، مردم را برای برگزاری آیین‌های نوروز آگاه می‌کردند و آن‌گاه با مراسم شادمانی و نغمه خنیاگران، مراسم قربانی و شکرگزاری آغاز می‌شد.
وی ادامه داد: از این روی گوسان‌ها نخستین پیک‌های نوروزی بودند که تا زمانه ما با تغییرات و تحولاتی ادامه یافتند و امروز با هیئت کوسه‌گبین‌ها از فراز کوه‌ها به شهرها می‌آیند و نغمه‌های نوروزی را سر می‌دهند. همچنین ابوریحان بیرونی در کتاب‌های «التفهیم» و «آثارالباقیه» و عبدالحی گردیزی در کتاب «زین‌الاخبار» و مسعودی در «مروج‌الذهب» از گوسان‌ها و کوسه‌ها و کوسج‌ها نام می‌برند.
این پژوهشگر افزود: کوسه‌ها هنوز در میان کردها و آذری‌ها پیام‌آوران نوروزند. کوسه‌ها به جوامع دامداری مربوطند و در افسانه‌ها آمده است که حضرت موسی(ع) خود پیام‌آور بهار بوده و شغل چوپانی داشته است.
وکیلیان در ادامه یکی از ترانه‌هایی را که امروزه کوسه‌ها می‌خوانند، برای حاضران خواند و گفت: کوسه گبین‌ها با خواندن این ترانه‌ها به در خانه‌ها می‌روند و مقدم نوروز را گرامی می‌دارند و صاحب‌خانه‌ها برای سلامتی و برکت سال پیش رو، بر آن‌ها آب می‌پاشند و سپس پیش‌کش و شیرینی بدان‌ها می‌دهند.
او همچنین گفت: یکی دیگر از پیک‌های نوروزی، نوروزخوانان مازندران و دماوند هستند که با گویش محلی حمد خداوند و منقبت رسول اکرم(ص) و مدح ائمه اطهار(ع) می‌خوانند و سپس بهاریه‌هایی تقدیم مردم می‌کنند. یکی دیگر از پیک‌های نوروزی، نوروزنثارها هستند که در منطقه قزوین به پیام‌آوران نوروز مشهورند. نوروزنثارها در این ایام از کوه‌پایه‌های البرز سرازیر می‌شوند و به در خانه‌های مردم می‌روند و گل‌های صحرایی را که از کوهپایه‌ها چیده‌اند بر سر و روی آنان می‌افشانند.
وی با اشاره به این‌که رسم نثار گل و نثار آیین‌های نوروزی در زمان هخامنشیان، یکی از رسم‌های بسیار قابل توجه در نوروز بوده است، ادامه داد: در گیلان و فومنات پیام‌آوران نوروز را نوروز نوسال می‌گویند و در آذربایجان، تکمچی و سایاچی، که با خواندن اشعار نوروزی ماکت بزی را که بر تخته‌ای نصب کرده‌اند به رقص درمی‌آورند و با زبان آذری اشعاری درباره نوروز و سال نو می‌خوانند.
وکیلیان در ادامه تاکید کرد: نوروز بزرگ‌ترین جشن ما ایرانیان و حتی بزرگ ترین جشن جهانیان است. نوروز جشن آغاز آفرینش است. پنج روز پیش از نوروز به عنوان پنجه نامیده می‌شد و ایرانیان باستان عقیده داشتند که جهان و عالم و آدم در این پنج روز آفریده شده و در نتیجه جشن نوروز با جشن آفرینش جهان و انسان توام بوده است.
او افزود: این مسئله را حتی در اسلام هم می‌بینیم. حضرت پیامبر(ص) و امام جعفر صادق(ع) در احادیثی آورده‌اند که آدم در نوروز خلق شد، کشتی نوح در نوروز به گل نشست، ابراهیم خلیل در نوروز به آتش افکنده شد و آتش گلستان شد و باز در احادیثهست که حضرت علی(ع) در نوروز به جانشینی پیامبر(ص) انتخاب شد. همچنین در حدیثآمده است که پیامبر به اعراب می‌فرماید که نوروز روز خداست و شما این روز را ضایع کردید و برادران ایرانی ما این روز را محترم شمردند.
این پژوهشگر درباره کوچک‌ترین پیک‌های نوروزی ایران گفت: کودکان مکتب‌خانه از کوچک‌ترین پیک‌های نوروزی بوده‌اند. در آستانه نوروز ملای مکتب، لوح‌هایی را که با هفت رنگ تزئین می‌شد و شعرهایی بر آن‌ها نوشته شده بود، به کودکان می‌دادند تا برای پدر و مادر و اقاربشان بخوانند و عیدی مکتب‌دار را از آن‌ها بگیرند و ببرند؛ ولی متاسفانه ما امروزه چنین مسائلی را فراموش کرده‌ایم و بخشی از فرهنگ ما به‌ویژه نوروز در محاق رفته است.
در ادامه این مراسم، مانی رهنما؛ خواننده پاپ، قطعاتی را با تک‌نوازی پیانو اجرا کرد و پس از آن همایون حسینیان، حمیدرضا شکارسری، نادر ختایی، اهورا ایمان، مهدی فرجی، محمد سلمانی و امید مهدی‌نژاد به شعرخوانی پرداختند.
اجرای قطعاتی از موسیقی سنتی با آواز بامداد فلاحتی، تارنوازی بهزاد خدارحمی، دف‌نوازی مهدی نظان‌دوست و با شعرهایی از ساعد باقری، عبدالجبار کاکایی، قیصر امین‌پور و محمدعلی بهمنی، پایان‌بخش این مراسم بود.
واپسین شب ویِژهبرنامه فصل دلتکانی با اهالی شعر و موسیقی چهارشنبه ۱۶ اسفند ساعت ۱۹، با شعرخوانی عبدالجبار کاکایی، علیرضا قزوه، مهدی استاداحمد، مرتضی امیری اسفندقه، حمیدرضا برقعی، علیرضا راهب، محمدرضا عبدالملکیان، یوسفعلی میرشکاک، محمدعلی بهمنی و اسماعیل امینی، سخنرانی میرجلالالدین کزازی با موضوع رازهای نوروز و اجرای موسیقی مرتضی گودرزی، عاشیق سلجوق شهبازی و حامد زمانی با قطعاتی از موسیقی پاپ و آذری، برگزار میشود.
شناسه خبر:
۲۰۰۶۳۳
«پیک‌های نوروزی» چه کسانی بودند؟
دومین شب «فصل دلتکانی با اهالی شعر و موسیقی» برگزار شد.
۰
