جهانگیر الماسی، بازیگر شاخص سینما و تلویزیون درباره اتفاق اخیر در سینمای ایران و حواشی که حول فیلم «من یک مادر هستم» فریدون جیرانی ایجاد شد به خبرنگار ما گفت: اول اینکه متاسفم. دوم اینکه این یک فیلم است و سوم اینکه اگر به سوابق فیلم های دیگری که روی پرده هستند، نگاه کنیم مشاهد می کنیم که از این دست فیلم ها در سینمای ایران زیاد است.
متاسفانه برای یک عده ای در سینما مساله ۸۰ درصد ملت و جوانان ایرانی که سالهای سال در جنگ تحمیلی رشادت ها از خود نشان داده اند و از مرزهای فکری و فرهنگی خود دفاع کرده اند، تنها مساله جنسی است و از نظر بسیاری گرفتاری فقط در این مساله است که شرم آور است.
دغدغه و مساله اصلی جوانان ما مسائل جنسی نیست
این بازیگر با بیان اینکه بسیاری از فیلسازان جوانان سرزمین ایران را نمی شناسند، اظهار داشت: آن هایی که فکر می کنند که ۸۰ درصد مسائل جوانان این مملکت، مسائل جنسی است، به سایت های موشکی و مراکزی که تولیدات نظامی از جمله کشتی سازی و هواپیما سازی دارند تشریف ببرند و ببیند که مساله جوانان ما چیست. ممکن است عمده مساله جوانان ما معیشت و کار باشد ولی هرگز مسائل جنسی به عنوان اولویت اول مشکلات برای بچه های واقعی این سرزمین مطرح نیست.
وی تصریح کرد: آنهایی که مسائل جنسی اولین دغدغه شان است، جمعیت تازه به دوران رسیده‌ای هستند که اصلا مساله و دردی ندارند و احساس تعلق خاطر به این آب و خاک نمی کنند. حالا با هر حربه ای می خواهند طبقه متوسط را به سینما بکشانند، این کارشان صحیح نیست.
الماسی اضافه کرد: چه فیلم ساز و چه ارگانی که این فیلم را تهیه می کند و چه سرمایه گذاری که این فیلم را می سازد، مقصر هستند. البته کمی هم این روش ها برای من آشناست و مرا یاد فیلم قرمز می اندازد. در زمان فیلم قرمز هم یک چنین بساطی پیش آمد و این در حالی است که اگر این فیلم روال عادی خود را طی می کرد، فروش می کرد. ولی امروز شما می بینید که چه اتفاقی افتاده است و چه گروه هایی به دنبال دیدن این فیلم هستند. یعنی یک بار تبلیغاتی دارد و در این بار تبیلغاتی چقدر از بار و شخصیت و هویت نظام استفاده و هزینه می شود آن دیگر بماند که محاسبه آن بر عهده یک عده دیگری است.
این بازیگر با بیان این مطلب که درگیری شدن رسانه ای نهادهای عالی کشور است بر سر یک فیلم کار بسیار غلطی است، گفت: بایستی تصمیم گیری در این حوزه را به مسئولش یعنی وزارت ارشاد اسلامی واگذار کرد و حتی انتقادی اگر وجود دارد باید در جلسات خصوصی بررسی شود و مهمتر از همه نباید تصمیم گیری بر اساس یک فیلم باشد؛ بلکه بایستی در جلساتی با حضور افراد شایسته استراتژی های فرهنگی مختلف طراحی شود و سپس جایگاه چنین فیلم هایی را در استراتژی های تدوین شده بررسی کنیم.
وی افزود: گاهی یک فیلم می تواند حرکتی ایجاد کند و ما می توانیم اهداف عالیه خود را در کنار آن بررسی کنیم، البته این درشرایطی است که ما دارای استراتژی باشیم و هدفمند حرکت کنیم.
مدیران فرهنگی ما بله قربان گو هستند
الماسی در ادامه اظهار داشت: فرهنگ مدیریت پذیر نیست اما با شدت و ضعف دادن فعالیت ها در حوزه فرهنگ می شود در حوزه فرهنگی جریان سازی کرد و شاخص های عمده فرهنگسازی را فتح نمود. اما متاسفانه مدیران فرهنگی ما از کسانی انتخاب می شوند که بله قربان گو هستند و کافی است یک دیکته دبستانی فرهنگ از آنها بگیرد و راجع به فرهنگ و درام و تعریف تئاتر و روانشناسی و … از آنها سئوال شود و بعد از آن ا ست که همه چیز مشخص می شود!
وی با اشاره به حضور در جلسه ای که برخی از حقوقدانان عالی رتبه در آن شرکت کرده بودند، درباره مضمون این جلسه گفت: من دیشب در یک جلسه ای از حقوق دانان عالی رتبه و شریف این مملکت شرکت کردم، آنها به شدت ناراحت بودند که اینگونه در یک فیلم مطرح می شود که مساله اصلی یک خانواده میانسال، مسائل جنسی است و شخصیت های داستان تنها دغدغه ی زندگی شان این است که کجا مساله جنسی خود را برطرف سازند. درواقع یک وکیل که بایستی از حقوق مردم دفاع کند و یک قاضی که بایستی از حقوق مردم دفاع کند باید به دنبال چنین مسائلی باشد.
این بازیگر افزود: من به عنوان عضو کوچکی از خانواده سینما کلی از این حقودانان عذرخواهی کردم ولی واقعیت این است که ما حواسمان نیست که چه کار می کنیم.
هیچ استراتژی و برنامه ای در سینمای ایران وجود ندارد
بازیگر سالهای دور سینما با بیان اینکه تنها فیلمی که وارد حوزه قضا شده است و باید ببینم که چه تعریفی از بحثحقوق و حقوقدانان این مملکت می دهد، همین فیلم است و باید از هدف از ساخت آن را از سازندگانش جویا شد، گفت: باید دید که این فیلم چه بوده است. ما حداقل باید این احترام را به فیلمساز و کارگردان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قائل باشیم و از آنها بپرسیم که هدف شما از ساخت این فیلم چه بوده است و این فیلم ها را می سازید که چه اتفاقی بیفتد و از فیلم ۳۳روز تا حالا این نوع از فیلم ها را می سازید که به چه چیزی دامن بزنید؟
وی افزود: متاسفانه هیچ استراتژی وجود ندارد و من شاهد بودم که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و آقای شمقدری برای برنامه ریزی تلاش می کنند، اما اتحادیه تهیه کنندگان در دورن خودشان سر مسائلی دیگری پافشاری می کنند. بالاخره باید تعریفی از سینما داده شود. اگر قصد آنها از فیلمسازی رسیدن به پول است، بایستی به راحتی بازگو کنند. منتها یک عده ای هستند که هر وقت دوست داشته باشند می گویند سینما صنعت است و عده دیگر می گویند، سینما رسانه و هنر است. ولی هیچ گونه از قواعد رسانه یا هنر و یا صنعت در سینما حاکم نیست. اگر صنعت است باید روابط صنعتی باشد و بایستی مسائلی چون بیمه و حقوق مشخص
باشد و در جهت توزیع منافع کار شود و اگر هنر هم هست باید قواعد و مختصات هنر در آن رعایت شود.
سینما در فرایند مشارکت بیننده و تصویر اتفاق می افتد نه روایت
جهانگیر الماسی با اشاره به اینکه هدف اصلی فیلمسازان تصاحب گیشه است، بیان داشت: وقتی هدف همه پول و گیشه است، می بینیم که پول همه مسائل را توجیه می کند و این نوع فیلم ها ساخته می شود اما اگر هدف فرهنگ است شما حق ندارید که رئالیسمی که پای در مسیحیت آن هم مسیحیت قرون وسطی دارد و زیبا شناسی آن از سوی سینمای دنیا مطرود است، را وارد سینما کنید.
وی افزود: گاه شده است که از دوستانی که نقش مهمی در مدیریت سینما دارند می پرسم که آخرین فیلمی که دیده ای چیست و وی می گوید که خیلی فیلم نمی بیند و به فیلم های ۴۰ یا ۵۰ سال پیش از جمله «برد باد رفته» اشاره می کنند و افتخار هم می کند که فیلم تماشا نمی کند؛ یعنی به جهل خود افتخار می کند و این می شود که عده دیگری به خاطر اینکه بقیه غافل هستند در این میان می سوزند و می سازند. بسیاری از جوانان خلاق و آرمانی ما هستند که می توانند صحنه های جدید در سینما خلق کنند اما متاسفانه در پشت سدی که این مدیران ایجاد کرده اند، گرفتار شده اند.
این بازیگر تلویزیون با بیان اینکه باید تعریف مان را از سینما مطابق با پیشرفت های روز تغییر دهیم، گفت: امروز دنیا، دنیای دیگری است و قصد و نیت سینما نیز تغییر کرده است. سینمای دیجیتال یک حرف دیگری می زند و دیگر آپارات معنی ندارد. دنیای تدوین و صدا عوض شده است و صدا آنقدر پیشرفت کرده است که گاهی از تصویر جلوتر می افتد و با فضا سازی که با تصویر می شود انجام داد حتی می توان تصویر را پس زد.
الماسی در پایان با اشاره به سابقه عضویت در شورای پروانه ساخت سینما، بیان داشت: من یک مدت کوتاهی عضو شورای پروانه ساخت بودم، هنوز مساله آقایان قصه است و دوستان هنوز قصه می خوانند. من نمی دانم چه کسی به این ها گفته است که سینما یعنی قصه؛ سینما قصه نیست، لحظه است و آن است و تاثیر گذاری در آن و لحظه دارد. سینما در فرایند مشارکت بیننده و تصویر اتفاق می افتد نه روایت. روایت را باید پای کرسی از داخل رادیو گوش کرد.
وقتی فیلم جیمز باند در دنیای جدید ساخته می شود، دیگر حرف آدم بده نیست که جیمز باند آن را در آن سر دنیا باید به دم بیندازد و یک مدیریت و روانشناسی جدید در این سینما حاکم است. به هر لحاظ بایستی مدیران در این حیطه آموزش ببیند و یک مقدار پای سخنان دکتر حسن عباسی بنشینند و درک درست و تازه‌ای از سینما پیدا کنند تا با شناخت بهتری به سینما نگاه کنند و تصمیم بگیرند.
