به گزارش افکارنیوز به نقل از فارس، روزهای پایانی ماه رمضان را در حالی سپری میکنیم که همگان در انتظار رویت هلال ماه شوال و برپایی نماز با شکوه عید فطر هستند تا بار دیگر یک ماه بندگی خود را جشن بگیرند، به همین منظور برخی استفتائات در خصوص رویت هلال ماه از منظر حضرت آیتالله خامنهای به نقل از پایگاه اطلاعرسانی ایشان در پی میآید:
* آیا رؤیت تصویر هلال ماه با استفاده از دوربین CCD و انعکاس نور و بازخوانى اطلاعات ضبط شده توسط رایانه، براى اثبات اول ماه کفایت مىکند؟
رؤیت با وسیله، فرقى با رؤیت به طریق عادى ندارد و معتبر است، ملاک آن است که عنوان رؤیت محفوظ باشد. پس رؤیت با چشم و با عینک و با تلسکوپ محکوم به حکم واحدند، اما در مورد انعکاس به رایانه که در آن صدق عنوان رؤیت معلوم نیست، محل اشکال است.
* اگر هلال ماه شوال در یک شهر دیده نشود، ولى تلویزیون و رادیو از حلول آن خبر دهند، آیا کافى است یا تحقیق بیشترى واجب است؟
اگر مفید اطمینان به ثبوت هلال شود یا صدور حکم به هلال از طرف ولى‌فقیه باشد، کافى است و نیازى به تحقیق نیست.
* آیا اتحاد افق در رؤیت هلال شرط است یا خیر؟
بلى شرط است.
* اگر روز بیست و نهم ماه در تهران و خراسان عید باشد، آیا براى افرادى هم که در شهرى مانند بوشهر مقیم هستند، جایز است افطار کنند؟ با توجه به اینکه افق تهران و خراسان با افق بوشهر یکى نیست.
به‌طور کلّى اگر اختلاف بین افق دو شهر به مقدارى باشد که با فرض رؤیت هلال در یکى، هلال در دیگرى قابل رؤیت نباشد، رؤیت آن در شهرهاى غربى براى مردم شهرهاى شرقى که احتمال رؤیت در آن به‌طور قطع و یقین منتفى باشد، کفایت نمى‌کند.
* اگر بین علماى یک شهر راجع به ثبوت هلال یا عدم آن اختلاف رخ دهد و عدالت آنها هم نزد مکلّف ثابت بوده و به دقت همه آنها در استدلال خود مطمئن باشد، وظیفه واجب مکلّف چیست؟
اگر اختلاف دو بیّنه به صورت نفى و اثبات باشد، یعنى یکى مدعى ثبوت هلال و دیگرى مدعى عدم ثبوت آن باشد، این اختلاف موجب تعارض دو بینه و تساقط هر دو است و وظیفه مکلّف این است که هر دو نظر را کنار گذاشته و درباره افطار کردن یا روزه گرفتن به آنچه که مقتضاى اصل است، عمل کند. ولى اگر بین ثبوت هلال و عدم علم به ثبوت آن اختلاف داشته باشند، به این صورت که بعضى از آنها مدعى رؤیت هلال باشند و بعضى دیگر مدعى عدم مشاهده آن، قول کسانى که مدعى رؤیت هلال هستند، در صورت عادل بودن، حجت شرعى براى مکلّف است و باید از آن متابعت کند و همچنین اگر حاکم شرعى حکم به ثبوت هلال کند، حکم وى حجت
شرعى براى همه مکلفین است و باید از آن پیروى کنند.
* همان‌گونه که مىدانید اکثر فقهاى بزرگوار پنج راه براى ثبوت اول ماه شوال در رسالههاى عملیه خود بیان کردهاند که ثبوت نزد حاکم شرع در ضمن آنها نیست، بنابراین چگونه بیشتر مؤمنین به مجرد ثبوت اول ماه شوال نزد مراجع، روزه خود را افطار مىکنند؟ شخصى که از این راه اطمینان به ثبوت هلال پیدا نمى‌کند، چه تکلیفى دارد؟
تا حاکم، حکم به رؤیت هلال نکرده، مجرد ثبوت هلال نزد او، براى تبعیّت دیگران از وى کافى نیست، مگر آنکه اطمینان به ثبوت هلال حاصل کند.
* اگر ولى امر مسلمین حکم کند که فردا عید است و رادیو و تلویزیون اعلام کنند که هلال در چند شهر دیده شده است، آیا عید براى تمامى نواحى کشور ثابت مى‌شود یا فقط براى شهرهایى که ماه در آنها دیده شده و شهرهاى هم افق با آنها، ثابت مى‌شود؟
اگر حکم حاکم شامل همه کشور باشد، حکم او شرعاً براى همه شهرها معتبر است.
* آیا کوچکى هلال و باریک بودن و اتصاف آن به خصوصیات هلال شب اول، دلیل بر این محسوب مى‌شود که شب قبل شب اول ماه نبوده، بلکه شب سىام ماه قبلى بوده است؟ اگر عید براى شخصى ثابت شود و از این راه یقین پیدا کند که روز قبل عید نبوده، آیا قضاى روزه روز سىام ماه رمضان را باید به جا آورد؟
مجرد کوچکى و پائین بودن هلال یا بزرگى و بالا بودن و یا پهن یا باریک بودن آن دلیل شرعى شب اول یا دوم بودن نیست، ولى اگر مکلّف از آن علم به چیزى پیدا کند باید به مقتضاى علم خود در این زمینه عمل کند.
* آیا استهلال در اول هر ماه واجب کفایى است یا احتیاط واجب؟
استهلال فى‌نفسه واجب شرعى نیست.
* آیا اول ماه مبارک رمضان و آخر آن با رؤیت هلال ثابت مى‌شود یا با تقویم، هر چند ماه شعبان سى روز نباشد؟
ـ اول یا آخر ماه رمضان با رؤیت شخص مکلّف یا با شهادت دو فرد عادل یا با شهرتى که مفید علم است یا با گذشت سى روز و یا به وسیله حکم حاکم ثابت مى‌شود.
شناسه خبر:
۱۳۵۳۹۵
احکام رؤیت هلال ماه شوال از منظر رهبری
روز بیست و نهم ماه رمضان از اهمیت خاصی برخوردار است، چرا که رصد و رؤیت هلال ماه مشخص می‌کند که فردای آن روز، آخر ماه رمضان یا اول ماه شوال است.
۰
