حجت الاسلام محمد حاجی مقصودی -مدیر دفتر فیلم‌سازی رویش- اولین سخنران این مراسم با اشاره به داستانی از تولید یک محتوا اربعینی در مسیر کربلا اظهار داشت: نوشتن محتوا برای اربعین حسینی خیلی مهم است، چند سال پیش برای برنامه‌ای، حدود ۴۰۰ سوژه را احصا کردیم و قرار شد براساس این سوژه‌ها، آیتم تولید کنیم. خادمی کردن محور همه آیتم‌ها و سوژه‌ها بود.
وی افزود: در مسیر اربعین اگر ندانید برای چه آمده‌اید، باخته اید. کار رسانه‌ای قیام امام حسین علیه السلام و کربلا، توسط حضرت زینب سلام الله علیها، شروع شد و آنقدر خوب انجام شد که تاکنون این مسیر ادامه دارد.
حاجی مقصودی اضافه کرد: اگر نگاه ما به فعالیت و تولید محتوا در زمینه اربعین، برای پیدا کردن پول و اسم و رسمی باشد، باخته‌ایم. اما اگر نیت شما برای خادمی امام حسین علیه السلام باشد، قطعا برنده‌اید. پس باید برای اربعین و امام حسین علیه السلام، دلی کار کرد.
وی ادامه داد: من کاری سال‌ها پیش با حضور دو نوجوان و با ساده‌ترین امکانات ساختم، هنوز از شبکه‌های تلویزیونی این اثر پخش می‌شود. علت موفقیت آن کار که خیلی ساده ساخته شد و چیز حرفه‌ای پشت آن نبود، اخلاص بود. آن کار دلی انجام شد و گرفت.
مدیر دفتر فیلم‌سازی رویش در ادامه با بیان اینکه اربعین امسال باید با غزه و فلسطین ارتباط خود را نشان دهد، گفت: اگر در تولید برنامه‌های‌تان، به موضوع غزه توجه نکنید، کار جدیدی در اربعین امسال نکرده‌اید. ضمنا باید به یوتیوب توجه کنید. چون دل‌های پاک و آماده در این شبکه و بستر بین‌المللی منتظر شما است.
در پرداختن به یک سوژه زمان مهم است
مهدی امیرواقفی -فعال رسانه‌ای- نیز در بخش دیگری از جشنواره سفیران رسانه اربعین با اشاره به اینکه محتواهایی که امروز تولید می‌شود خیلی باید ساده باشد، اظهار کرد: حتما نباید در پرداختن به سوژه‌ها خیلی سخت بگیریم، هراندازه ما ساده و با یک کیفیت معمولی کار تولید کنیم دیده می‌شود. پس باید از قاب رسمی خارج شویم و روایت و داستان‌های کوتاه خلق کنیم.
وی ادامه داد: تنها چیزی که در سفر اربعین نیاز است یک موبایل، دو پاوربانک و یک میکروفون سیمی است. به هرحال در عراق مشکل برق وجود دارد.
امیرواقفی بیان کرد: هر سوژه‌ای به لحظه بازدید خواهد داشت و ممکن است حتی یک ساعت دیگه هم دیده نشود، پس از کنار سوژه راحت رد نشوید. اینکه ما در اربعین چه حال و هوایی را با چه زاویه‌ای ببینیم مهم است.
وی افزود: توجه کنید ما در اربعین با یک جمعیت بین‌المللی روبه‌رو هستیم و باید سوژه‌ای که به آن می‌پردازید متناسب با ذائقه مخاطب بین‌المللی هم باشد. رویداد رسانه را بلند می‌کند، برای مثال اگر شما رسانه ورزشی باشد در حال حاضر با پرداختن به سوژه‌های خوب از المپیک رسانه شما برجسته خواهد شد.
امیرواقفی ابراز کرد: اگر شما محتواهای اربعینی خود را داخل ایام اربعین منتشر کردید بازدید خواهد خورد، اما بهترین محتوا هم اگر فردا اربعین منتشر کنید دیگر بازدید نمی‌خورد. همچنین فراموش نکنیم فرهنگ‌های مختلفی در اربعین وجود دارد که باید در تولید محتوا به آن توجه کنیم.
به دنبال تولید انبوه محتوا نباشید
وی توصیه کرد انبوه تولید مهم نیست بلکه توزیع محتوا مهم است، ممکن است شما یک سوژه خوب را تولید کنید اما وقتی به موقع توزیع نشود دیگر ارزشی ندارد. از این رو تولید و سرعت توزیع متناسب با سوژه بسیار مهم است.
این فعال رسانه‌ای خاطرنشان کرد: سادگی در بیان هم مهم است، فیلمی که می‌خواهید منتشر کنید بیش از اینکه نیاز به تدوین خاصی داشته باشد بیشتر سادگی آن برای مخاطب مهم خواهد بود. امروز هرچه فیلم شما از حالت رسمی خارج باشد بازدید بیشتری خواهد داشت.
محتوایی تولید کنیم که حباب رسانه‌ای غرب را بشکند
در بخش دیگری از جشنواره سفیران رسانه اربعین مجید اسماعیلی -تهیه‌کننده و فیلم‌نامه‌نویس- با بیان اینکه، قرآن، کلید اربعین است، گفت: اگر مبانی اصلی خود را در اربعین گم کنیم، راه را گم کرده‌ایم. ما باید این سوال را از خودمان بپرسیم: داستان اربعین چیست؟.
وی ادامه داد: موضوع سیدالشهدا علیه السلام و اربعین، وصل شدن به جهان غیب است. در عصر حاضر، اگر تمدنی و اندیشه‌ای به جهان غیب وصل نشود، شکست می‌خورد.
اسماعیلی با بیان اینکه من روزی نیست که قصه غزه، بیچارم نکند، خاطرنشان کرد: روزی نیست که در غزه، انسان‌ها و کودکان را نکشند.
ولی دنیا کار خود را می‌کند و المپیک برگزار می‌کند. برای پرنس دیانا، اون هم مراسم و برنامه برگزار کردند ولی کسی حواسش نیست روزی چندنفر در غزه کشته می‌شوند. البته بدانید که خدا کار خود را می‌کند. قطعا این مشکلات برطرف می‌شود و این موانع از جلوی پای نظام جمهوری اسلامی برداشته می شود.
وی افزود: تمدن شیطانی سه پایگاه اندیشه‌ای، ماتریالیسم و سکولاریسم و لیبرالیسم دارد. تمدن الهی نیز سه پایگاه اندیشه‌ای، عبودیت و تقوی و اطاعت دارد. نبرد این دو تمدن در اربعین دیده می‌شود. امام حسین علیه السلام برگزیده خدا است و قرار بود مهدی امت باشد. رمز سیدالشهدا علیه السلام قرار است این باشد که اگر به معرفت امام حسین علیه السلام نائل شدیم، امام زمان علیه السلام ظهور می‌کند.
این تهیه‌کننده یادآور شد: ما باید بتوانیم از بستر اربعین، سیدالشهدا علیه را بشناسیم. تمام زورتان را بزنید در اربعین، اولویت شما، معنویت خودتان باشد. حواستان باشد امام حسین علیه السلام سفینه النجاه است و عده‌ای می‌توانند سوار این سفینه شوند. پس اولویت، یک‌تان را برقراری ارتباط با حضرت سیدالشهدا علیه السلام بگذارید.
اسماعیلی گفت: ما باید وارد جهان غیبی شویم که تمام تلاش رسانه‌ای دنیا در چند دهه اخیر این است که بگویند چنین جهانی وجود ندارد. تمام زور دشمنان این است که بگویند خدای واحد نداریم و همه چیز را بر اساس دو دو تای علمی، تبیین می‌کنند.
وی ادامه داد: تمام تلاش شیطان این است که در غزه آدم می‌کشند، بگوید به شما چه ربطی دارد. ولی ما باور داریم مسیر اربعین، مسیر مقابله با چنین افکاری است. موضوع امر به معروف و نهی از منکر، همان کار رسانه‌ای است که شما انجام می‌دهید.
این فیلم‌نامه‌نویس در پایان سخن تصریح کرد: وزن امر به معروف و نهی از منکر خیلی زیاد است. امام خمینی رحمت الله می‌فرماید باید امر به معروف و نهی از منکر به گونه‌ای باشد که اثرگذار باشد و تاثیر بگذارد. شما باید گریه کنید که خدا به قلم شما برکت بدهد و حبابی را که دنیای غرب ایجاد کرده است، از بین ببرید.
زائران اربعین حواستان به فرهنگ بومی مردم عراق باشد
فاطمه کثیری -مدرس لهجه عراقی و فعال فرهنگی اربعین- نیز در بخش دیگری از جشنواره سفیران رسانه اربعین با بیان اینکه یکی از دغدغه‌های اصلی زائران عدم امکان ارتباط با مردم عراق است، اظهار کرد: رشته تحصیلی بنده زبان عربی بود و وقتی به زیارت رفتم و با برخی پرسش‌ها و انتقادهای مردم عراق نسبت به ایرانی‌ها در هنگام زیارت روبه‌رو شدم متوجه شدم این عدم امکان ارتباط بین مردم ایران و عراق دلخوری‌هایی را به وجود می‌آورد.
وی ادامه داد: یکی از دلایلی که بنده تصمیم گرفتم به سمت آموزش یک گروه برای زبان عربس بروم دقیقا پرداختن به همین نگاه‌هایی بود که مردم عراق ممکن است نسبت به ما داشته باشند، به هرحال ما در کشور عراق میهمان هستیم و خانه هر میزبانی یکسری آداب دارد که باید به آن احترام بگذاریم.
کثیری بیان کرد: ما باید نسبت به فرهنگ مردم عراق آگاهی پیدا و به آن احترام بگذاریم، فرهنگ اربعین از دل عراق بیرون آمده است پس نباید فرهنگ و رسوم آنها را خراب کنیم، من در مصاحبه‌هایی که با عراقی‌ها داشتم به این نکته پی بردم که آنها تصور می‌کنند که خانم‌هایی ایرانی با یک تفکر سازمان‌یافته می‌خواهند حجاب زنان عراقی‌ها را تغییر دهند. در حالی که بانوان ما این هدف را ندارند.
وی تصریح کرد: در مصاحبه‌ای دیگر با یک آقای عراقی متوجه شدیم که آنها از بانوان ایرانی گلایه دارند زیرا معتقدند وقتی بانوان ایرانی میهمان خانه‌های آنها می‌شوند با صحبت‌های خودشان ذهن همسران و دختران آنها را عوض می‌کنند، حتی برای ما مثال زد که ما زندگی‌های سنتی داریم و زنان ایرانی به خانم‌هایی ما می‌گویند شما چرا سرکار نمی‌روید و تا چه زمانی می‌خواهید غذا پخته و بچه‌داری کنید.
کثیری ابراز کرد: یکی از بزرگترین مشکلات ما در برخورد با عراقی‌ها بلد نبودن زبان مردم عراق است، همین عدم آگاهی باعث شده است که مردم عراق نسبت به برخی رفتارهای زائران ما گلایه داشته باشند.
وی در پایان سخن توصیه کرد: هراندازه می‌توانید به طرف عراقی احترام بگذارید، سلام و احوالپرسی در فرهنگ عراقی بسیار دلنشین است و توقع می‌رود در این زمینه حداقل چند کلمه‌ای عربی را هر ایرانی بیاموزد و در مسیر استفاده کند.
در پرداختن به سوژه دنبال پیچیدگی نباشید
در بخش دیگری از جشنواره سفیران رسانه اربعین محسن اسلام‌زاده -مستندساز- با بیان اینکه به سوژه‌های عجیب و غریب در اربعین نپردازید، تصریح کرد: در سوژه به سادگی دقت کنید و دنبال پیچیدگی نباشید. برخی از هنرمندان و فیلم‌سازان به سوژه‌های بسیار ساده توجه می‌کنند و دنبال سوژه‌های عجیب و غریب نمی پردازند، گفت: به سراغ ساده ترین سوژه ها بروید. کسانی که اهل دل هستند.
مستند «شما چه کسانی هستید؟» درباره اربعین را ببینید. بعد از یک دهه، هنوز در نوک قله آثار درباره اربعین است.
مستندساز افزود: برای تهیه مستندهای خوب درباره اربعین، گاهی لازم است از جمعیت فاصله بگیرید. اگر پیاده روی ناقص هم رفتید اشکال ندارد دنبال اتفاقات خوب باشید. شخص را پیدا کنید و به قصه اش گوش کنید. به درام سوژه ها توجه کنید.
وی اضافه کرد: آثار هنری را ابتدا درباره خودتان بسازید. دست در صحنه نبرید. وقتی این کار را بکنید، مقداری جستجوگرتر می شوید. سخت گیر باشید در انتخاب سوژه ها. سوژه ها باید بکر باشند. باید حرف جدیدی برای مردم داشته باشید. باید نگاه رسانه ای و مستندسازی به افراد داشته باشید.
اسلام زاده گفت: برای سوژه پیدا کردن عجله نکنید. فکر کنید. بنویسید. هنرمند باشید. روی زمین دنبال سوژه باشید. با توجه به پتانسیل شخص و پتانسیل قصه، داستان را روایت کنید. بذارید افراد، دلی حرف بزنند. مراقب تصویر و صدای مناسب باشید.
احساس در سوژه‌دهی و محتوا خیلی مهم است
علی داووی -برنامه‌ساز- در بخش پایانی جشنواره سفیران رسانه اربعین با بیان اینکه حس از عقل مهم‌تر است، اظهار کرد: تا جایی که امکان دارد برای حس‌تون کار کنید یعنی کار احساسی بکنید نه عقلانی. معجزات پیامبران هم برپایه حس است، قرآن معجزه پیامبر اکرم(ص) سرشار از داستان‌های احساسی است، پس در اربعین اگر حس درگیر نشود یک پای کار لنگ خواهد زد.
وی ادامه داد: محتوا از فرم مهم‌تر است، هر ایرانی یا عراقی یا هر انسان حداقل سه وعده غذا می‌خورد، در همین غذا خوردن چقدر می‌توان ارتباط برقرار کرد و به یکدیگر نزدیک شد، یعنی غذا می‌تواند زبان مشترک ایجاد کند. پس اگر محتوا خوبی پیدا کردید
این برنامه‌ساز خاطرنشان کرد: کیفیت از کمیت مهم‌تر است، یعنی اگر خانه یک عراقی رفتید حس خوب با آنها برقرار کردید همان ارتباط را ادامه بدید به جای اینکه به ۲۰خانه دیگه برید. قطعا در این موارد که حس خوبی برقرار می‌شود سوژه‌های خوبی بیرون می‌آید. روابط عمیق کیفی از کمی بهتر است.
وی ابراز کرد: پیدا کردن سوژه بسیار مهم است، مستندساز و برنامه‌سازی موفق است که سوژه خوب داشته باشد، اگر قرار کار رسانه‌ای انجام بدید باید سوژه خوب داشته باشید. اگر محتوا شما غنی باشد کار شما خواهد گرفت.
