سینمایی «پروین» که قبلاً «معجزه پروین» نامگذاری شده بود، این شبها در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمده و درباره ادیبی موثر در تاریخ ادبیات کشور ما، پروین اعتصامی است.
محمدرضا ورزی، پیش از این هم درباره رجال نامی ایران، آثار زیادی ساخته که در میانشان میشود از علیاکبر دهخدا، ادیب، شاعر و سیاستمدار ایرانی هم یاد کرد. او درباره چهرههای تاریخی کشورمان از جمله ستارخان، زکریای رازی، قائم مقام فراهانی، کریمخان زند و ... هم آثاری ساخته که از قاب تلویزیون یا پرده سینما به نمایش در آمدهاند.
ورزی که خود تبریزی است، این بار به زندگی شاعری از همشهریانش به نام پروین اعتصامی پرداخته و این فیلم را در دو بخش به سرانجام رسانده است. بخشی از آن جدال او با همسری نظامی است که به طبقه فرودست زور میگوید و اهل عشرت و ولنگاری است و بخش دیگر، زیست و زندگی ادبی شاعر و چالش او با شاعران مرد ـ که به مراتب، کمجانتر از وجه اجتماعی و خانوادگی فیلم است.
با وجود این تضادها و جدالها، فیلم پروین از یک سناریوی خطی با قصهای تخت و کمگره برخوردار است که شاید با این قصه نتواند مخاطب عمومی را به سینما دعوت کند. با این حال، بازیهای قدرتمند از محمدرضا شریفینیا و آزیتا حاجیان که نقش پدر و مادر پروین را دارند و حتی خود مارال بنیآدم در نقش پروین، اثری شایسته و قابل اعتنا را شکل داده است.
پروین در هر دو منظر فیلم سینمایی، زنی شریف، مهربان با فرودست، کاری و خستگیناپذیر دیده میشود و «شرافت» و «تواضع» از خصوصیات برجسته اوست.
زندگی و زمانه پروین اعتصامی، قبلا هم دستمایه فیلم سینمایی «پروین» ساخته مرتضی احمدی هرندی شده، اما فیلمی که در جشنواره چهل و دوم به نمایش در آمد، یک اثر رئال و خانوادگی است و آن یکی که در سال ۱۳۸۴ ساخته شده، اثری سورئال بر پایه کتاب «اختر چرخ ادب پروین» است.
نام فیلم اخیر، پیش از این «معجزه پروین» بود که به «پروین» تغییر یافته تا با کتابی به نام «معجزه پروین» و نقد سرودههای این ادیب زن ایرانی (از منتشرات انتشارات سخن) هیچ شباهتی نداشته باشد.
دلدادگان تاریخ ادبیات ایران میتوانند از تماشای سینمایی «پروین» که در آن علاوه بر سیمای پروین با چهرههایی چون ملکالشعرای بهار و علیاکبر دهخدا آشنا میشویم، لذت ببرند.