در فرهنگ عزاداری برای سید و سالار شهیدان، همان قدر که شور حسینی مهم است، «شعور حسینی» نیز حائز اهمیت و ارزش است. شعور حسینی یعنی آشنایی با تاریخ صدر اسلام، آشنایی دقیق با شرایطی که آن روزها بر مسلمانان در مکه، مدینه، کوفه و شام می‌گذشت و امام حسین علیه السلام را با همه اتفاقات ریز و درشتی که در تاریخ آمده است، به واقعه کربلا رساند. درک درست از شرایط جامعه‌ای که دیگر پیامبری نظیر حضرت محمد ندارد تا نقاط صحیح و غلط را بهشان گوشزد کند و امیرالمومنین نیز که اسوه کاملی از همه صفات و خلقیات پیامبر است، به شهادت رسیده است.
درک و فهم این موضوعِ مهم که چرا امام حسین دست به قیام زد و همراه با عزیزترین‌هایش یعنی خانواده خود، قصد سفر به کوفه کرد تا حادثه کربلا رقم بخورد؟ اتفاقی که حرارتش بعد از هزاران سال هنوز هم در قلب مسلمین خاموش نشده و برایش عزاداری می‌کنند.
بدون شک شناخت همه ظرایفی که امام حسین را در نقطه قیام علیه یزید و هم پیمانانش قرار داد و درس‌های بزرگ پس از آن که به همگان داد، همان شعور حسینی است که در روزگار فعلی‌مان بیش از هر چیز دیگری به تبیینش نیاز داریم. در این بین رسانه در جایگاه اصلی نشسته است و بیان مختصات آن یکی از اصلی‌ترین وظایفش می‌باشد؛ به ویژه زمانی که از رسانه ملی با مخاطب میلیونی در ایران حرف می‌زنیم.
این مقدمه بیان شد تا ارزش و اهمیت هر اقدامی که معرفت و شناخت شیعیان امام حسین را نسبت به امام شان بالا می‌برد، یادآوری کند. همه ساله رسانه ملی با فرارسیدن ایام عزاداری سید و سالار شهیدان تلاش کرده با برنامه‌سازی دقیق و خلاقانه، روح حسینی را در جامعه جریان ببخشد. در همین یکی دو سال اخیر ساخت برنامه‌هایی مثل حسینیه معلی با همین هدف در تلویزیون انجام شده که واقعا جای خدا قوت دارد، اما سوال اینجاست که برخورد تلویزیون به عنوان رسانه ملی با جنبه دیگر از عزای امام حسین یعنی همان «شعور حسینی» چگونه بوده است؟ آیا توانسته جامعه و به ویژه نسل جوان را به نقطه اقناعی برساند تا بدانند چرا باید مراسم عزاداری برای امام حسین برپا کرد و در سوگ شهادتش گریست؟
در جست وجو برای پاسخ به سوال مذکور و چند ده سوالی شبیه به همین سوال، یک نام بیش از بقیه جلوه می‌کند. اندیشمندی که سال‌های عمرش را معطوف تلاش برای معرفت‌افزایی نسبت به امام حسین کرد. مردی که محرم امسال خلأ وجودش را بیش از گذشته احساس می‌کنیم. چند ماهی می‌شود که مسعود دیانی دیگر در جمع ما نیست و برنامه‌ای شبیه به کارهای روشنگرانه‌اش در تلویزیون نمی‌بینیم.
خیلی‌ها، حجت الاسلام مسعود دیانی را با برنامه موفقی به نام «سوره» می‌شناسند. برنامه ای که شاید در روزهای نخستین پخش، کسی انتظار نداشت بیننده زیادی داشته باشد، چرا که هم از شبکه چهار سیما پخش می‌شد که مخاطبش طیف نخبگانی‌تر جامعه است و هم اینکه شباهت چندانی به برنامه‌های پرمخاطب تلویزیون با همه رنگ و لعاب‌هایی که باید داشته باشد، نداشت.
شاید هم تهیه‌کنندگانش در ابتدای ساخت با این سوالات مواجه می‌شدند که «دوره ساخت برنامه مذهبی در تلویزیون تمام شده» و «کسی این برنامه‌ها را نگاه نمی‌کند» اما علیرغم همه این توصیفات، سوره تبدیل به برنامه‌ای شد که مجری‌اش یک روحانی بود و طیف بزرگی از جامعه آن را تماشا می‌کردند. این برنامه خیلی زود هم در بین مخاطبان جا باز کرد و برخلاف همه پیش‌بینی‌های ابتدایی، مخاطب برنامه سوره همان مخاطب فرهیخته و اندیشمند که تماشای شبکه 4 را ترجیح می‌دهد، نبود، بلکه مخاطبانش مردم عادی بودند که در ایام خاص سال کنترل تلویزیون‌شان را به دست می‌گیرند و بین شبکه‌ها می‌چرخند تا برنامه‌ای پیدا کنند که چیزی به درک و فهمشان نسبت به ائمه اهل بیت اضافه کند.
مسعود دیانی هم که خود به موضوع تسلط داشت و مختصات گفت‌وگو کردن را بلد بود، در جایگاه مجری نشست و به خوبی توانست لحظات نابی را برای معرفت افزایی مخاطبانش رقم بزند. مرحوم دیانی در یکی از گفت‌وگوهایش با تسنیم نکات جالبی را اشاره می‌کرد و می‌گفت هدفش از برنامه سوره، برطرف کردن ابهامات و سوالات نسل امروزی است. هم مهمان و هم کارشناس دنبال روشنگری‌اند و تنها گوینده صرف نیستند. در حقیقت برای تک تک حرف‌هایشان استدلال و مدرک می‌آورند.
این سخنان دیانی به خوبی روشن می‌کند که عمق نگاه او در برنامه‌سازی برای معرفی امامان معصومین به جامعه تا کجا کشیده شده است. شاید به همین دلیل بود که برای تک به تک دقایق سوره، برنامه داشت و مخاطب احساس نمی‌کرد در قاب جعبه جادو رها شده است. او تلاش می‌کرد تا تاریخ اسلام را با همه پیچیدگی‌هایش درست روایت کند. در زیرمتن معرفی تاریخ، هم شبهات مطرح می‌شد و هم تحریف‌های دروغین رسانه‌های معاند پاسخ داده می‌شد.
تقریبا 5 ماهی می‌شود که این اندیشمند دیگر در بین ما نیست و سرطان بی رحم او را از تلویزیون گرفت تا قاب محرمی امسال کمی خالی‌تر از سال‌های گذشته در تولید برنامه‌هایی باشد که معارف امام حسین را به مردم معرفی می‌کنند، تاریخ را بدون کم و کاست بیان می‌کنند و به سوالات و شبهات پاسخ می‌دهند. درست است که تلویزیون راه افزایش «شور حسینی» را خوب بلد است و هر سال برای مخاطبانش یک شگفتانه دارد، اما فراموش نکنیم در شرایط فعلی با همه پیچیدگی‌هایی که رسانه‌ها برایش ایجاد کردند، شعور حسینی بیش از شور حسینی نیاز به توجه دارد. مردم باید بدانند برای چه کسی، چه اتفاقی و چرا گریه می‌کنند. آن موقع گریه و عزاداری هم برایشان شیرین‌تر می‌شود.
