محمدحسن محبعلی، کارشناس میراث فرهنگی با اشاره به ثبت جهانی چهار عنصر میراث ناملموس ایران در فهرست جهانی یونسکو ، اظهار کرد: ایران در تمام زمینه‌ها دارای آثار درخشان در حوزه میراث‌فرهنگی است. میراث‌فرهنگی ما محدود به ساختمان، بنا و بافت‌ها نیست بلکه میراث‌فرهنگی ما به گونه‌ای است که همه آن‌ها یک عرفان و هویت دارند. به‌عنوان مثال درباره یلدا یا همان چله یک سنت و آیینی است که روح عرفانی دارد.
او اضافه کرد: این موضوع از زمان هخامنشیان در ایران وجود داشته و تا الان و در دوره‌های مختلف شاهد روح معنوی در میراث‌فرهنگی بودیم. میراث‌فرهنگی معرف هویت تاریخی ایران است و چنانچه به گذشته خود به خوبی دقت کنیم و آن‌ها را بررسی کنیم و با تکنولوژی در آمیخته شود، شاهد نتایج بسیار خوبی خواهیم بود.
این پیشکسوت حوزه معماری و مرمت ادامه داد: در حوزه میراث‌فرهنگی ناملموس، این نوع میراث ارتباط مستقیمی با فصول سال دارد و به نوعی ارتباط مستقیمی با شکرگزاری، تولید و سپاسگزاری از نعمت‌های خداوند دارد. یلدا نیز به همین صورت است که از قدیم این جشن در ایران برگزار می‌شده است. طولانی‌ترین شب سال، شب یلداست که در بسیاری از نقاط کشور به آن شب چله هم می‌گویند و یک آیین تاریخی و معنوی در ایران است که ارتباط مستقیمی با موضوعاتی مثل تغییر فصل و طبیعت دارد.
محبعلی ادامه داد: یکی از موضوعات مهم که در شب یلدا به آن توجه می‌شود، موضوعی به نام تولد خورشید است یعنی این که روز‌ها بلندتر و هوا گرم‌تر می‌شود و همین حرکت نویدی برای تولید است و همین موضوع باعث خوشحالی مردم می‌شد که نوید سال خوب و پررونق کشاورزی را می‌دهد. بر اساس یک رسم قدیمی و دیرینه ایرانیان در شب یلدا / چله و در بلندترین شب سال در منزل یکی از بزرگان فامیل و خانواده دورهم جمع می‌شوند.
این پیشکسوت حوزه میراث‌فرهنگی اضافه کرد: در این شب آیین‌های مخصوص برگزار می‌شود و حتی میو‌ه‌ها و غذا‌ها و خوراکی که در آن شب استفاده می‌شود همه آن‌ها دارای یک فلسفه و دلیل هستند و ارتباط مستقیمی با تغییر فصل و نوع تولید و کشاورزی دارد و این نشان می‌دهد که آیین‌های سنتی ایرانیان با فصول ارتباط مستقیمی داشتند. دور هم جمع شدن خانواده‌ها نیز اتفاق بسیار خوبی بود که به رفع کدورت‌های احتمالی بین خانواده‌ها کمک می‌کرد و افراد از تجربیات و صحبت‌های ارزشمند بزرگان فامیل بهره‌مند می‌شدند.
او به ثبت مشترک میراث‌فرهنگی ناملموس ایران با سایر کشور‌های دیگر اشاره کرد و گفت: فرهنگ ایران زمین محدوده کنونی نیست. ما با بسیاری از کشور‌های دنیا اشتراکات فرهنگی بسیار زیادی داریم. جغرافیای ایران در گذشته بسیار گسترده بوده و برای همین اکنون شاهد این هستیم که فرهنگ ایران زمین در بسیاری از کشور‌ها مشترک است بسیاری از این کشور‌ها حتی مشکلی با این ندارند که اعلام کنند این خاستگاه این آیین و رسوم در ایران است. رسوم و آیین‌های مشترک با کشور‌های مختلف داریم که توجه به این آیین‌ها به تقویت روابط فرهنگی کمک می‌کند به گونه‌ای که آیین‌های مختلف فرهنگی اکنون به شکل بسیار خوبی در کشور‌های مختلف برگزار می‌شود.
محبعلی در ادامه افزود: ثبت جهانی مشترک آیین‌ها و رسوم میراث‌فرهنگی ملموس و ناملموس باعث معرفی هرچه بیشتر این آیین‌ها در سایر کشور‌های دنیا می‌شود و حتی باعث جذب بیشتر گردشگران خواهد شد. موضوعات مرتبط با میراث‌فرهنگی که موضوعات اخلاقی است مورد توجه گردشگران اروپایی نیز است و ثبت مشترک این رسوم می‌تواند باعث معرفی هرچه بهتر ایران و فرهنگ مرتبط با ایران باشد؛ بنابراین هرچه در جهان معرفی شود خصوصا مسائل فرهنگی که ارتباط مستقیمی با مسائل اخلاقی دارد می‌تواند به معرفی هرچه بهتر ایران و فرهنگ ایرانی کمک کند.
