سینما ها وضعیت بحرانی دارند. بازار کساد است و بلیتهای نیمبها اگرچه ممکن است تعداد تماشاگر بیشتری به سالنها بکشاند اما دخل درآمد سینماها را بیشتر نمیکند. مجموع فروش فیلمهای سینمایی در هفتهای که گذشت، یعنی از ۲۳ تا ۲۹ مهر، رقمی حدود ۴میلیارد تومان بود. این رقم نسبت به هفته گذشته (از ۱۶ تا ۲۲ مهر) که ۴میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان بود، حدود ۲۰۰ میلیون تومان کاهش پیدا کرد. البته به واسطه اجرای طرح دوهفتهای بلیت نیمبها در سینماها باید مخاطبان را با یکدیگر مقایسه کرد. چون با نصف شدن قیمت بلیت، طبیعی است که مجموع فروش کاهش پیدا کند. در هفتهای که گذشت، مجموع مخاطبانی که به سینما رفتند به ۱۹۵هزار و ۸۸۳ نفر رسید. در دو هفته پیش این رقم معادل ۱۲۴هزار و ۹۵۹ نفر بود. این آمار نشان میدهد طرح نیمبهاسازی قیمت بلیت سینما توانسته کمی تا حدودی موفقیتآمیز باشد، اما بههرحال اکران نکردن فیلم تازه کمک چندانی نه به افزایش فروش و نه به افزایش مخاطب کرده است. وضعیت فعلی به گفته فعالان سینما به تعطیلی نیمی از ظرفیت پردیسهای سینمایی انجامیده است.
تعطیلی سینماها؟
در شرایطی که سینما نیاز به رشد و حمایت دارد، شورای صنفی نمایش دائما پروانه نمایش صادر میکند، اما هیچ فیلم جدیدی روی پرده سینما نمیرود. همین موضوع سبب شده سینماها دوباره به شرایط رکود بازگردند. برخی معتقدند عدم اکران فیلم جدید، نتیجه یک اشتراک نظر میان سینماداران و صاحبان آثار درباره شکست اکران است. کمتر فیلمی در چنین شرایطی ریسک اکران را میپذیرد. این در حالی است که برخی نیز از احتمال تعطیلی سینماها خبر میدهند.
علی سرتیپی، تهیهکننده و سینمادار، گفته: ادامه روند فعلی فروش در سینماها منجر به تعدیل نیرو و تعطیلی سالنها میشود و برای همین لازم است دولت همانند دوران کرونا حمایت ویژهای را به سینماها اختصاص دهد. متاسفانه سینما وضعیت خوبی ندارد. ما در دوران کرونا با شرایطی اجتنابناپذیر روبهرو بودیم که دولت هم کمکهایی کرد. منتها نکته مهم درباره رکود سینما در دوران کرونا این بود که مدتها قبل از اپیدمی، وضعیت سینما خوب بود و اندوختههایی داشتیم؛ اما الان تازه سینماها میخواستند از کرونا رهایی پیدا کنند و جانی تازه بگیرند که اتفاقهای اخیر رخ داد و ضربه زیادی به سالنها سینما و مردم وارد کرد.
او با اشاره به صحبتهایی که با دیگر همکارانش در حوزه سینماداری و پخش فیلم داشته و اینکه همگی نگرانیهای مشترکی دارند، افزود: فروش فیلمها در هفتههای اخیر شاید به یکهفتم قبل از این اتفاقها رسیده و الان یک وضعیت بحرانی، بهخصوص برای سالنهای سینمایی حاکم شده که اگر ادامه پیدا کند مجبور به تعدیل در تعداد سالنها و نیز نیروها خواهیم بود. مدیر پردیس سینمایی «کورش» با بیان اینکه حدود چهار تا پنجهزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم با سینما در ارتباط کاری هستند، گفت: در این مدت مجتمعهایی داشتیم که ۱۰ تا ۱۲ سالن داشتند و حدود نیمی از آنها را به اجبار تعطیل کردند. به همین دلیل ما از شخص رئیسجمهور، وزارت ارشاد و سازمان سینمایی میخواهیم در این بحران به ما کمک کنند.
پیش از این نیز همایون اسعدیان، عضو شورای صنفی نمایش سینماها، گفته بود: در این شرایط با توجه به اتفاقات رخداده در جامعه، صاحبان این فیلمها به طور طبیعی تمایلی به اکران ندارند و سازمان سینمایی باید کمک کند تا شرایط مناسب با دادن امتیازهایی به وجود آید که آنها برای اکران ترغیب شوند؛ مثل تامین حداقل فروش همانند آنچه در دوران کرونا انجام میشد. او همچنین گفته: به هر حال التهابات یک ماه اخیر در کشور بر روحیه مردم تاثیرگذار بوده و اخبار و شنیدهها و حتی یک آتشسوزی در جایی نگرانیهایی را به وجود میآورد. من در پاسخ به اینکه آیا در این شرایط باید برای سینما رفتن و اکران فیلمها کاری کرد، اینطور جواب میدهم که باید برای حفظ «سینما» کاری کرد. اینکه فکر کنیم تلاش ما در این شرایط برای افزایش فروش گیشه است، اساسا غیرمعقول است؛ اما اینکه سالنهای سینما را حفظ کنیم، مسالهای غیرمعقول نیست؛ چون اگر این وضعیت ادامه پیدا کند و منجر به تعطیلی سالنها شود سینمادارها از عهده تامین بودجه برای حقوق کارمندان خود برنمیآیند و وقتی سالن سینما تعطیل شود، تعدادی آدم بیکار میشوند و به تعداد بیکاران دیگر اضافه خواهد شد.
او افزود: الان در برخی پردیسهای سینمایی تهران پنج سالن تعطیل شدهاند. تصور کنید یک ماه آینده این تعداد افزایش پیدا کند، آن وقت با چه وضعیتی از بیکاری روبهرو خواهیم شد؟ بنابراین ما (شورای صنفی نمایش) معتقدیم دولت باید حفظ سالنهای سینما و حفظ معیشت افراد را در اولویت قرار دهد. ما در این اوضاع فعلا بحث فرهنگ را کنار میگذاریم و مسئله اصلی «معیشت» است. یکسری افراد در سینما کار میکنند، حقوق میگیرند و وقتی در موضوع «تولید» مسائلی را مطرح میکنیم، این را باید در نظر داشته باشیم که فقط یک بخشی از آن به محتوا مربوط میشود، بخش مهم دیگر به معیشت چند هزار نفر مربوط است. این مساله همانند همان چیزی است که درباره فیلترینگ اینستاگرام مطرح میکنیم. آنجا هم دغدغه اصلی آسیب دیدن ۴۰۰هزار شغل است. آیا این غیر از این است که معیشتی نگاه میکنیم؟ افزایش جمعیت بیکار میتواند بحرانزا باشد و در ماجرای اکران و سینما نیز ما از همین زاویه قضیه را دنبال میکنیم که هر اختلالی در سینما، تولید و پروژهها در درازمدت بحرانزا خواهد بود.
این در حالی است که خبرهای خوبی از فروش فیلمها در شهرستانها هم نمیرسد. مدیر پردیس سینمایی برفی مشهد با اشاره به اینکه اکران نشدن فیلمهای جدید موجب شده تعداد مخاطبان سینماها به یکدهم ماههای قبل برسد، گفت: وضعیت فروش این روزهای سینما اصلا خوب نیست. فروش شهریورماه سینماها خوب بود اما سه هفته است که نه فیلم جدیدی به سینما آمده و نه تماشاگر جدیدی. مدیر پردیس سینمایی برفی با بیان اینکه اکران فیلم جدید حتی در این وضعیت قطعا مخاطب را به سینما خواهد کشاند، تصریح کرد: اکنون برخی مخاطبان پیگیر اکران فیلمهای جدید از سینما هستند اما فیلم جدیدی نیامده که بخواهند تماشا کنند. بر این اساس به نظرم اکران فیلمهای جدید وضعیت فروش سینما را بهتر کند. سینما با فیلم زنده است و اگر فیلم برای اکران نداشته باشیم، سینما فعال نخواهد بود.