روایت بازگشت اسرا به کشور؛ از «بوی پیراهن یوسف» تا «اخراجی‌ها»

۲۶ مرداد ماه ۱۳۶۹ سـالروز بازگشت غرورآفرین آزادگان و غیور مردان صبر و استقامت در دفاع از انقلاب اسلامی به میهن اسلامی است. ​آزادگانی که واژگان ایثار، شجاعت، استقامت و پایمردی را در دوران اسارتشان با فداکاری و شهامت و با تکیه بر ایمان الهی توصیف کردند و در زیر شدید‌ترین شکنجه‌های دشمن حاضر نشدند به ارزش‌های امام و انقلاب پشت کنند. از این رو به مناسب این روز عزیز، فیلم‌هایی که مربوط به بازگشت آزادگان به کشور است را جمع‌آوری کرده‌ایم و در ادامه این مطلب قرار داده‌ایم.

پرواز از اردوگاه ۱۳۷۲

پرواز از اردوگاه فیلمی به کارگردانی حسن کاربخش و نویسندگی سیدمحمدرضا عالی‌پیام ساختهٔ سال ۱۳۷۲ است. در این فیلم سرگرد خلبان عباس حلمی پس از دست یافتن به اطلاعات مهمی در یک عملیات شناسایی، به اسارت نیرو‌های عراقی در می‌آید. عباس حلمی با همکاری سایر اسرای ایرانی، نقشه فرار از اردوگاه را برای رساندن اطلاعات خود به نیرو‌های ایرانی طراحی می‌کند. عراقی‌ها به نقشه او پی می‌برند و برای دستیابی به اطلاعات تلاش می‌کنند یک فرار هدایت شده را برای او طرح‌ریزی کنند...

بوی پیراهن یوسف ۱۳۷۴

بوی پیراهن یوسف یک فیلم درام به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا و نویسندگی ابراهیم حاتمی‌کیا و داریوش مودبیان و به تهیه‌کنندگی مجید مدرسی است. از بازیگران این فیلم می‌توان به علی نصیریان و نیکی کریمی اشاره کرد. آتیلا پسیانی به عنوان دستیار کارگردان در این فیلم فعالیت کرده‌است. 

دایی غفور راننده یک تاکسی فرودگاه، با وجود همه مدارکی که ثابت می‌کند پسرش یوسف در جنگ شهید شده، هنوز فکر می‌کند که او زنده است و حتی حرف داماد خود اصغر را که همرزم یوسف بوده قبول نمی‌کند. او با این که پلاک یوسف را هم در شکم یک کوسه یافته‌اند، همیشه منتظر است پسرش بازگردد. دایی غفور در فرودگاه با دختر جوانی به نام شیرین آشنا می‌شود که برای یافتن برادرش خسرو که در جنگ گم شده از اروپا به ایران آمده‌است. یکی از آزادگان که در زندان با خسرو، برادر شیرین بوده و به ایران بازگشته، با شیرین تماس می‌گیرد و می‌خواهد اطلاعاتی بدهد...

نفوذی۱۳۸۷ 

نفوذی فیلمی به کارگردانی احمد کاوری و مهدی فیوضی در سال ۱۳۸۷ ساخته شد. این فیلم از هشتم دی ماه سال ۱۳۸۹ اکران خود را با ۱۵ سالن سینما در گروه سینمایی قدس آغاز کرد. فیلمنامه نفوذی بر اساس خاطرات یک آزاده و با نگاهی به کتاب حکایت زمستان از سعید عاکف توسط داوود امیریان نوشته شده است.  این فیلم داستان زندگی اسیری را روایت می‌کند که بعد از ۲۰ سال به وطن بازگشته است. او وقتی به ایران می‌رسد دستگیر و زندانی می‌شود و این سرآغاز ماجرا‌های جدیدی است...

اخراجی‌های ۲  ۱۳۸۷ 

اخراجی‌های ۲ یک فیلم کمدی و جنگی ایرانی به کارگردانی و نویسندگی مسعود ده‌نمکی و تهیه کنندگی حبیب‌الله کاسه‌ساز است که ساخت آن در پاییز ۱۳۸۷ آغاز شد و در نوروز ۱۳۸۸ بروی پردهٔ سینما‌ها رفت. این فیلم تا سال ۱۳۸۷ با فروش ۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان، پرفروش‌ترین و پر مخاطب‌ترین فیلم در تاریخ سینمای ایران شد.

این داستان ادامه داستان اخراجی‌های یک است. در اوایل فیلم عراقی‌ها اقدام به کشتن مجروحین می‌کنند و اخراجی‌های اسیر شده را به یک اردوگاه به سرپرستی رسول می‌برند. از طرف دیگر، خانواده آن‌ها که قصد مسافرت به مشهد را داشتند، توسط سازمان مجاهدین خلق ایران با ربودن هواپیما و نشاندن آن در عراق ایشان را ترغیب به اعطای درخواست پناهندگی به صدام حسین می‌کنند. مسافران که خانواده‌های اخراجی‌ها هم جزو آن‌ها بودند، برگه درخواست پناهندگی را پاره کرده و سرود‌ای ایران را می‌خوانند...

روایت بازگشت اسرا به کشور؛ از «بوی پیراهن یوسف» تا «اخراجی‌ها»

 

بیداری رویا‌ها ۱۳۸۸

بیداری رؤیا‌ها فیلم به کارگردانی محمدعلی باشه‌آهنگر، نویسندگی محمدرضا گوهری و تهیه‌کنندگی علی آشتیانی‌پور محصول سال ۱۳۸۸ است. رخشانه زنی است در آستانه میانسالی که در سال‌های جوانی اش با ایوب پارسا ازدواج کرده و صاحب پسری به نام حمید شده‌است. وقتی حمید دو ساله بود، ایوب به جبهه می‌رود و دیگر برنمی گردد. پس از مدتی خبر شهادت او می‌رسد و خانواده تصمیم می‌گیرد رخشانه را به عقد داوود برادر ایوب دربیاورد. سال‌ها از این ماجرا گذشته و آن‌ها صاحب دختر بچه‌ای دبستانی هستند و حمید در آستانه ازدواج است. در این وضعیت از کمیته مفقودین خبر می‌رسد که ایوب زنده است و به زودی به وطن برمی گردد...

کیمیا ۱۳۷۳  

کیمیا فیلمی ایرانی محصول ۱۳۷۳ به کارگردانی احمدرضا درویش است. در آغاز جنگ ایران و عراق، همسر رضا باردار است و باید مورد عمل جراحی قرار گیرد. رضا او را به بیمارستان می‌رساند و خود به اسارت قوای دشمن در می‌آید. همسر رضا حین عمل جراحی می‌میرد و شکوه جراح، فرزند رضا را نجات می‌دهد. پس از گذشت نه سال، وقتی رضا از اسارت آزاد می‌شود، پی می‌برد که همه اعضای خانواده‌اش را از دست داده است. حال او در جستجوی تنها باز مانده خود، فرزندش است. کیمیا، فرزند رضا، نزد شکوه در مشهد زندگی می‌کند. مشکل اینجاست که شکوه به طور کامل به کیمیا وابسته است...

پاتک ۱۳۷۴ 

پاتک فیلمی به کارگردانی علی‌اصغر شادروان و نویسندگی علی‌اصغر شادروان، علی توکل‌نیا ساختهٔ سال ۱۳۷۴ است. یک سرگرد ارتش به همراه افرادش که پسرش نیز در میان آنهاست، به مأموریت انفجار پل الخلیل در خاک عراق می‌روند. اما حین عملیات، پسر سرگرد به شهادت می‌رسد و او به همراه افرادش به اسارت نیرو‌های عراقی درمی آیند. در بازداشتگاه، سرگرد تظاهر به همکاری با عراقی‌ها می‌کند و از این طریق موفق می‌شود به همراه سه تن دیگر از اسیران، نظر فرمانده بازداشتگاه را نسبت به ضبط یک مصاحبه تلویزیونی جلب کند. اما هنگامی که آن‌ها توسط نیرو‌های عراقی به محل مصاحبه برده می‌شوند، به فرمان سرگرد، عراقی‌ها را خلع سلاح و به قتل می‌رسانند.

قاصدک ۱۳۵۵ 

قاصدک فیلمی به کارگردانی محمد صفار و نویسندگی حسن رفیعی محصول سال ۱۳۵۵ است. اسم ملول جوان قماربازی است که با سرقت کیف پیرزن‌ها گذران می‌کند. مادرش با او به مهربانی رفتار می‌کند. اما پدرش، که مأمور پلیس است، به او اعتنایی ندارد. پدر او را از خانه می‌راند و قاسم در خانهٔ دوستش عزیز ساکن می‌شود. قاسم کیف زری را می‌رباید، و زری، چند روز بعد، با دیدن قاسم او را تعقیب می‌کند و در تصادف اتومبیل از هوش می‌رود. قاسم او را به خانهٔ یکی از دوستانش می‌برد، و زری پس از به هوش آمدن جارو جنجال راه می‌اندازد.

مردی شبیه باران ۱۳۷۵ 

مردی شبیه باران فیلمی به کارگردانی و نویسندگی سعید سهیلی ساختهٔ سال ۱۳۷۵ است. منصور قاسمی یکی از فرماندهان برون مرزی سپاه در جریان حمله نیرو‌های دشمن موجی و دستگیر می‌شود. عراقی‌ها برای شناسایی فرمانده اسرا (منصور قاسمی) فردی را به جاسوسی در میان آن‌ها اجیر می‌کنند. جاسوس که به‌طور اتفاقی در جریان مکالمه منصور و همسرش او را شناسایی کرده بود توسط منصور کشته می‌شود...

دست‌های خالی ۱۳۸۵ 

دست‌های خالی فیلمی به کارگردانی و نویسندگی ابوالقاسم طالبی و تهیه‌کنندگی محمدرضا تخت‌کشیان محصول سال ۱۳۸۵ است که در مهر ماه ۱۳۸۶ بر روی پرده سینما رفته‌است. حوریه که سال‌هاست از اسارت پدرش، امیرحسین، به دست عراقی‌ها می‌گذرد، نسبت به خروج‌های بی موقع مادرش، مریم، از منزل مشکوک است و این شک با تلفن‌های ناشناسی که به او می‌شود و در آن‌ها از تصمیم مریم برای ارتباط با یک مرد دیگر صحبت می‌شود افزایش می‌یابد…

 

اتوبوس شب ۱۳۸۵ 

اتوبوس شب فیلمی ایرانی به کارگردانی کیومرث پوراحمد محصول سال ۱۳۸۵ است. این فیلم به صورت سیاه و سفید منتشر شد. کیومرث پوراحمد، قصه اتوبوس شب را در طول ۹ ماه، پنج بار بازنویسی کرده‌است. او که این فیلم را بر اساس داستان‌های شهر جنگی اثر حبیب احمدزاده ساخته، در این باره گفته‌است: وقتی این کتاب را مطالعه کردم، داستان نوجوانی که چهل اسیر را از آبادان به ماهشهر می‌برد، به قدری گیرا و جذاب بود که مرا به دنبال خود کشاند و گفت مرا بساز. این فیلم به تهیه‌کنندگی مهدی همایونفر در مرکز سیما فیلم تولید شد.

 

دوئل ۱۳۸۲

دوئل فیلمی به کارگردانی و نویسندگی احمدرضا درویش و تهیه‌کنندگی تقی علیقلی‌زاده و حسن رجبعلی‌بنا ساخته سال ۱۳۸۲ است که در ۲۰ آبان ۱۳۸۳ بر روی پرده سینما رفت. دوئل، نخستین فیلم سینمایی ایران بود که با صدای دالبی دیجیتال ضبط شد. این فیلم یکی از گران‌ترین فیلم‌های مستقل در تاریخ سینمای ایران است که موفق به دریافت ۸ سیمرغ بلورین از بیست و دومین دوره جشنواره فیلم فجر شد...