طبق روال هر ساله و همزمان با فرا رسیدن ایام محرم و عزای سرور و سالار شهیدان، ایران اسلامی یکپارچه غرق در ماتم و عزا میشود، از همین رو شبکههای سیما با تدارک برنامههای گستردهای به «حسینه و موکب تلویزیونی» تبدیل میشوند.
محمدحسین کشکولی مدیر شبکه قرآن و معارف و دبیر شورای معارف سیما ویژه برنامههای محرمی امسال تلویزیون را در نشستی با حضور اصحاب رسانه، امروز سه شنبه ۴ مرداد تشریح کرد.
وی گفت: ویژگی محرم امسال این است که در شرایط تعطیلی مدارس و دانشگاهها قرار دارد. در این ایام دو مناسبت مهم روز اهدای خون و شهادت آیتالله فضلالله نوری را هم داریم که برای آن برنامهریزی شده است.
مدیر شبکه قرآن بیان کرد: با توجه به این که ماه محرم امسال نخستین ماه محرم در دوران تحول در سازمان صداوسیما است؛ برای انتخاب شعار دست به یک نوآوری زدهایم و برای نخستین بار طی کار مشترکی با هیأتهای سراسر کشور؛ «نجات اهل عالم با حسین (ع) است» را به عنوان شعار امسال انتخاب کرده ایم.
دبیر شورای معارف سیما در خصوص حرکت در گام دوم انقلاب گفت: مهمترین سیاست ما در این ماه تمرکز بر عمق و معرفت در این مسیر است. قصد داریم منظومه فکری انقلاب امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب را ارائه کنیم.
دبیر شورای معارف سیما درباره استفاده از ظرفیتهای رسانهای گفت: نگاه ما این است که از همه ظرفیت رسانهای برای کل کشور استفاده کنیم و همچنین روی آئینهای سنتی عزاداری اصیل توجه ویژهای داشته باشیم.
مدیر شبکه قرآن با اشاره به اولویتهای محتوایی یادآور شد: این اولویتها شامل بازنمایی ابعاد مردمی شعائر حسینی، نمایش تجلی حماسه عاشورا در رشتههای گوناگون هنری، بازنمایی ایثار و مقاومت، توجه به نقش زنان و خانواده در تداوم حماسه عاشورا، آسیبشناسی رفتار خواص جبهه حق در برابر نهضت عاشورا در دورههای مختلف، پوشش عزاداری جوانان و نوجوانان در بستر مسجد و دانشگاه، بازنمایی مؤلفههای هویتی مثل دینداری، نمایش سبک زندگی ایثارگرانه جامعه ایرانی و جریان سازی مؤثر در جهت افشای ماهیت غرب است.
کشکولی با اشاره به برخی برنامههای شاخص هر شبکه عنوان کرد: در شبکه یک آئینهای عزاداری را داریم که از طریق ۱۳ استان بازنمایی میشود. همچنین مستندی تحت عنوان «روضههای خانگی و قدمت دار» تولید شده است. «تله تئاتر» و «تله تعزیه» نیز از جمله در شبکه چهار پخش میشود. در شبکه قرآن و معارف سیما برنامه کامل مقتل خوانی و برنامه «عصر نادر» تهیه شده است که قسمتهای اولیه آن در ایام حج پخش شد و در ماه محرم به آئینهای عزاداری در کشورهای همسایه میپردازد.
محمدحسین کشکولی دیگر برنامههای شاخص شبکههای مختلف سیما را بدین شرح عنوان کرد:
شبکه یک سیما
مستند «آئینهای مردمی» در خصوص عزاداری محرم در ۱۳ استان
مستند «بامرام» درخصوص افرادی که امام حسین علیه السلام در زندگی آنها نقش داشته است.
«یک نوا» قطعاتی کوتاه از مداحی مداحان قدیمی
برنامه سخنرانی «عبرتهای عاشورا» که تلفیق سخنرانی مقام معظم رهبری و سید حسن نصرالله در خصوص عاشورا است.
برنامه ترکیبی «آفتاب شرقی» به صورت ویژه با موضوعات مذهبی اجتماعی
شبکه دو سیما
برنامه «کوی محبت» به صورت زنده از کربلای معلا
«ایوان بهشت» با سخنرانی شیخ حسین انصاریان
مداحی حاج محمود کریمی و حاج محمدرضا طاهری وکربلائی حسین طاهری و حاج حسن خلج و مداحان شهرستانی
برنامه «عطف» با معرفی آثار هنری با موضوع عاشورا
برنامه ترکیبی «خانه زاد» که به گفتگو با خادمان و افرادی که به نوعی با جلسات عزاداری ارتباط دارند، میپردازد.
برنامه ترکیبی «چراغی روشن» با هدف بحث وگفتگوی صمیمانه کارشناسان با جوانان پیرامون بانوان پرچمدار
مستند «تاج الشعرا» با روایتی از آداب و رسوم عزاداری مردم شهر اردبیل
سری چهارم برنامه «نشان ارادت» که گفتگوی خودمانی و ابراز ارادت چهرههای فرهنگی، هنری و ورزشی به حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام است.
برنامه زنده «شیر خوارگان حسینی» در نخستین جمعه ماه محرم به صورت زنده با حضور مادران و شیرخوارگان روی آنتن میرود.
مستند «جغرافیای محرم» به بازنمایی و نمایش آئینهای عزادرای شیعیان در کشورهای مختلف در ایام محرم میپردازد.
شبکه سه سیما
«حسینیه معلی» با اجرای حامد سلطانی که مجمع ذاکرین اهل بیت با نوای حاج سعید حدادیان و سیدمجید بنی فطمه و مهدی رسولی و محمد صمیمی است.
برنامه زنده «در آستان خورشید» با اجرای میثم آقا بیگی، ارتباط زنده و مستقیم با کربلای معلا میگیرد.
پخش عزاداری هئیات مختلف سراسر کشور در «موکب ثار الله»
سایر برنامهها با رویکرد محرمی
شبکه چهار سیما
برنامه «سوره» با محوریت کوفه شناسی؛ تاریخ و اهمیت آن از آغاز تا پایان دوران خلفا. مسأله دعوت از منظر کوفی و...
برنامه «بلا تشبیه» با نمایش تعزیه خوانی محرم
«حسینه ایران» با پخش سخنرانی آیت الله میر باقری
«اهل سوگ» نمایش آداب و سنن عزاداری در شهرستانها
دوبیتی خوانی عاشورا در برنامه «سرگذشت»
برنامه ترکیبی «مقطعات» درباره محرم از زاویه هنر
سخنرانی آیت الله مصباح یزدی درباره بصیرت و دشمن شناسی مداحی
شبکه پنج سیما
برنامه «تکیه گاه» با هدف معرفی حسینیههایی با قدمت یکصد سال در استان تهران
برنامه ترکیبی «واحه» با هدف معرفی بانوانی که سبک زندگی شان با زنان عاشورایی نزدیک است. مانند همسر شهید چیت سازان و ...
برنامه زنده «عقیق» که مجله اخباری از هیات، مداحان و ... است.
شبکه آموزش سیما
برنامه زنده «صبحی دیگر» با حضور کارشناسان مذهبی
«دوربین هفت» با هدف تهیه گزارش از تکیهها
«آوا نوا» خوانش مقتل
مجلس روضه باحضور پیر غلامان در برنامه «بفرمائید روضه»
«مشاعره تلویزیونی» که مشاعره و مسابقه شعر خوانی عاشورایی است
«سر گذشت خورشید» با روایت داستان زائران پاکستانی برای زیارت امام حسین (ع)
سخنرانی مرحوم آیت الله فاطمی نیا در برنامه «سخنرانی مذهبی»
مجموعه برنامههای سخنرانی «بوریا تا نخل» از مراسم هیاتهای کرمان
زبان حال و روایت یکی از اسبهای تعزیه در مستند «اسب سفید من»
مستند «مشق تعذیه» نمایش مراسم تعزیه
روضه خوانی محرم در مستند «نغمات»
گفتگو در خصوص یکی از مشاغل خدماتی مراسم عزاداری در مستند «تکیه بر نسیم»
میان برنامه «دم» که هر شب به مداحی درباره یکی از شهدای کربلا اختصاص دارد.
مستند «سیاه پوشان» با هدف معرفی هیئات مذهبی
مستند «سوگواره» در خصوص صحبتهای شعرا درباره محرم
شبکه قرآن و معارف سیما
برنامه زنده «امام جان» شامل مستند پیر غلامان، سخنرانی آیت الله مصباح و ارتباط با استانها و پخش مداحی مراسمات
جنگ کودکانه «منم بچه مسلمان» با موضوع محرم، مفاهیم و معارف عاشورا
برنامه گفتگو محور «یاد خدا» با حضور کارشناسان با موضوع معارف عاشورا
برنامه ترکیبی زنده «رو به راه» با ارتباط مستقیم از کربلای معلا
ارتباط با مراکز استان و محاف حسینی در سراسر کشور در «حسینیه تلویزیونی ایران»
محافل انس با قران
شبکه نسیم
«نسیم آوا»، «با حسین حرف بزن» و «نمای نزدیک» (قاب عاشقی) ویژه محرم در ساعتهای ۱۹، ۲۳ و ۲۳:۳۰
شبکه افق
برنامه زنده «تکیه» برگزاری هیئتها و گزارش خبری و گفتگو
بررسی هیئتها و عمل کرده انها در برنامه زنده «روایت هیئت»
برنامه گفتگومحور «جاذبه» با روایت دل دادگی مردم به اهل بیت و حل مشکلات ایشان.
شبکه مستند
پرتره فرج الله سلحشور و حجت الاسلام نظری منفرد در مستند «هیات»
مستند «خانههای نورانی» که به تاریخ برگزاری عزاداری سالار شهیدان در خانههای قدیمی میپردازد.
مستند «چار پایه» با روایتی از پیر غلامان حسینی در هئیات بازار تهران
مستند «برش مستند» که بخشهایی از مستندهای مرتبط با محرم و تعزیه خوانی را نمایش میدهد.
شبکه امید
پویش «نسل قاسم» در قالب برنامه ترکیبی همراه با نمایش گروههای عزاداری شهرهای مختلف ایران توسط نوجوانان و ارتباط با هیئتهای نوجوانان در سراسر کشور
ویژه برنامه «احلی من العسل» با محوریت پوشش مراسم ششم محرم الحرام از سراسر کشور
شبکه جام جم
برنامه «روز حسین» با اجرای اسماعیل باستانی و با حضور میهمانان داخلی وخارجی و بیان خاطرات و شیوه آشنائی با امام حسین علیه السلام
مستند «جان فشان» آشنایی با هنرمندانی که از کتاب مقتل تصویر سازی کردند
«جورچین محرم» (آیینها و نواها) روایتی از آیین عزاداری اقوام مختلف
برنامه «رواق» با اجرای علیرضا قوامی با موضوع حق و باطل