مرتضی قاضی، مسئول انتشارات مرزوبوم، با بیان اینکه کتاب «دلفینهای اروند» جزو کتابهایی است که به همراه ۹ کتاب دیگر، نشر مرزوبوم در تفاهمنامهای با حوزه هنری اصفهان منتشر کرده است، توضیح داد: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس بر طبق مأموریتهایی که در حوزه خاطرات و روایات مستند مردمی کار میکند، این ۱۰ کتاب را بررسی و ارزیابی کرده و با ارتباطاتی که با نویسنده این کتابها داشتهایم پس از اعمال اصلاحات لازم، نشر مرزوبوم اقدام به انتشارشان کرده است.
وی تأکید کرد: یکی از مأموریتهای نشر مرزوبوم، حمایت از مراکز یا NGO ها و مراکز مردم نهادی است که دارند در این حوزه کار میکنند همانند کتاب «چشمهایی که نوشتند» که با مؤسسه مردمنهاد راویان فتح لنجان همکاری داشتهایم و یا کتاب «روزهای جنگی سعید» که با گروه تحقیقاتی فتح الفتوح همکاری داشتهایم.
مسئول انتشارات مرزوبوم با اشاره به اینکه کتاب «دلفینهای اروند» جلد دوم از مجموعه سهجلدی «فریدون مرد میدون» است، گفت: جلد اول این مجموعه خاطرات جانباز اصغر باباصفری است و قرار است بهزودی منتشر شود، این کتاب روایت مرحوم رحیم انصاری فرمانده یگان دریایی لشکر ۲۵ کربلا از هشت سال دفاع مقدس است. جلد سوم خاطرات جمعی از اقوام و آشنایان و دوستان و همرزمان سردار شهید فریدون بختیاری قائممقام لشکر ۲۵ کربلا است.
وی افزود: ایشان در این کتاب از دوران کودکی تا انتهای جنگ را مطرح کرده است. نکتهای که وجود دارد این است که ایشان بهطور مفصل به شهید فریدون بختیاری پرداخته است، طبیعتاً وقتیکه شما با یک شهیدی نزدیک هستید از او بیشتر صحبت میکنید.
قاضی با اشاره به اینکه نویسنده در مقدمه کتاب «دلفینهای اروند» کتاب را به زینب، ابوذر، مرضیه و کیمیا فرزندان شهید رحیم انصاری تقدیم کرده است، خاطرنشان کرد: امیدواریم که با انتشار این کتاب حق این شهید بزرگوار و زحمتی که در جنگ کشیدند ادا شده باشد و انشاءالله خانواده ایشان از این قضیه راضی باشند.
مسئول انتشارات مرزوبوم به معرفی شهید انصاری پرداخت و گفت: سردار رحیم انصاری پیش از هجوم صدام به کشورمان، علیرغم اینکه در درگیریهای کردستان از ناحیه پا دچار آسیب جدی شد، اما در طول دوران هشت سال دفاع مقدس به مقابله با دشمن متجاوز پرداخت و در جبهه جنوب و غرب، در کنار سردار فریدون بختیاری و سردار مرتضی قربانی در مسئولیتهای حساسی مانند یگان دریایی، واحد مهندسی رزمی، تدارکات، تبلیغات لشکر و همچنین بهعنوان مسئول اردوگاه لشکر ۵ نصر در سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳ و جانشین تیپ مستقل ۳۱۳ حر خدمت کرد.
وی افزود: ایشان پس از پایان جنگ هم دست از فعالیت و سازندگی برنداشت و سرانجام در روز جمعه ۱۷ اسفند ۱۳۹۷ روح بیقرارش از تن رنجور و مرارت دیده فراغت یافت و برای همیشه به دیار باقی شتافت.
در ادامه مصطفی یاری نویسنده کتاب «دلفینهای اروند» انگیزه خود را از نگارش این کتاب بیان خاطرات شهدای گمنام مطرح میکند، به سابقه آشنایی خود با راوی این کتاب مرحوم رحیم انصاری اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه به دنبال انتشار کتابی در رابطه با قائممقام لشکر ۲۵ کربلا شهید فریدون بختیاری بودم، یکی از دوستانم بنده را با مرحوم حاج رحیم انصاری آشنا کرد. ازآنجاکه مرحوم انصاری با شهید بختیاری همشهری بودند و در یک لشکر حضور داشتند، خاطرات زیادی از ایشان داشتند.
وی با بیان اینکه کتاب «دلفینهای اروند» جلد دوم از مجموعه سهجلدی «فریدون مرد میدون» است، بیان کرد: جلد اول آن، شامل خاطرات معاون لشکر ۲۵ کربلا، سردار جانباز حاج اصغر باباصفری، تحت عنوان «یک چای داغ تنگ غروب» است که این کتاب هم توسط انتشارات مرزوبوم در دست انتشار است. جلد سوم این مجموعه نیز خاطرات جمعی از اقوام و آشنایان و دوستان و همرزمان سردار شهید فریدون بختیاری، قائممقام لشکر ۲۵ کربلا است.
نویسنده کتاب «دلفینهای اروند» به محتوای این کتاب پرداخت و یادآور شد: این کتاب حاوی خاطرات بکری از صحنههای جنگ است و چون شهید انصاری بهعنوان یکی از مسئولین ردهبالای لشکر ۲۵ در جبههها حضور داشتند با شهید بختیاری ارتباطات بیشتری داشتهاند و خاطرات بهیادماندنی را از ایشان روایت کردهاند.
وی افزود: البته خاطرات شخصی راوی هم در جریان جنگ در این کتاب مطرح شده است. ایشان آنقدر حضور ذهن داشتند که از ابتدای کودکی مطالب را بهصورت دقیق بیان کردند و ما تا آنجایی که ممکن بود چیزی را از قلم نینداختیم.
یاری با بیان اینکه کتاب بر اساس محتوای خاطرات هر قسمت عنوانبندی و تدوین شده است، اظهار کرد: عنوان دوره کودکی شهید انصاری «کودکی و یک سیلی پنیری» است چراکه آن زمان کودکی خیلی پر شر و شوری داشتند و بر این اساس شیطنتهایی هم میکردند و به همین علت گاهاً کتک هم میخوردند. مثلاً یک روز قرار بوده تا برود پنیر بخرد. از برادر بزرگترش پول میگیرد اما میرود چیز دیگری میخرد که برادرش ناراحت میشود و یک سیلی به ایشان میزند.
وی در باره وجهتسمیه عنوان کتاب گفت: آن روزها شایعه کرده بودند که رودخانه اروند دلفینهای زیادی دارد. البته عراقیها در رابطه با غواصها میگفتند که اینها دلفین هستند و غواص ایرانی نیستند. شهید انصاری نیز در خاطرات خود در اروندرود وقتی صحنه شهادتهای مختلفی که در آنجا برای غواصها ایجاد شده بود تجسم میکردند و توضیح میدادند، در ذهن بنده تداعی شد که این کتاب را بهعنوان «دلفینهای اروند» نامگذاری کنیم. بنابراین در این کتاب غواصها را بهعنوان دلفینهای اروند معرفی کردهایم.
نویسنده کتاب «دلفینهای اروند» با اشاره به بخش آلبوم تصاویر در بخش پایانی کتاب گفت: شهید انصاری از دوران جنگ عکسهای خیلی زیادی داشتند. همچنین یکی از فعالیتهای ایشان برگزاری نمایشگاه عکس در مسجد محلشان بالأخص در هفته دفاع مقدس بود. من هم از آرشیو عکس ایشان و سایر همرزمان ایشان استفاده کردم و تصاویر مورد نیازم را انتخاب کردم.
وی با تأکید بر اینکه تمام خاطراتی که در کتاب «دلفینهای اروند» مطرح شده است، بر اساس اسناد موجود راستی آزمایی شده است، اظهار کرد: تمامی خاطرات شهید انصاری کارشناسی شده و بعضی از مطالب را باز روایی کردیم و مشکلاتی که داشت با کمک خود شهید انصاری باوجوداینکه درگیر عوارض جنگ بودند و دائم تحت مداوا بودند، رفع کردیم.
یاری درعینحال گفت: علاوه بر مطالبی که شهید انصاری از دوران دفاع مقدس روایت میکردند یکسری از مطالب مرتبط با جنگ نبود و به همین علت آنها را در این کتاب منتشر نکردیم. البته آن مطالب برای انتشار در کتاب دیگری بسیار مناسب خواهد بود.
وی تلاش شهید انصاری را با وجود مسئولیت زیاد برای دادن آرامش به نیروها در شرایط پرفشار از نکات قابلتوجه در خاطرات ذکر شده در این کتاب بیان و عنوان کرد: وقتی خاطرات شهید انصاری را که مربوط به عملیات بدر است میخواندم بهطوریکه به دلیل نبودن امکانات جنگی و درخواستهای مکرر نیروها برای تهیه قایق و عدم پاسخگوی مسئولین، ایشان به یک شکلی مشکلات را بین نیروها تعدیل میکرد و به رزمندهها آرامش میداد و سعی میکرد آنها را از حالت هیجانی دربیاورد و آرامش را به آنها برگرداند. این قسمت برای من خیلی جالب بود که ایشان توانسته بود با نبود امکانات، یگان دریایی را مدیریت کند.