سیدجمال ساداتیان ، تهیهکننده سینما، شامگاه جمعه هشتم مرداد، مهمان برنامه «پرانتز باز» بهسردبیری و تهیهکنندگی مارال دوستی در رادیو نمایش بود. او در این برنامه، توضیحاتی را درباره تاثیرگذاری فیلمسازان در جامعه و همچنین اکران فیلم «متری شیش و نیم» در فرانسه ارائه داد.
در ابتدای گفتوگو، نیما رئیسی ، مجری برنامه، ضمن اشاره به آثار مطرح ساداتیان در مقام تهیهکننده، از او خواست تا درباره مثلث جامعه، مخاطب و فیلمساز و تاثیرگذاری سه وجه این مثلث صحبت کند.
ساداتیان در اینباره گفت: «آثار هنری قطعا باید بر اساس اینکه چطور میتوانند در جامعه تاثیرگذار باشند و چطور میتوانند مخاطب خود را جذب کنند، ساخته شوند. همانطور که میگویند ماهی به آب زنده است، آثار هنری هم به مخاطبش زنده است. اگر ما بخواهیم آثاری را بر اساس سلایق فکری خودمان تولید کنیم، یک بحث دیگر است.»
او ادامه داد: «اگر جامعه را رصد کنیم و ببینیم که چه آثاری را باید تولید کنیم تا بتوانند تاثیرگذار باشند، قطعا میبینیم فیلمهایی بیشتر مورد توجه مردم قرار میگیرند که غالبا یک دغدغه اجتماعی در آن باشد. یک نقد اجتماعی، یک موضوع اجتماعی و دغدغههایی که مردم، روزمره با آن مواجه هستند و شاید هم ما بعضی از این حرفها را در تاکسی و در جامعه بشنویم، وقتی در قالب یک اثر هنری و به شکل زیبایی ارائه شود، قطعا خیلی سریع میتوانند مخاطب خودشان را در جامعه پیدا کنند. با این حال، ما هر اثری هم که بتوانیم تولید کنیم، میتواند پنج، شش درصد جامعه را تحت تاثیر خودش قرار دهد، برای مثال اگر ما بتوانیم پنج درصد از جامعه هشتاد میلیونیمان را تحت تاثیر قرار دهیم، یعنی چهار میلیون نفر تحت تاثیر قرار گرفته و فیلم را دیدهاند. این، هم میتواند موفقیت گیشه داشته باشد و هم میتواند تاثیرات اجتماعی داشته باشد.»
در ادامه برنامه، علیرضا بهرامی یکی از کارشناسان «پرانتز باز»، ضمن اشاره به اکران موفق فیلم «متری شیش و نیم» در فرانسه و همچنین نقدهای منتشر شده در نشریات فرانسوی که پلیس و عصیانی را که در این فیلم وجود داشت، اتفاقی خوب دانسته بودند، از رئیسیان پرسید «چرا مردم فرانسه این فیلم را برای دیدن انتخاب کردند و با وجود کرونا در آن کشور، جزو اکرانهای موفق شد؟»
ساداتیان پاسخ داد: «اگر بخواهم به سوال شما پاسخ دهم باید ببینیم که واکنش مردم در ایران نسبت به این فیلم چه بود؟ مردم در ایران فیلمی را دیدند که پلیسش را بیشتر قبول داشتند؛ چون ممیزیها و دخالتهایی که در شکلگیری قصهها چه در سریال و چه در فیلمهای سینمایی داریم، باعث میشود تا کاراکترهایی که میخواهیم مورد نقد قرار دهیم، عموما آنقدر از واقعیتها دور میشوند که مردم نمیتوانند با آنها ارتباط برقرار کنند. چون بالاخره هر آدمی این کاراکترها را پیرامون خودش میبیند و بر اساس مشاهدات خودش میتواند این کاراکترها را قضاوت کند که آیا میتواند مشابه این را در جامعه دید یا خیر.»
این تهیهکننده درباره کاراکترهای فیلم «متری شیش و نیم» گفت: «شاید پلیس و خلافکار و کاراکترهای فیلم «متری شیش و نیم» همه جنس آدمهایی بودند که مردم این کاراکترها را میشناختند. به نظرم به همین دلیل این قصه هم در ایران و هم در چند جشنوارهای که حضور پیدا کرد، مورد اقبال قرار گرفت. جالب این بود که چون بحث مواد مخدر مثل یک پدیدهای است که تقریبا بخش اعظم کشورها را تحت تاثیر قرار داده است، در جشنوارههایی که این فیلم نمایش داده شد، مردم توانستند با قصه ارتباط برقرار کنند.»
او اضافه کرد: «این فیلم برای کمپانی فرانسوی که آن را خرید خیلی مهیج بود. این فیلم قرار بود که در نوروز سال نود و هشت در فرانسه اکران شود که کرونا باعث شد تا اکرانش در فرانسه به تعویق بیفتد. جالب این است که بر اساس نظر پخش کننده فرانسوی، سه گروه سینمادار در فرانسه فیلم را دیدند که هر سه گروه با این فیلم ارتباط برقرار کرده بودند چون آنها هم مثل ایران بحثشان سر این بود که مباحث آموزشی این فیلم برای جامعه فرانسه خیلی مفید است و به لحاظ ساختاری هم طوری قصه را خوب تعریف کرده که مردم را تحت تاثیر قرار میدهد.»
ساداتیان ادامه داد: «فیلم باید یک ظاهری داشته باشد که عوام جامعه را بتواند تحت تاثیر قرار دهد و یک عمقی باید داشته باشد تا حرفهایی برای گفتن داشته باشد. که ظاهرا هر دو بخش این فیلم، چه نوع ساختار فیلم و چه پیامی که منتقل میکند، خیلی مورد توجه پخش کنندگان فرانسوی قرار گرفت و در حال حاضر سه روز است که فیلم در فرانسه اکران شده و علیرغم کرونا و بحرانهایی که وجود دارد، ظاهرا تا عصر که من گزارش گرفتم استقبال مردم از این فیلم در فرانسه خوب بودهاست.»
در پایان این برنامه، نغمه دانش، کارشناس دیگر «پرانتز باز»، از رئیسیان پرسید که «چرا او سه سالی است در سینما و شبکه نمایش خانگی حضور ندارد و اگر این بار بخواهد فیلمی با بازتاب و کنش اجتماعی بسازد، روی چه موضوعی دست میگذارد و به سراغ چه فیلمسازی و با چه فیلمنامهای میرود؟»
ساداتیان در پاسخ به این سوال گفت: «من در این لحظه خیلی چیزی در ذهنم نیست الا اینکه در متنهایی که برایم ارسال میشود، ممکن است یک دفعه ببینم که یک ابتکار، نوآوری و موضوعی در یک قصهای دارد مطرح میشود که از ظن من میتواند امروز در جامعه تاثیرگذار باشد و همان قصه را انتخاب و کار میکنم. من در حال حاضر قصههایی را دارم که با نویسنده و کارگردان در حال مذاکره هستیم تا به آن نقطه مطلوب برسیم و به امید خدا پیش تولیدش را شروع کنیم. البته شرایط کرونا هم بی تاثیر نبوده که ما یک مقدار کُند تصمیم بگیریم ولی برای سریال نمایش خانگی هم طرحهایی را به پلتفرمها ارائه دادهایم و در حال مذاکره هستیم که امیدواریم شرایط همکاریمان فراهم شود.»
برنامه «پرانتز باز» که در گروه برنامههای مستند و ترکیبی نمایشی رادیو نمایش تولید میشود، از موزه سینما به صورت زنده و هفتگی ساعت ۲۲:۰۰ تا ۲۳:۰۰: پخش میشود.