فارس یکی از استانها زلزله خیز کشور به شمار می رود به گونه ای که تعدادی گسل فعال در فارس وجود دارد.بخشهایی از شمال غرب، غرب، جنوب و جنوب شرق استان فارس بر روی گسل است که به عنوان نمونه می توان به شهرستانهای کازرون، فیروزآباد، فراشبند، زرین دشت، لارستان و... که بر روی کمربند زلزله قرار گرفته اند،اشاره کرد.
گسل کازورن که به گسل «قطر کازرون» معروف است و گسل منطقه کوهمره سرخی از جمله گسلهای استان به شمار می روند که نسبت به دیگر گسلها فعال ترند.
گسل کازرون از یاسوج شروع و پس از عبور از نورآباد، کازرون و برازجان به سمت خلیج فارس و سپس عمان می رود که به گسل قطر - کازورن معروف است.استان فارس از قسمت شمال غرب تا جنوب شرق بر روی کمربند زلزله قرار دارد.
زلزلههای به نسبت قوی در فارس رخ داده که به عنوان نمونه می توان به زلزله ۵.۱ ریشتری قیروکارزین اشاره کرد که به دنبال آن چهار نفر جان خود را از دست دادند.
همچنین طی چند مدت اخیر زلزله های زیادی از ۴.۵ ریشتر به بالا در شهرستان کازرون رخ داد که به دنبال وقوع این زمین لرزه های نیز تعدادی از منازل مسکونی تخریب و ۱۰ نفر نیز مصدوم شدند.
زلزلههای که با فاصلههای زمانی کم نسبت به یکدیگر رخ میدهند که در این باره رئیس زمین شناسی فارس اعتقاد دارد دورههای بازگشت زلزله در استان کاهش یافته و در عین حال وقوع زلزلههای متعدد از رخ دادن زلزلههای سنگین جلوگیری میکند.
طهمورث یوسفی با اشاره به سوابق تاریخی زلزله در استان فارس به خبرنگار مهر گفت: چهار استان جنوبی فارس، بوشهر، کهکیلویه و بوبراحمد، هرمزگان که در حوزه استحفاظی این سازمان قرار دارند و دارای گسلهای فعال زیادی هستند.
وی اظهار کرد: با توجه به مطالعات انجامی بر روی گسلها، بیش از ۷۰ درصد زلزلههای رخ داده در شیراز کمتر از پنج ریشتر بوده و احتمال وقوع زلزلهای با بیش از هفت ریشتر کم است.
رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب (مرکز شیراز) بیان کرد: هرچه عمق زلزله زیاد، شعاع آن بیشتر و خسارات ناشی از آن کمتر میشود و این در حالی است که زلزلههای اخیر شیراز حالت فوجی و آرام را داشته و بیشتر به تغییرات فصلی بر میگردد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وقوع زلزله طی چند روز اخیر در این استان گفت: در ابتدای فصل سرد یا گرم به محض سرد یا گرم شدن هوا زمین دچار انبساط یا انقباض می شود به همین دلیل تعداد زلزله ها افزایش می یابد.
یوسفی ادامه داد: در این زمانها زمین دچار شکست شده به همین زمین لرزه به وقوع می پیوندد.
وی ادامه داد: شیراز دارای گسلهای مهم و فعالی است که از بخش غربی شیراز میگذرد، در بخش جنوبی گسترش وتا بخشهایی از شهر قیر ادامه پیدا میکند.
یوسفی با اشاره به اینکه وقوع این زمین لرزه ها حکایت از فعال بودن گسلها دارد، بیان کرد: به طور معمول ابتدای آغاز فصل سرد و گرم همواره شاهد وقوع این زمین لرزه ها هستیم اما نکته قابل اهمیت جغرافیایی این زمین لرزه هاست.
وی ادامه داد: به عنوان نمونه یک روز زلزله در منطقه قیروکارزن به وقوع می پیوندد و روز بعد بدون هیچ گونه پس لرزه ای منطقه ای دیگر مانند کازرون می لرزد که این پراکندگی زمین لرزه ها قابل اهمیت است.
رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب (مرکز شیراز) با بیان اینکه این زمین لرزه ها نشان دهنده حرکت گسلهاست، افزود: به طور معمولا عوامل زیادی در وقوع زمین لرزه نقش دارند اما در حال حاضر عمق زمین لرزه ها که معمولا از ۱۸ تا ۱۰ کیلومتر زمین است قابل توجه است.
یوسفی با تاکید بر اینکه خشکسالی نیز می تواند در بروز زمین لرزه ها تاثیرگذار باشد، بیان کرد: خشکسالی بیشترین تاثیر را در دشتها نشان می دهد اما با این وجود می تواند در وقوع زمین لرزه نیز تاثیرگذار باشد.
وی افزود: مطالعات نشان می دهد دوره بازگشت زلزله در استان فارس کاهش داشته و در گذشته تکرار زلزله های شدید با فواصل زمانی زیادی به وقوع می پیوست اما امروزه هر چندسال یکبار شاهد وقوع زلزله با ریشتر بالا هستیم.
یوسفی افزود: استفاده بی رویه از منابع آبی، وجود انرژی نفت و گاز، تغییرو تحول زمین برخی ازعوامل کمترشدن فواصل زمانی وقوع زلزله است.