به گفته احمد میدری، معاون رفاه اجتماعی وزارت کار، در سال 95 تعداد 20 هزار کودک در استان فارس از تحصیل بازمانده‌اند.
وی در اوایل شهریور امسال با حضور در شیراز از مسئولان خواست تا با ارائه راهکارهایی این کودکان را به صحنه تحصیل بازگردانند و لیست و مشخصات این افراد را در اختیار آنها قرار داد.
ایجاد و گسترش خدمات حوزه سلامت اجتماعی، آموزشی، حرفه‌آموزی، بیمه‌ای، درمانی و غیره در جهت حمایت از کودکان کار و خیابانی و بازمانده از تحصیل فقیر و با توجه به اهمیت و ضرورت سواد‌آموزی و نقش تحصیل در کودکان در پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی اجتناب‌ناپذیر است.
بهزیستی یکی از متولیان اصلی در ماموریت بازگرداندن کودکان محروم از تحصیل به مدارس است و خدماتی را نیز در راستای این وظیفه انجام داده و توانسته در دو سال گذشته یک‌هزار و یک کودک را به تحصیل باز گرداند.
معصومه فروتن، معاون اجتماعی بهزیستی استان فارس، با اعلام این آمار می‌گوید: طرح کودکان بازمانده از تحصیل در سال تحصیلی 94-93 به شکل پایلوت در چهار استان کشور اجرایی شد که یکی از آنها استان فارس بود.
به گفته وی به‌منظور اجرای این طرح به هر استان 500 میلیون تومان اعتبار تخصیص یافت و اداره کل بهزیستی استان فارس با امضای تفاهم‌نامه‌ای با اداره کل آموزش و پرورش استان توانست لیستی از این گروه کودکان را تهیه و آنها را به تحصیل بازگرداند.
فروتن شناسایی، جذب و حمایت از کودکان فقیر بازمانده از تحصیل کار و خیابانی که نیازمند حمایت‌های اجتماعی هستند را هدف از اجرای طرح کودکان بازمانده از تحصیل فقیر عنوان کرد.
معاون اجتماعی بهزیستی استان فارس تصریح کرد: این طرح سبب برطرف شدن موانع حضور کودکان لازم‌التعلیم فقیر در مدارس و کمک به پایداری آنها در سیستم آموزش رسمی، کاهش آسیب‌های اجتماعی، ارتقاء وضعیت سلامت جسمانی و روانی و ارتقاء کیفیت زندگی کودکان عضو طرح می‌شود.
سیّد مرتضی موسوی، مدیرکل سازمان بهزیستی استان فارس، نیز فرآیند اجرای شیوه‌نامه حمایت از کودکان بازمانده از تحصیل در استان را این‌طور شرح می‌دهد: شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل از میان گروه‌های هدف، کودکان ساکن در محلات آسیب‌خیز و همکاری مدارس، نواحی آموزش و پرورش در شیراز و شهرستان‌ها نخستین اقدام است.
وی تهیه برنامه‌ای برای تعامل دستگاه‌ها و افراد مرتبط را از جمله اقدامات بعدی عنوان کرد و گفت: هماهنگی‌های درون سازمانی با واحدهای شهرستانی و مراکز غیر دولتی مرتبط با کودکان کار و خیابانی، تشکیل جلسه با دستگاه‌های بیان شده در شیوه‌نامه طرح حمایت اجتماعی از کودکان بازمانده از تحصیل، تهیه و تنظیم سند همکاری مشترک شش جانبه‌ای با دستگاه‌های مندرج در شیوه‌نامه است.
مدیرکل بهزیستی استان فارس افزود: ارسال سند همکاری مشترک به شهرستان‌ها و دستگاه‌های امضا کننده، تشکیل جلسه با نمایندگان استانداری و آموزش و پرورش در مراکز ساماندهی کودکان جهت تسهیل فرآیند بازگشت کودکان به تحصیل دیگر اقدامات انجام شده است.
راه‌اندازی کلاس درس در یکی از محلات شهر شیراز (شهرک سعدی) که دارای بیشترین تعداد کودکان کار و بازمانده از تحصیل است توسط مرکز غیر دولتی پردیس فرزندان آفتاب، تشکیل پرونده‌های اجتماعی برای کودکان در شهرستان‌ها و در مرکز غیر دولتی درشیراز، ثبت‌نام کودکان در مدارس با همکاری مرکز غیر دولتی حمایتی – آموزشی کودکان موج مهر برنامه‌هایی است که به گفته موسوی تاکنون در این راستا انجام شده است.
او نقش شهرستان‌ها را در این طرح موثر دانسته و می‌افزاید: شهرستان‌های آباده، اقلید، استهبان، بوانات، پاسارگاد، جهرم، خرمبید، داراب، سپیدان، قیر و کارزین، کازرون، گراش، ممسنی و شیراز در طرح کودکان بازمانده با تحصیل همکاری داشته‌اند.
در این طرح مراکزی همکاری کرده و سعی کردند تا با اجرای طرح‌هایی و دادن خدمات کودکان را به تحصیل برگردانند که می‌توان به مرکز غیر دولتی آموزش کودک و خانواده موج مهر شیراز، مرکز غیر دولتی پردیس فرزندان آفتاب شیراز، مرکز اورژانس اجتماعی شیراز، مدارس و پایگاه‌های خدمات اجتماعی بهزیستی شیراز اشاره کرد.
مینا شهرسبزی، کارشناس بهزیستی استان فارس، زمینه‌های همکاری بهزیستی را جذب و پذیرش گروه‌های هدف واجد شرایط و تشکیل پرونده اجتماعی برای کودکان از طریق مراکز فعال در این زمینه و پیگیری جهت ثبت نام و ادامه تحصیل کودکان پذیرش شده عنوان کرد.
این کارشناس و فعال اجتماعی اقدامات بهزیستی در دو سال اخیر را موثر دانسته و می‌گوید: پایش مستمر وضعیت کودکان در طول اجرای طرح، استفاده از خدمات مشاوره‌ای و ترک اعتیاد به صورت یارانه‌ای، ارائه خدمات مددکاری و مشاوره‌ای رایگان به کودک و خانواده از طریق مراکز فعال در این زمینه و انجام اقدامات حمایتی برای تثبیت وضعیت کودک در ادامه تحصیل توسط بهزیستی سبب شد بخش عمده‌ای از این کودکان به تحصیل بازگردند.
علاوه بر بهزیستی دیگر سازمان‌هایی که با آنها تفاهم‌نامه امضا شد در راستای پیشبرد این طرح اقداماتی را انجام دادند.
دانشگاه علوم پزشکی شیراز امکان استفاده کودکان و خانواده آنها از خدمات مراکز سلامت جامعه در شهرستان‌ها و مناطق مختلف شهر شیراز طبق لیست اعلام شده را فراهم کرد.
خدمات رایگان درمانی سرپائی و خدمات روانشناختی و مشاوره تغذیه به کودکان و خانواده آنها که تحت پوشش پزشک خانواده هستند نیز توسط دانشگاه علوم پزشکی شیراز به این کودکان ارائه شد.
تدابیر و برنامه‌ریزی لازم برای ارائه خدمات آزمایشگاهی و بستری کودکانی که تبعه ایران نبوده و تحت پوشش برنامه تحول سلامت نیستند نیز توسط دانشگاه علوم پزشکی شیراز اتخاذ شد و با اعلام تعداد این کودکان و محل نگهداری این کودکان توسط بهزیستی به آنها خدمات ارائه داد.
اداره کل آموزش و پرورش استان فارس با تسهیل فرایند ثبت‌نام کودکان بازمانده از تحصیل، تسهیل ورود کودکان غیر ایرانی به عرصه تحصیل، ارائه حمایت‌های لازم آموزشی به کودکان معرفی شده از بهزیستی مانند بیمه آموزش، تشکیل کلاس‌های جبرانی و ارائه کمک‌های تشویقی و همچنین معرفی دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل شناسایی شده با مشخصات و نشانی دقیق جهت استفاده از بسته حمایتی در این طرح همکاری کرد.
اداره کل بیمه سلامت استان فارس نیز در راستای همکاری در این طرح زمینه استفاده از خدمات بیمه برای کودکان بستری شده فاقد مدارک هویتی با معرفی‌نامه از اداره کل بهزیستی را فراهم کرد.
خدمات بیمه سلامت برای کودکان اتباع غیر ایرانی فاقد کارت اقامت در موارد خاص در صورت داشتن معرفی از سوی اداره اتباع خارجی استانداری، امکان صدور دفترچه برای کودکان اتباع غیر ایرانی دارای بیماری خاص در صورت دارا بودن کارت اقامت در قالب این طرح ارائه شده است.
اداره کل بیمه سلامت استان فارس همچنین امکان پوشش بیمه‌ای برای کودکان فاقد خانواده به صورت انفرادی را فراهم کرده است.
سازمان فنی و حرفه‌ای استان فارس با ایجاد شرایط استفاده از کمپ کارآفرینی برای کودکان بالاتر از 12 سال به صورت رایگان در اجرای این طرح مشارکت کرده است.
همچنین امکان استفاده از تخفیف آموزشگاه‌های آزاد تحت پوشش اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای استان فارس به میزان 30 درصد از هزینه دوره تابع شرایط قوانین سازمان فنی و حرفه‌ای کشور برای اعضای خانواده کودکان کار فراهم شده است.
اداره کل ورزش و جوانان استان فارس با ایجاد شرایط تشکیل تیم‌های ورزشی از بین کودکان و نوجوانان بازمانده از تحصیل و کودکان کار و خیابانی و شرکت آنها در مسابقات استانی و کشوری با این طرح همکاری دارد.
امکان ایجاد شرایط استفاده کودکان معرفی شده از سوی مراکز مربوطه از امکانات ورزشی شامل فضای فیزیکی، مربی، لباس و غیره توسط اداره کل ورزش و جوانان استان فارس فراهم شده است.
اداره کل ورزش و جوانان استان فارس با تشکیل جلسات با مراکز، پایگاه‌های خدمات اجتماعی و مدارس و جلب همکاری مراکز مربوطه در زمینه اجرای طرح کودکان فقیر بازمانده از تحصیل مشارکت دارد.
مرکز آموزش کودک و خانواده موج مهر، مرکز پردیس فرزندان آفتاب، مرکز اورژانس اجتماعی، مدارس و پایگاه‌های خدمات اجتماعی بهزیستی در سال 94 در استان فارس تعداد 419 نفر را بر اساس اولویت‌های بیان شده در شیوه‌نامه طرح حمایت از کودکان بازمانده از تحصیل شناسایی و با اعتبار یک میلیارد ریال آنها را ساماندهی کردند.
این طرح در سال 93 با اعتبار 500 میلیون تومان منجر به شناسایی و ساماندهی 582 نفر از کودکان بازمانده از تحصیل می‌شود
با تمام اقدامات انجام شده برای بازگرداندن کودکان بازمانده از تحصیل هنوز استان فارس راه طولانی را پیش رو دارد و آمار اعلام شده توسط دولت 20 هزار کودک بازمانده تحصیل در استان است که 6 هزار و 900 نفر از آنها در شهرستان شیراز زندگی می‌کنند.
معاون رفاه اجتماعی وزارت کار در جمع مسئولان استان فارس یکی از راهکارها را قطع یارانه خانواده این کودکان عنوان کرد اما مسئولان اینچنین راهکارها را علاج این آسیب اجتماعی نمی‌دانند.
