مالاریا مهمترین بیماری انگلی بشر است که حدود 3 میلیارد نفر از جمعیت جهان را تهدید می‌کند از آنجایی که این بیماری در کشورهای غربی ریشه‌کن شده، ولی در بیش از 100 کشور گرمسیری جهان شیوع دارد که کشور ما نیز در زمره آن به حساب می آید بگونه ای که از غرب و شرق در احاطه کشورهای مالاریاخیزی که مستعد ابتلا به مالاریا هستند(کشورهای عربستان سعودی، عراق، ترکیه، آذربایجان، افغانستان و پاکستان) قرار گرفته است.
مالاریا توسط یک تیره از پشه به نام آنوفل به انسان منتقل می‌شود که به صورت عفونت حاد در بیشتر موارد وخیم بوده و با ویژگی های تب متناوب و لرز، کم‌خونی و بزرگی طحال و گاه با ویژگی های ساده یا کشنده دیگر خودنمایی می‌کند، از اینرو اگر چه نزدیک به 60 سال از آغاز طرح موسوم به ریشه کنی مالاریا در کشور می گذرد اما این بیماری همچنان در استان های جنوب و جنوب شرق کشور وجود دارد که عزم جدی مسئولان در حمایت از طرح ملی حذف بیماری مالاریا را می طلبد .
از آنجایی که این بیماری ارمغانی از ورود اتباع بیگانه غیرمجاز به کشور است ساکنان سه استان هرمزگان، سیستان و بلوچستان و کرمان در مناطق جنوب شرقی کشور بیشتر در معرض این بیماری بوده بگونه ای که معاون بهداشتی وزارت بهداشت این موضوع را خطر بزرگی برای کشور می‌داند.
در این راستا معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان اظهار داشت: عامل مالاریا به عنوان یک بیماری انگلی، انگل های تک سلولی از جنس پلاسمودیوم است که از طریق گزش پشه های آنوفل انتقال می یابد.
دکتر مهدی طباطبایی با تاکید بر اجرای طرح بیماریابی در تمام مناطق فعالیت پشه مالاریا گفت: حداقل سه مرحله در هر ماه علاوه بر مراجعه افراد مشکوک به مراکز درمانی، داوطلبان و رابطان سلامت با حضور در روستاهای پرخطر اقدام به بیماریابی می کنند.
وی افزود: تشخیص این بیماری به دو صورت نمونه گیری خون محیطی از افراد مشکوک و انجام آزمایش تست تشخیص سریع مالاریا انجام می شود.
این مسئول با اشاره به اینکه هر ساله اقدامات پیشگیرانه علیه مالاریا انجام می گیرد، افزود: هر ساله کانون های انتقال فعال مالاریا در استان 2 نوبت سم پاشی می شود. طباطبایی استقرار آزمایشگاه های مالاریا در نقاط صفر مرزی استان با بیشترین تبادلات را از جمله اقدامات پیشگیرانه در این حوزه عنوان کرد و ادامه داد: توزیع پشه بند آغشته به حشره کش های با دوام زیاد برای مناطقی که دسترسی مردم به برق و وسایل سرمایشی کمتر است، استفاده از مواد بیولوژیکی به منظور مبارزه با لارو (تخم پشه مالاریا) و توزیع ماهی لارو خور از مهمترین اقدامات حوزه بهداشت و درمان برای کاهش آمار ابتلا به این بیماری در استان است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر نیز در خصوص آخرین زمان طرح مبارزه با مالاریا گفت: این طرح به طور مستمر درحال اجرا بوده بگونه ای که سمپاشی و مراقبت به صورت اکتیو و خانه به خانه صورت می‌گیرد.
دکتر ایرج ضاربان در مورد اقدامات صورت گرفته برای جلوگیری از این بیماری نیز بیان داشت: همه خانه‌های بهداشت و مراکز مراقبت‌های بهداشتی این استان برنامه مراقبت از بیماری را در دستور کار خود دارند و با سرکشی‌های خانه به خانه بررسی‌های لازم را انجام می‌دهند.
وی در تکمیل این مطلب گفت: در رابطه با این بیماری از اهم ظرفیت‌هایی که در منطقه وجود دارد یعنی علما، معتمدین و اعضای شورا‌ها نیز کمک گرفته می شود تا اگر احیاناً کسی علائم ابتلای به مالاریا را داشته باشد فوراً به مراکز درمانی مراجعه کند.
وی با اشاره به اینکه از مهاجرین افغان و پاکستانی که به کشور وارد می‌شوند تست گرفته می شود، ادامه داد: اگر این مهاجرین از مبادی قانونی وارد کشور شوند این تست صورت می‌گیرد اما مشکل این است که مرز خشکی کشورمان با افغانستان و پاکستان ۱۲۰۰ کیلومتر بوده و خیلی از این مهاجرین به صورت غیر قانونی از مرز عبور کرده بگونه ای که این افراد اغلب بیماری را با خود به کشور می آورند و مشکل ساز می شوند .
