حسین حاجیلو پژوهشگر مسائل بین الملل با اشاره به روابط ایران و چین گفت: عمده نگاه دولت در ۷ سال گذشته به غرب بوده است و دولت ظرفیت‌های بسیاری را در کشور‌های مختلف مانند کشور‌های همسایه، کشور‌های تحریمی و قدرت‌های بزرگ مانند چین و روسیه معطل نگه داشت و از ظرفیت‌های آنان غافل شد. سرمایه گذاری اصلی دولت آقای روحانی در روابط خارجی، بر آمریکا و اروپا بود که نتیجه آن را در برجام دیدیم.
اخبار سیاسی- او افزود: برجام اقتصاد کشور را منتظر و بلاتکلیف نگه داشت و اگر قرارداد‌های بعد از برجام را بررسی کنیم می بینیم که عمده قرارداد‌ها در حوزه‌های مختلف (هواپیما، خودرو، صنعت نفت، کشاورزی و...) با کشور فرانسه و با اجازه آمریکا بسته شده است.
این کارشناس تحریم در ادامه گفت: وضعیت موجود نتیجه گره زدن همه مسائل به تحریم‌ها و در پیش گرفتن راهبرد مذاکره با آمریکا بوده است.
حاجیلو درباره توافق ایران و چین تصریح کرد: بعید است که چینی‌ها با دولت روحانی به توافق برسند، گاه دولت آقای روحانی به غرب بوده و قطعا چینی‌ها نسبت به این مسئله توجه دارند. دولت و جریان رسانه‌ای همسو با آن، با وجود ضربه‌های سیاسی و اقتصادی که از آمریکا خوردیم، همچنان چشم امید به انتخابات آمریکا و تغییر در شرایط سیاسی این کشور دارند. این امید به غرب به دولت چین پیام می‌دهد که نگاه به غرب همچنان در دولت ایران وجود دارد و بنابراین آن‌ها نمی‌توانند روی توافق با این دولت حساب کنند.
او در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر خرید نفت از ایران تحریم است، گفت: چینی‌ها حاضرند در صورتی که نگاه کلان و راهبردی ایران از غرب برگردد، جلوی تحریم‌های آمریکا بایستند و نفت ایران را بخرند؛ به روایت دیگر توافق ایران و چین نشانه تقابل چین و آمریکا است.
این پژوهشگر افزود: مسئله مهم دیگر این است که برای مفید بودن توافق ایران و چین، باید با تکیه بر ظرفیت‌های داخلی و حفظ هویت و جایگاه خود، روابط خارجی خود را مهندسی کنیم. به عبارت دیگر، محور پیشرفت در درون کشور است و ما باید از روابط خارجی استفاده کنیم برای پیشرفت درون‌زا.
او ادامه داد: هر تعامل یا توافق خارجی در درجه اول باید در دست کارشناسان و متخصصان امر بررسی شود و مخالفان و موافقان آن نظرات خود را عنوان کنند و کاستی‌های آن بررسی شده و اصلاح شود و در نهایت به اجرا برسد.
حاجیلو در ادامه بیان کرد: طبق اصول ۷۷ و ۱۲۵ قانون اساسی هر توافق خارجی که برای کشور یک تعهد الزام آور ایجاد کند لازم است که در مجلس تصویب شود و این توافق هم از این مسئله مستثنی نیست و باید در صورت تصویب، به اجرا برسد.
این کارشناس تحریم گفت: آمریکایی‌ها به هیچ عنوان نمی‌خواهند کشوری با ایران تعامل داشته باشد و می‌خواهند به هر تعاملی که با ایران برقرار می‌شود ضربه بزنند؛ چیزی که مشابه آن را در صادرات مواد غذایی، بنزین و تجهیزات پالایشگاهی به ونزوئلا شاهد بودیم.
او با اشاره به همکاری‌های ایران و ونزوئلا عنوان کرد: در ماجرای ونزوئلا دیدیم که ایران محصولات تولید داخلی خود را به ونزوئلا صادر کرد و در مقابل (مطابق آنچه که در رسانه‌ها مطرح شد)، از این کشور طلا دریافت کرد. آمریکا با ایجاد جو رسانه‌ای علیه هر دو کشور قصد ایجاد اختلاف در این کشور‌ها را داشت؛ این سیاست آمریکا ناشی از این است که قصد دارد کشور‌های مخالف خود را تنها نگه دارد و نمی‌خواهد که این کشور‌ها با هم متحد شوند.
حاجیلو ادامه داد: در موضوع ایران و ونزوئلا، ایران به پول و طلا و ونزوئلا به بنزین و مواد غذایی نیاز داشت؛ از طرفی ایران به کالا‌هایی نیاز دارد که در ونزوئلا (بطور بالقوه یا بالفعل) وجود دارد و می‌تواند به ما در زمینه‌های مختلف کمک کننده باشد. وقتی این دو مورد با هم تلفیق می‌شوند، مشکل تحریم را حل می‌کنند و این اتفاقی است که باید بین ایران و کشور‌های تحریمی دیگر هم بیفتد.
او در پایان گفت: راجع به ایران و چین هم این ارتباط باید شکل بگیرد و ما دیدیم که وزارت خارجه آمریکا جزو اولین بازیگرانی بود که عملیات روانی علیه این قرارداد را آغاز کرد؛ در داخل کشور هم برخی سیاست خارجی را در کشور‌های غربی می‌بینند و علاقه‌ای به برقراری ارتباط با کشور‌های دیگر (از جمله کشور‌های همسایه، تحریمی و شرقی) ندارند. در این قرارداد هم می‌بینیم که برخی افراد و نشریات و رسانه‌ها علیه آن موضع گرفتند و همه این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که هنوز جزئیاتی از این قرارداد منتشر نشده است.
