ابوالفضل ظهره‌وند کارشناس مسائل بین‌الملل در مورد قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین اظهار داشت: امروز اکثر نظریه‌پردازان در محیط بین‌الملل و خصوصا آن‌هایی که در غرب نظریه پردازی می‌کنند بر این اعتقاد هستند که به دلایل مختلف شاهد انتقال قدرت از غرب به شرق هستیم و این یک واقعیت غیر قابل انکار است.
*چین در راس قدرت‌های نوظهور است
اخبار سیاسی- وی افزود: شرق را هم که عنوان می‌کنند به دلیل بروز و ظهور قدرت‌های جدیدی هست که در راس آنها چین قرار دارد. البته نقش روسیه، هند، ایران و حتی ترکیه را هم نباید از نظر دور داشت.
ظهره‌وند ضمن تاکید بر اینکه عرصه بازیگری در شرایط پساکرونا در آسیا و با جمعیت بالا و با رشد اقتصادی چشم‌گیر و بازار تقاضا و مراکز تولید بهتر و منابع سرشار خواهد بود، خاطرنشان کرد: مجموعه اینها جایگاه خاصی را به آسیا می‌دهد و منطقه غرب آسیا را هم با محوریت ایران باید قلب تپنده این قاره پیش‌بینی کرد.
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه رویکرد این تحول چندجانبه‌گرایی است، گفت: این همان رویکردی است که مدت‌هاست جمهوری اسلامی ایران در طی چهار دهه گذشته همواره پرچمدار آن بوده و چینی‌ها آن را عملیاتی کردند و چه در حوزه اقتصاد و چه در حوزه سیاست همواره بر آن تاکید می‌کنند.
* «یک جاده یک کمربند» شکل‌دهی به مشارکت کشورهای جهان را عملیاتی می‌کند
وی ضمن اشاره به اینکه استراتژی «یک جاده یک کمربند» آقای شی‌جین‌پینگ ناظر بر این گفتمان هست که در حوزه اقتصاد شکل‌دهی به مشارکت کشورهای جهان را عملیاتی می‌کند، تصریح کرد: به همین خاطر هم شاهد هستیم که چین صدها میلیارد دلار تاکنون برای عملیاتی کردن این استراتژی در اقصی‌نقاط جهان و حتی داخل اتحادیه اروپا هزینه کرده است.
ظهره‌وند افزود: به طور طبیعی چینی‌ها در راس این روند قرار می‌گیرند که به عنوان قدرت اول مطرح خواهند بود؛ هرچند من اکنون هم تصور می‌کنم که چین قدرت اول است؛ یعنی اگر می‌گفتند سال ۲۰۲۳ جابجایی آمریکا و چین اتفاق می‌افتد، به نظرم این اتفاق با شرایطی که در داخل آمریکا شاهد هستیم، افتاده است.
وی ادامه داد: قطعا این شرایط در ماه‌های آینده تشدید می‌شود و چنگ و دندان نشان دادن آمریکایی‌ها خصوصاً در دریای جنوبی چین ناظر بر همین مسئله است.
*کسانی که مدعی نقض نه شرقی نه غربی‌اند پارادایم تفکر انقلابی را متوجه نشده‌اند
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به ادعای برخی در مورد نقض سیاست نه شرقی و نه غربی با امضای قرارداد ایران با چین تصریح کرد: عده‌ای که سیاست نه شرقی و نه غربی را در این زمینه مطرح می‌کنند، نشان می‌دهد که اساساً پارادایم تفکر انقلابی و قرآنی را متوجه نشده‌اند.
ظهره‌وند افزود: نه شرقی و نه غربی به معنای این نیست که نه با غرب ارتباط داشته باشیم و نه با شرق و در انزوا قرار بگیریم؛ بلکه این بحث را مطرح می‌کند که با تاکید بر موازنه منفی و اتکا به ظرفیت‌های داخلی و نقشه بین المللی ایران، باید یک رابطه بیرون از سلطه با شرق و غرب داشته باشیم. وقتی در مورد شرق و غرب صحبت می‌کنیم، می‌بینیم که در گذشته عده‌ای در اردوگاه سوسیالیسم و عده‌ای دیگر در اردوگاه کاپیتالیسم بودند.
*اتحاد راهبردی به معنای تحت سلطه قرار گرفتن نیست
وی با بیان اینکه گفتمان نه شرقی و نه غربی بر این تاکید دارد که نباید زیر سلطه غرب و شرق رفت، گفت: بنابراین مسئله را باید از این زاویه نگاه کرد و اتحاد راهبردی به معنای زیر بلیت رفتن و تحت سلطه قرار گرفتن نیست.
*جایگاه امروز چین مرهون ایستادگی ملت ایران مقابل غرب است
این کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر اینکه ایران در این جابهجایی قدرت نقش مهمی دارد، گفت: اگر امروز چین را در این جایگاه می بینیم که نه تنها در حوزه اقتصادی بلکه در حوزه امنیتی، سیاسی و نظامی هم هست، یک بخشش مرهون ایستادگی و مقاومت ملت ایران و چالشی بود که با غرب داشتیم و برای چینی‌ها فرصتی فراهم کرده که به راحتی بتوانند با کمترین هزینه رشد اقتصادی خودشان را طی بکنند.
*طی ۳ دهه گذشته ما به غرب هزینه تحمیل کرده‌ایم
ظهره‌وند با بیان اینکه کشورمان هشت سال دفاع مقدس را پشت سر گذاشته و مقابل غرب ایستاده و اجازه نداده که آمریکایی ها و غربی ها استراتژی سلطه خودشان را در این منطقه که نقطه محوری‌اش هم ایران بوده تثبیت کنند، اظهار داشت: طی ۳ دهه گذشته ما به غرب هزینه تحمیل کرده‌ایم و تمام بازیگری آنها را که از هالیوود تا جریان های داخلی کشور کمک می گرفتند افشا کرده‌ایم و چیزی برایشان باقی نمانده؛ به خاطر این است که می‌گویند هنجارهای بین‌المللی ما از کار افتاده و افول ظرفیت قدرت نرم آمریکا را شاهد هستیم. وقتی در ظرفیت نرم یک کشور افول ایجاد می شود یعنی ظرفیت سخت او نیز از کار می افتد و چین و روسیه از این موضوع استفاده کرده‌اند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: روسیه بدون حضور میدانی ایران نمی توانست در سوریه موقعیتی پیدا کند و در مدیترانه پایگاه بزند و ما باید اینها را ببینیم و مطرح کنیم.
*با روسیه و چین موضع و تهدید مشترک داریم
ظهره‌وند با بیان اینکه ما در این جابهجایی قدرت سهم داشته‌ایم و باید سهم خودمان را بخواهیم، گفت: این اتفاق نمی‌تواند بیفتد مگر اینکه مواضع مشترک‌مان را مورد بررسی قرار دهیم. ما و چینی‌ها یک موضع مشترک در حوزه چندجانبه‌گرایی داریم و این موضع مشترک را با روس‌ها هم داریم. همچنین دشمن و تهدید مشترکی به نام آمریکا و متحدین ناتو را داریم که تاکنون کوتاه هم نیامده‌اند. بنابراین وقتی با این تهدیدها و فرصت‌ها میان ما، روسیه و چین هم‌راستایی به وجود می‌آید، به این معناست که باید به سمت همکاری برویم؛ نه اینکه از موضع نه شرقی و نه غربی عبور کنیم و زیر سلطه آنها برویم.
*ایران نباید خود را تنهای استراتژیک قرار دهد
وی ضمن اشاره به اینکه ایران به عنوان یک بازیگر منطقه‌ای و جهانی نباید خود را تنهای استراتژیک قرار دهد، گفت: ما الان تنهای استراتژیک هستیم؛ ضمن اینکه دیگران از موقعیت و ظرفیت ما بهره برده اند و ما باید وارد تعامل شویم و ظرفیت‌هایمان را با همدیگر هم‌افزایی کنیم و بتوانیم نقش‌بین المللی در نظم نوینی که در جهان شکل می‌گیرد داشته باشیم.
* باید در مهندسی جدید روابط پساکرونایی محیط بین‌الملل سهم داشته باشیم
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه در این توافق بین المللی که معتقدم باید با روس‌ها هم پیگیری شود، نکته‌ای وجود دارد و آن اینکه باید ببینیم با چه رویکردی وارد این توافقنامه می‌شویم، تصریح کرد: اگر رویکردی که به آن اشاره کردم باشد، باید اتفاق بیافتد چون ما یک قدرت هستیم و می خواهیم در مهندسی جدید روابط پساکرونایی محیط بین‌الملل، نقش و سهم داشته باشیم.
وی تاکید کرد: اما اگر می خواهیم که فقط تحریم ها را کاهش دهیم و یا شکست های برجام را اینگونه جبران کنیم یا به اروپایی‌ها نشان دهیم که ما با چین قرارداد بستیم، به نظرم از چاله به چاه افتادن است.
*کسانی که برجام را تولید کردند نمی توانند یک توافق راهبردی شکل دهند
ظهره‌وند با تاکید بر اینکه باید نگاهمان توافق در چارچوب انقلابی باشد، گفت: کسانی که برجام را تولید کردند نمی توانند یک توافق راهبردی را شکل دهند و مدیریت کنند؛ چون اگر با این نگاه به سمت این قرارداد برویم ممکن است چینی‌ها از آمریکایی‌ها هم خطرناکتر باشند.
وی با تاکید بر اینکه ما قرار نیست منابعمان را در اختیار چین بگذاریم که آنها فقط تحریم‌هایمان را رفع کنند، تصریح کرد: تحریم به معنای نشان دادن نقاط آسیب پذیر کشورمان است که باید آن را مرتفع کرد و نباید نگاه حداقلی در توافق داشته باشیم چون همه این کشورها چین در پارادایم قدرت بازی می کنند.
وی با تاکید بر اینکه ما باید به عنوان یک قدرت خودمان را بشناسیم و ظرفیت‌های مان را ببینیم و بر اساس آن سهم مان را بگیریم گفت: برای نمونه چین بدون ایران نمی‌تواند استراتژی «یک جاده یک کمربند» خود را در جهان اجرایی کند و چینی‌ها این را می فهمند در حالی که ما متوجه‌اش نیستیم. ایران هارتلند است و بدون ایران آمریکا می‌تواند چین را زمین بزند و چین هم بدون ایران نمی‌تواند رویای جهانی شدن خود را محقق کند.
*ایران باید سهم موقعیت بین المللی و منطقه خود را قدرتمندانه بگیرد
ظهره‌وند ضمن بیان اینکه ایران باید سهم موقعیت بین المللی و منطقه خود را قدرتمندانه بگیرد، خاطر نشان کرد: ما فرزندان رمضان هستیم و باید در چاه‌هایمان را ببندیم و همین نفت را به مردم بفروشیم تا به جای اینکه مردم در خانه هایشان میلیاردها دلار طلا و دلار پس انداز کنند سَلَف نفتی بخرند و هر وقت که قیمت نفت بالا رفت بفروشند.
وی با تاکید بر اینکه دنیای پساکرونا نیازمند انرژی ایران است، تصریح کرد: کسی که انرژی دارد می‌تواند در دنیا حرف بزند. این ظرفیت ها را داریم ولی توافق را دست کسانی میدهیم که برجام را درست کردند در حالی که کسی که رویکرد برجامی داشته باشد نمی تواند توافقنامه استراتژیک با چین را عملیاتی کند.
*دنیای پس از کرونا باید توسط ایران روسیه و چین ترسیم شود
ظهره‌وند با تاکید بر اینکه توافق راهبردی برای کشوری که نقش راهبردی دارد حیاتی است اظهار داشت: ما باید شراکت راهبردی برای همکاری راهبردی با چین و روسیه داشته باشیم. دنیای پس از کرونا باید توسط ایران روسیه و چین ترسیم شود چون هر سه معتقد به گفتمان چندجانبه‌گرایی، مشارکت جهانی و مخالف یکجانبه‌گرایی و سلطه آمریکا و متحدینش هستیم.
این کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه بحث‌هایی مثل واگذاری جزیره کیش و قشم را که برخی مطرح می‌کنند اساساً مطرح نیست، گفت: هرچند ممکن است یک موقع در کیش هم یک پایگاه مشترک بزنیم و هم در هنگ‌هنگ و این یک همکاری استراتژیک است.
وی با تاکید بر اینکه باید به طرف چینی این پالس را داد که ظرفیت ندارد و نمی‌تواند با کنفوسیوس جلو برود؟ اظهار داشت: کنفوسیوس نمی‌تواند الان برای چینی‌ها فضای قدرت نرم ایجاد کند در حالی که گفتمان چندجانبه‌گرایی از متن و بطن قرآن استخراج می‌شود و این ما هستیم که قرار است نابرابری‌های نژادی و اقتصادی را از بین ببریم.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ضمن تاکید بر اینکه باید مسئله را بسیار دقیق بین و مردم را تهیه کنیم که شجاعانه به صحنه بیایند نه اینکه فضا را دوقطبی کنیم، خاطرنشان کرد: برجام محصول تفکر بین الملل گرایانه با محوریت غرب بوده است و کسی که مدام از تحریم‌های ظالمانه دم زده نمی تواند توافق استراتژیک ببندد.
*بازار‌هایمان را دست چین نمی‌سپاریم
ظهره‌وند با تاکید بر اینکه ما بازار‌هایمان را دست چین نمی‌سپاریم، گفت: رهبرانقلاب تاکید بر تولید ملی و ارتقاء ظرفیت های ملی دارند و باید این توافقنامه ظرفیت‌های ملی ما را ارتقا دهد.
وی با بیان اینکه ما یک قدرت هستیم و این چین هست که به ما نیاز دارد تا ما به چین، اظهار داشت: اگر ما توانستیم غیرمستقیم به چینی ها بفهمانیم که همه ماجرا دست ماست موفق خواهیم بود. برای مثال الان چینی ها در معدن مس عینک در افغانستان چند سال است که می دوند و نمی‌توانند منابع را جایی ببرند و این به این معناست که نمی‌توانند منابع منطقه را بدون همکاری ایران جابه‌جا کنند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ضمن تاکید بر اینکه اروپایی‌ها هم می‌دانند که ایران اگر از دستشان برود آنها هم متلاشی هستند، خاطرنشان کرد: ایران امروز پل پیروزی برای غرب و شرق و نقطه کلیدی در جابهجایی قدرت است و بدون ایران در جهان کسی نمی‌تواند رویای خود را محقق کند و این خیلی مهم است.
