در مواجهه با شرایط جدید که در کشور حاکم شده است؛ چه باید کرد؟ به این سوال از سه منظر دولت، مردم و نهادهای عمومی غیر دولتی پاسخ می دهیم.
اخبار سیاسی- الف- وظیفه دولت
1-سبد هوشمند کالا
با کمبودهای مقطعی در عرضه برخی کالاها (گاهی پوشک؛ گاهی ماسک و ...) طمع برخی سودجویان به جریان افتاده و با دامن زدن به تقاضا بر شدت بحران می افزایند. همچنین برخی مردم تقاضای ماه های آینده خود را به جلو انداخته و از این طریق نیز بر افزایش قیمت تاثیر می گذارند. به نظر می رسد یکی از مهمترین اقداماتی که دولت باید انجام دهد؛ تضمین دسترسی آحاد مردم به سبد مشخصی از کالاهاست:
- این سبد باید متناسب با زمان و مکان بوده و متناسب با نیازهای هر مقطع و هر منطقه تغییر کند.
- دولت وظیفه تضمین دسترسی همه سرپرستان خانوار به این سبد را دارد به طوری که با این تضمین؛ مردم از ترس نایاب شدن کالایی تقاضای آینده خود را به جلو نینداخته و کمبود را تشدید نکنند.
- فروشگاه های دولتی خصوصی و تعاونی ارایه کننده سبد هوشمند؛ باید با نصب سامانه شناسایی کارت هوشمند ملی رسیدن سبد مذکور به خانواده ها را تضمین کنند.
- این سامانه در مواقع بحرانی شدن تقاضای یک کالا می تواند به خوبی دسترسی مردم به کالای مورد نظر را تضمین کرده و از افزایش قیمت آن جلوگیری کند.
2- بیمه اجتماعی فراگیر
بیش از یک سوم شاغلین کشور تحت پوشش هیج بیمه تامین اجتماعی نیستند و با از کار افتادگی و یا بیکاری در زمره فقرا قرار می گیرند. نگرانی های عموم مردم از انجام فعالیت های تجاری در بخش ها مختلف مخصوصا در کسب و کارهای خرد؛ سبب آسیب های جدی و کاهش چشمگیر درآمد این قشر از شاغلین شده که نه حقوق بگیر دولت هستند و نه مستمری بگیر سازمان تامین اجتماعی و نه حتی تحت پوشش سازمان های حمایتی. این قشر از کارگران فصلی گرفته تا طلاب و مبلغین را در بر می گیرد. به نظر می رسد دولت باید با گسترش چتر حمایتی خود؛ به جای توزیع بی هدف منابع؛ بر حمایت از خانوادهای آسیب دیده متمرکز شود:
- سازمان هدفمندسازی یارانه ها از همه سرپرستان خانواده ای که کسب و کار خود را از دست داده و یا دچار رکود شدید شده و تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی نیستند؛ ثبت نام کرده و با اخذ مشخصات آنها اجازه راستی آزمایی کسب می کند.
- با استفاده از اطلاعات سامانه جامع ایرانیان راستی آزمایی صورت گرفته و پس از آن مستمری بیکاری ایام کرونا به حساب یارانه سرپرست خانوار واریز می شود.
- از محل واریز کمک معیشت خانوار به صندوق بیمه اجتماعی فراگیر فرد مورد نظر و افراد تحت تکفل او تحت پوشش بیمه اجتماعی شامل بیکاری؛ ازکارافتادگی و بازنشستگی قرار می گیرند.
- با اتصال اطلاعات صندوق بیمه اجتماعی فراگیر به نظام مالیاتی؛ یک سوم شاغلین کشور که هیچ اطلاعاتی از آنها در اختیار نظام مالیاتی نیست شناسایی شده و در صورت توان پرداخت مالیات در سال های آینده به مودیان مالیاتی اضافه خواهند شد.
3- ساماندهی بی خانمان ها
انواع و اقسام بی خانمان ها؛ می توانند منشا انتقال ویروس و اشاعه آن باشند. دولت و شهرداری ها باید با ایجاد مراکز جدید و تقویت مراکز موجود از این قشر نگهداری کند.
4- برداشتن موانع کسب و کار کرونایی
در شرابط جدید تقاضا در داخل و خارج از کشور برای محصولات خاصی از قبیل مواد ضد عفونی‌کننده، ماسک و دستکش و ... به شدت افزایش یافته است. در این شرایط ضروری است در سال جهش تولید با برداشتن همه موانع مزاحم کسب و کار، ایران را تبدیل به کارگاه تولید انبوه این محصولات کرده و با کمک به صادرات آنها ارزوآری مناسبی برای کشور ایجاد کرد. نکته قابل توجه اینکه در اغلب این محصولات مانند محصولات الکل پایه ظرفیت های فراوانی در داخل کشور وجود دارد. به علاوه، می توان از ظرفیت کارگاه‌های تولید پوشاک کشور برای تولید اقلم بهداشتی کرونایی استفاده کرد.
ب- وظیفه مردم
مردم می توانند با حمایت و کمک به آسیب دیدگان و تجلی مساوات و همدلی؛ از شدت سختی ها کم کنند. اما شرایط جدید فضای جدیدی برای برخی مشاغل ایجاد کرده که شایسته است در سال جهش تولید توجه بیشتری به آن داشت؛ از جمله:
- تولید انواع و اقسام محصولات بهداشتی مورد نیاز
- پرستاری از بیماران در منزل
- فروش اینترنتی محصولات
- رساندن کالاهای خریداری شده به خریداران در منزل
- تولید انواع و اقسام محصولات خانگی.
ج-وظیفه نهادهای عمومی غیر دولتی (بنیاد مستضعفان، سازمان بسیج مستضعفین و کمیته امداد امام خمینی رحمه الله علیه)
نهادهای عمومی غیر دولتی می توانند با واسطه شدن بین مردم و دولت، نقش تسهیل گری خود را ایفا کند:
- آموزش (غیر حضوری و یا حضوری) دوره های پرستاری و ارایه مدرک (با تایید وزارت بهداشت)
- ساماندهی پرستاران (چه داوطلب و چه در قبال دستمزد) و معرفی آنها به بیماران با ایجاد سامانه ای مشخص.
- ساماندهی پرستاران (چه داوطلب و چه در قبال دستمزد) و معرفی آنها به مراکز نگاهداری بی خانمان ها.
- آموزش (غیر حضوری) تولید محصولاتی که در خانه امکان تولید آن وجود دارد؛ مانند فرش دستباف؛ لباس و .....
- کمک به فروش تولیدات خانگی در بستر اینترنت و حمل و نقل آنها. (چه از طریق ایجاد شرکت و چه از طریق کمک به شرکت های موجود).
میثم پیله فروش
