حرف و حدیثها از مدتها قبل شروع شده بود؛ از اینکه مردم انتخابات را تحریم کرده اند گرفته تا اینکه چرا رد صلاحیت شده ایم و این اواخر هم بحث داغ کرونا؛ با این وجود اما درست از ساعت ۸ صبح دوم اسفند ماه بود که خیل آدمهای شناسنامه به دست مراکز رای گیری را پر کرد حضوری که مثل تمامی انتخابات ها تا بامداد آن روز ادامه داشت.
اخبار سیاسی - از همان روز رای گیری عدهای معتقد بودند میزان مشارکت به نسبت سالهای قبل کاهش داشته و عده ای در قیاس با شرایط سالهای پیش معتقد بودند چه بسا حضور مردم پررنگ تر نیز بوده است.
آیت الله مصباحی مقدم در ارزیابی حضور مردم در انتخابات مجلس یازدهم گفت: در این انتخابات شاهد این بودیم که مردم با وجود شرایط نامطلوب اقتصادی و وجود بیماری کرونا همچنان مشارکت خوبی در انتخابات داشتند و ما از مردم متشکریم که پشتوانه نظام و رهبری ما شده و رهبری بزرگوار ما را خرسند کردند.
کاهش مشارکت یا اشتباه محاسباتی؟
زمزمههای کاهش مشارکت اما زمانی جدی تر شد که وزیر کشور میزان مشارکت مردم در انتخابات را ۴۲.۵ عنوان کرد؛ ناگفته نماند که پیش از این نظرسنجیها هم حکایت از نرخ مشارکت در همین حد و حدود ۴۹ تا ۵۰ عنوان کرد. اما کمتر شدن نرخ مشارکت از نگاه فعالان سیاسی دلایل مختلفی داشته است.
برای مثال حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمود نبویان منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم درباره علت کاهش مشارکت مردم نسبت به سایر دورهها گفته است: متاسفانه هر زمان که دولت به دست تفکر غربگرا باشد شاهد کاهش مشارکت هستیم؛ زیرا صرفا اعتماد به غرب را باعث حل مشکلات کشور میدانند و با افزایش مشکلات موجب دلسردی مردم میشوند.
حمیدرضا ترقی عضو حزب موتلفه اسلامی هم گفته است : قطعا عوامل متعددی مانند اعتماد به برگزارکنندگان انتخابات و رضایتمندی مردم از عملکرد مسئولان باعث میشود که مردم مشارکت خود را در انتخابات افزایش دهند. اما برخی نیز با تشریفاتی خواندن انتخابات و تخریب شورای نگهبان سعی کردند اعتماد مردم را به انتخابات از بین ببرند؛ همچنین نارضایتی بیش از ۸۰ درصدی مردم از عملکرد مسئولان و مجریان در کشور نیز از عواملی بود که به تبلیغات بیگانگان علیه انتخابات اضافه کرد. ناگفته نماند که سوء استفاده و بزرگنمایی دشمن از شیوع یروس کرونا هم عامل دیگری بود که میتوانست موجب کاهش مشارکت مردم در انتخابات شود.
در این میان، اما محمد حسین قدیری ابیانه به یک اشتباه محاسباتی در ارائه آمارها اشاره کرده و گفته است: حضور مردم در انتخابات بسیار خوب و با شکوه بود، اما متاسفانه در آماری که ارائه شد مبنی بر اینکه حدود ۴۲ درصد در انتخابات شرکت کردند بسیاری از مسائل در نظر گرفته نشد. برای مثال ما حدود ۴ میلیون ایرانی در خارج از مرزهایمان داشته و حدود ۷۰۰ هزار نفر از جمعیت ما هم دچار آلزایمر هستند که نمیتوانند در انتخابات شرکت کنند؛ همچنین انتخابات در شرایط سخت برفی در بسیاری از مناطق اتفاق افتاد، لذا اگر این مسائل را در نظر بگیریم شرکت کنندهها در انتخابات بیشتر از ۵۰ درصد بودند.
داستان اما به همین جا ختم نمیشود، بلکه سوالی در اینجا مطرح است مبنی بر اینکه در سایر کشورها به خصوص کشورهای مدعی حقوق بشر میزان مشارکت به چه میزان بوده و اصولا معیار سنجش حضور با شکوه در انتخابات چیست؟
نگاهی به سابقه مشارکت ۱۵ درصدی در انتخابات
به گزارش شبکه تلویزیونی فرانس ۲۴ میزان مشارکت مردم فرانسه در انتخابات پارلمان اروپا حدود ۱۹/۲۶ درصد بوده است؛ همچنین جالب است بدانید که بالاترین نسبت مشارکت مردم آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری این کشور در نیمه قرن گذشته (بیستم) به ثبت رسید که رقمی در حدود ۶۰ بود و این نسبت از مشارکت نیز مربوط میشود به سال ۱۹۶۸ یعنی ۴۶ سال پیش و زمانی که ریچارد نیکسون کاندیدای حزب جمهوری خواه در این انتخابات به پیروزی رسید. در تاریخ آمریکا از نیکسون به عنوان یکی از قدرتمندترین رئیس جمهور آمریکا یاد میشود با این حال او هم نتوانسته است میزان مشارکت در کشوری که خود را در همه زمینهها از حقوق بشر گرفته تا دموکراسی تافته جدا بافته میداند از رقم ۶۰ درصد بالاتر ببرد.
محمدحسن قدیری ابیانه در این باره گفته است: امروز برخی کشورها در تلاش هستند تا حضور مردم در انتخابات را کمرنگ جلوه دهند، در حالی که در کشور خودشان گاهی حتی ۱۵ درصد از مردمشان هم در انتخابات شرکت نمیکنند، ولی هرگز این موضوع را نشانه ضعف نظامشان نمیدانند.
ناگفته نماند که در برخی کشورها مانند بلژیک، یونان، استرالیا، ترکیه، آرژانتین، برزیل، مکزیک و پاراگوئه به جای «حق دادن رأی» اعتقاد به «وظیفه رأی دادن» دارند و شهروندان خود را قانوناً به حضور در پایگاههای رأیگیری ملزم میکنند. اگرچه بعضی از این کشورها در اجرای قانون رأیدهی الزامی سختگیری نمیکنند، اما در برخی از آنها از جمله بلژیک و استرالیا مردم در صورت حضور پیدا نکردن پای صندوقهای رأی با جریمه، پیگرد قانونی و محرومیت از برخی امکانات یا فرصتهای شغلی مواجه میشوند، مگر آنکه گواهی معتبری مبنی بر سفر خارجی یا بیماری در روز انتخابات ارائه کنند.
انتخابات مجلس یازدهم، اما هرچه که بود تمام شد و شاکله نهایی مجلس یازدهم از زیر نقاب حدس و گمانها خارج شد ؛ حال باید به موضوعی فراتر پرداخت یعنی اولویتهای مجلس یازدهم چه باید باشد؟
غربگرایی آفتی که باید از جان مجلس رخت ببندد
حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمود نبویان منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم در این باره گفته است: در ابتدا باید ریل تفکر غربگرایی در مجلس تغییر کند، زیرا شاهد بودیم که در مجلس قبل به صراحت میگفتند چنانچه با غرب توافق شود تمام مشکلات ما حتی کمبود آب و آلودگی هوای کشور حل خواهد شد، در حالی که هیچ یک از این موارد رخ نداد؛ به تعبیری دیگر آنها معتقد بودند که مشکلات ما صرفا با روی آوردن به همسایه مان حل خواهد شد و شعار اصلی شان «ما نمیتوانیم بود»؛ موضوعی که باید تغییر کند، چرا که این تفکر در شان مردم ما نیست.
آیت الله مصباحی مقدم هم به موضوع معیشت مردم اشاره کرده و گفته است: نمایندگان محترمی که مورد اعتماد مردم سراسر کشور قرار گرفته و به مجلس راه یافته اند باید اولویت خود را حل مشکلات معیشتی و اقتصادی قرار دهند، زیرا تمام نظر سنجیها در سالهای اخیر حکایت از این دارد که مهمترین معضلات مردم مشکلات اقتصادی است و مردم هم انتظار دارند که نمایندگان مجلس در این دوره همین مسائل را مورد توجه قرار دهند. خوشبختانه در این دوره کارشناسان اقتصادی بیشتری به کار گرفته شدند که میتوانند با همکاری کشور را از شر رکود، تورم، بیکاری و رشد قیمت ها نجات دهند، علاوه بر این هیچ ضرورتی ندارد که ما بخواهیم چشم به خارج بدوزیم و تصور کنیم که مذاکره با آمریکا مشکل ما را حل میکند زیرا هرگز چنین نیست.
وقتی جای خالی یک تفکر در مجلس به چشم میخورد
حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمود نبویان وجود تفکر انقلابی را چاره مشکلات کشور دانست و افزود: تنها تفکری که میتواند اوضاع را مساعد کند، تفکر انقلابی است و تفکر انقلابی یعنی اینکه توجه و اعتمادمان را معطوف به ملت خود کنیم نه اینکه به غرب چشم بدوزیم؛ نماینده انقلابی باید پاک دست بوده، اهل اختلاس نباشد و زندگی اشرافی نداشته باشد، نه اینکه در توجیه حقوق نجومی خود بگوید که ما جزو ذخایرز نظام هستیم؛ همچنین نباید دلبسته غرب بوده یا خود دوتابعیتی باشد و بچههایش ساکن سایر کشورها باشند؛ انشاالله این موارد در مجلس آینده لحاظ شده و به سمت حل مشکلات کشور برود.
وهاب عزیزی دبیرکل جبهه جهادگران ایران اسلامی هم موضوع سلامت را دیگر اولویتهای مجلس یازدهم برشمرد و خاطرنشان کرد: امروز موضوع سلامت مردم با تهدیداتی رو به رو شده که نشان میدهد مجلس آینده باید پیش بینیهای لازم را برای بروز چنین حوادثی را در آینده انجام دهد.
در کلام امام خمینی (ره) هم درباره ویژگی های مجلس شورای اسلامی آمده است:
این مجلس ما حصل خون یک جمعیتی است که وفادار به اسلام بودند؛ و این مجلس عصاره زحمتهای طاقت فرسای این ملت مسلمان بوده است؛ این مجلس فراهم آمده از «الله اکبر»های مردم است؛ اگر بنا باشد که این مجلس فراهم آمده از «الله اکبر» مردم قدمی برخلاف اسلام بگذارد، این مجلس مجلسی خواهد بود که برخلاف مسیر مسلمین عمل کرده. با تمام قدرت، بدون اینکه ملاحظه از احدی و از مقامی بشود، مجلس باید مسائل را طرح بکند. و رد و بدل و انتقاد صحیح، بدون جار و جنجال، بدون هیاهو، مسائل را بگویند. کسی که مخالف است مخالفت خودش را بدون هیاهو بگوید. آنکه موافق است موافقت خودش را بدون جار و جنجال بگوید. و بعد هم رأی بگیرند.
ـ و من امیدوارم که مجلس یک مجلس اسلامی، مجلس عبادت باشد ؛ نه مجلسی که – خدای نخواسته – معصیت در آن واقع بشود و به دیگران اهانت کنند؛ به کسی بد بگویند. اینها خلاف اسلام است. و نباید بشود. (صحیفه امام ، ج ۱۴، ص: ۳۷۱)
ـ مجلس خانه همه مردم و امید مستضعفین است ، در شرایط کنونی نباید کسی انتظار داشته باشد که حتماً نمایندگان باید از گروه و صنف خاصی باشند. باید توجه داشت که هنوز خیلی از مسائل وجود دارد که به نفع محرومین باید حل و فصل شود. و تمیز بین کسانی که در تفکر خود خدمت به اسلام و محرومان را اصل قرار دادهاند، با دیگران کار مشکلی نیست. (صحیفه امام ، ج ۲۱، ص: ۱۱)
در پایان باید گفت اینها شاید تنها گوشههایی از دفتر انتخاباتی و بایدهای مجلس یازدهم باشد؛ مجلسی که شاید بتوان گفت از همان ابتدا چالش های زیادی را پیش رو داشته که با موفقیت پشت سر گذاشته است؛ مجلسی که با نگاهی گذرا به افراد آن وجود چهرههای شاخص اقتصادی را میتوان تشخیص داد که نشان از عزم راسخ آن برای برداشتن گامهای بلند اقتصادی دارد؛ باشد که عزم مردان و زنان آن روز افزون گردد.
مجلس باید انقلابی باشد تا انقلابی تصمیم بگیرد، تراز انقلاب اسلامی مجلسی است که عصاره انقلاب اسلامی باشد. بدون تردید چنین مجلسی باید تمام ویژگیهای مکتبی، اسلامی، ولایی و مردمی انقلاب اسلامی را دارا باشد تا شایسته اطلاق مجلس تراز انقلاب گردد؛ از جمله ویژگیهای انقلاب اسلامی، اقدام قاطع و انقلابی در حراست از کیان اسلام و جامعه اسلامی در برابر دشمنان بیرونی و داخلی است. در وضعیت کنونی که دشمنان خارجی به کمک ایادی داخلی آنها در صدد تنگتر کردن حلقه فشار اقتصادی و تهاجم نرم به جمهوری اسلامی ایران هستند، انقلاب اسلامی نیازمند مجلس انقلابی برای ایستادگی در برابر دشمنان است.