نخستین جلسه رسمی دادگاه رسیدگی به لایحه استیضاح دونالد ترامپ در سنای آمریکا از دیروز سه شنبه (21 ژانویه) آغاز شد. پیش از این و در روز پنج شنبه گذشته ، رئیس دادگاه، جان رابرتز و 100 سناتور سوگند یاد کردند که در رسیدگی به این پرونده ، قانون اساسی آمریکا را در نظر بگیرند و به عدالت عمل کنند.
این دادگاه قرار است به دو اتهام وارد شده به ترامپ از سوی مجلس نمایندگان رسیدگی کند. مجلس نمایندگان تحت کنترل دموکرات ها اواخر سال گذشته میلادی، دو اتهام را در پرونده موسوم به «اوکراین گیت» به ترامپ وارد کردند که عبارت اند از: سوء استفاده از قدرت و مانع تراشی بر سر ایفای وظایف کنگره. اگر دو سوم اعضای سنا ، رئیس جمهور آمریکا را در یک یا هر دو اتهام وارد شده گناهکار تشخیص دهد، ترامپ بلافاصله از مقام خود خلع می شود و مایک پنس ، معاون رئیس جمهور تا پایان دوره قانونی ریاست جمهوری یعنی 20 ژانویه 2021 ایفای وظیفه خواهد کرد . اما اگر اکثریت دو سوم سناتورها ، رئیس جمهور را بی گناه معرفی کنند ، ترامپ تا پایان دوره ریاست جمهوری در کاخ سفید باقی خواهد ماند .
با این حال ، گناهکار بودن یا بی گناهی ترامپ تنها موضوع مورد اختلاف دموکرات ها و جمهوری خواهان در کنگره آمریکا نیست . دموکرات ها معتقدند جمهوری خواهان به اتکای برتری عددی خود در سنا در تلاش هستند مانع حضور شهود در جلسات دادگاه شوند و زمینه تبرئه متهم را فراهم کنند. آنان خواهان حضور برخی چهره های سرشناس سابق و کنونی دولت ترامپ از جمله جان بولتون ، مشاور سابق امنیت ملی و مایک مالونی ، کفیل ریاست ستاد کارکنان کاخ سفید در جلسات دادگاه سنا هستند تا ابعاد پنهان مانده از تماس تلفنی جنجالی ترامپ با رئیس جمهور اوکراین را آشکار سازند . از نظر دموکرات‌ها ، اظهارات این شهود در تشخیص سناتورها و رای آنان درخصوص اتهامات ترامپ اهمیت حیاتی دارد اما جمهوری خواهان برخلاف دموکرات ها ، با حضور شهود در جلسات دادگاه سنا مخالف هستند و معتقدند در زمان رسیدگی به تعیین اتهامات ترامپ در مجلس نمایندگان باید این شهود احضار می شدند .
آنان تلاش دموکرات ها را سرپوشی بر سیاسی بازی مجلس نمایندگان و اخلال در روند دادگاه سنا توصیف کرده اند . با توجه به این که جمهوری خواهان در سنا اکثریت را در اختیار دارند ، تاکنون از احضار شهود مورد درخواست دموکرات ها جلوگیری به عمل آورده اند . حتی نحوه برگزاری جلسه دادگاه و زمان رسیدگی به آن به محلی برای نزاع سیاسی- حزبی در واشنگتن بدل شده است. سران جمهوری خواه سنا قصد دارند به جای اختصاص 20 ساعت برای جلسه آغازین استیضاح و طرح کردن استدلال ها طی 10 روز، نظیر استیضاح بیل کلینتون رئیس جمهور اسبق، دو جلسه 12 ساعته به هر دو طرف دموکرات و جمهوری خواه اختصاص دهند.
در حالی که دموکرات ها ، این تصمیم جمهوری خواهان را تلاشی به منظور جلوگیری از افشای حقیقت و کمک به متهم برای فرار از مجازات دانسته اند . زمان رسیدگی به دادگاه استیضاح ترامپ، پیامدهای سیاسی – انتخاباتی نیز در پی دارد . جمهوری خواهان قصد دارند درکوتاه ترین زمان ممکن، ترامپ را از اتهامات وارد شده تبرئه کنند و بر موضوع انتخابات پیش روی ریاست جمهوری متمرکز شوند اما استراتژی دموکرات ها، طولانی تر کردن فرایند استیضاح ترامپ است تا با نزدیک تر شدن به زمان برگزاری انتخابات، رای دهندگان را تحت تاثیر قرار دهند. نتایج نظرسنجی ها نیز در افزایش امیدواری دموکرات ها برای اثرگذاری بر نتایج انتخابات موثر بوده است. سی ان ان در آستانه تشکیل جلسه دادگاه استیضاح ترامپ خبر داد که 51 درصد آمریکایی‌ها خواهان برکناری ترامپ در سنا هستند و 45 درصد با آن مخالفت می کنند.
این نگرش اگر تا 9 ماه دیگر ادامه یابد، چه بسا حامیان عزل ترامپ در سنا، در پای صندوق های رای به رئیس جمهور کنونی رای ندهند و موجب شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری شوند.از این رو می‌توان انتظار داشت با رای نهایی دادگاه سنا که به احتمال قریب به یقین ، تبرئه ترامپ را در پی خواهد داشت ؛ جنجال ها بر سر استیضاح رئیس جمهور آمریکا فروکش نخواهد کرد و حداقل تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر 2020 ادامه یابد .
امیرعلی ابوالفتح
