«رجب طیب اردوغان»، رئیسجمهور ترکیه در مصاحبهای خواستار اجتناب از مقصر شمردن ایران بابت حمله به تأسیسات نفت عربستان سعودی شد.
اخبار سیاسی- اردوغان در مصاحبهای با فاکسنیوز که بامداد پنجشنبه (به وقت تهران) منتشر شده گفت: «فکر نمیکنم کار درستی باشد که ایران را مقصر بدانیم. لازم است بدانیم که حملاتی در این مقیاس از بخشهای مختلف یمن انجام میشوند، اما اگر همه تقصیرات را روی دوش ایران بیندازیم، روش درستی را انتخاب نکردهایم، چون شواهد موجود، الزاماً به چنین واقعیتی اشاره نمیکنند.»
رئیسجمهور ترکیه در پاسخ به سوال مجری شبکه خبری فاکسنیوز که نظر او را درباره تحریمهای آمریکا علیه ایران پرسید گفت: «از دیدگاه من، دنیا نباید اینطور باشد که فقط کشورهای قدرتمند خودشان را محق بدانند. وقتی به حرفهای رئیسجمهور ترامپ [در مجمع عمومی سازمان ملل] گوش میکردم تلاش میکردم این ایده را که میگوید "من قوی هستم، قدرتمندم و به همین خاطر هم حق با من است" درک کنم. نباید اینطور باشد.»
اردوغان در ادامه گفت: «تحریمها برای ایران ناآشنا نیستند. تا کجا میتوانیم با تحریم پیش برویم؟ ما امروز اینجاییم و فردا میرویم. من به نوبه خودم میدانم تحریمها هیچگاه چیزی را حل نکردهاند.»
دولت آمریکا بعد از خروج از برجام در اردیبهشتماه سال گذشته تحریمها علیه ایران را احیا کرده و چندین دور تحریم دیگر علیه تهران اعمال کرده است.
جمهوری اسلامی ایران بعد از خروج آمریکا از برجام یک سال «صبر راهبردی» را در دستور کار قرار داد و به طرفهای توافق هستهای به ویژه کشورهای اروپایی که وعده جبران خروج آمریکا را میدادند مهلت داد به تعهدات خود ذیل توافق هستهای عمل کنند.
با گذشت یک سال و محقق نشدن وعدههای اروپا، شورای عالی امنیت ملی ایران در بیانیهای روز ۱۸ اردیبهشتماه به طرفهای توافق هشدار داد در صورتی که ظرف ۶۰ روز به تعهدات خود در زمینههای نفتی و بانکی عمل نکنند ایران طبق مفاد برجام، از تعهدات خود ذیل این توافق خواهد کاست.
طرفهای برجام در بند ۲۶ این توافق متعهد شدهاند «از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریم هایی که اجرای آنها را وفق این برجام لغو کرده است» خودداری نمایند. در این بند همچنین آمده است: «ایالات متحده، با حسن نیت، نهایت تلاش خود را برای دوام این برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق بهرهمند شدن ایران از لغو تحریمهای مشخص شده در پیوست دو به عمل خواهد آورد.»
جمهوری اسلامی ایران تا کنون در سه گام گام از تعهدات خود کاسته است. تهران ۱۶ شهریورماه اجرای سومین گام از کاهش تعهدات خود را اعلام کرد.
اولین گام ایران در کاهش تعهدات، عبور از سقف 300 کیلوگرمی ذخایر اورانیوم غنیشده 3.67 درصد، عدم فروش آب سنگین و مازاد اورانیوم غنیشده بود که در تاریخ هجدهم اردیبهشت اعلام شد. گام دوم روز شانزدهم تیر و با بیانیهای دولت مبنی بر افزایش سطح غنیسازی از 3.67 درصد اجرا شد.
گام سوم ایران برای کاهش و توقف برخی تعهدات ذیل برجام که از ۱۶ شهریور شروع شد، بیشتر مربوط به برداشتن محدودیتها روی فعالیتهای تحقیق و توسعه (R & D) از جمله توسعه و راهاندازی نسل جدید سانتریفیوژها در تاسیسات غنیسازی اورانیوم بود.