نشریه خبری-تحلیلی فارین پالیسی در گزارشی می‌نویسد: اعلام خبر افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران به بالاتر از حد تعیین شده در توافق هسته‌ای نشان دهنده مرگ تدریجی این توافق نیست، بلکه به گفته برخی از کارشناسان نشان‌دهنده محدودیت‌های آزاردهنده سیاست خارجی اتحادیه اروپا در زمان‌هایی است که تلاش می‌کند موضعی برخلاف آمریکا اتخاذ کند.
اخبار سیاسی- دولت دونالد ترامپ ، رئیس جمهور آمریکا سال گذشته علی‌رغم مخالفت تند اروپایی‌ها، از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران خارج شد و پیاپی علیه ایران تحریم وضع کرد که شامل صادرات نفت نیز می‌شود؛ اقداماتی که اقتصاد ایران را تحت فشار و آینده توافق را در معرض خطر قرار داده است. تا به امروز، تلاش‌های اروپا برای مقابله با ترامپ و حفظ توافق هسته‌ای نتیجه‌ای نداشته است.
برای کشورهای اروپایی و خود اتحادیه اروپا نابودی تدریجی این توافق یک یادآور بی‌رحمانه از توانایی محدود این اتحادیه برای اتخاذ یک موضع واقعاً مستقل در عرصه سیاست خارجی است. مقررات اروپا از دهه ۱۹۹۰ که برای محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های فرامرزی آمریکا وضع شده، تاکنون تأثیری نداشته است و در این میان، اروپا یک سال است که برای راه‌اندازی یک کانال مالی محدود موسوم به اینستکس تلاش می‌کند که هدف آن فراهم کردن امکان تجارت با ایران علی‌رغم تحریم‌های آمریکا است اما شرکت‌های اروپایی از بیم تحریم‌های آمریکا بازار ایران را ترک کرده‌اند و اروپا نیز تنها نظاره‌گر این اتفاق بوده است.
الی گرانمایه، تحلیلگر مسائل ایران در اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا معتقد است که وضعیت کنونی توافق ۲۰۱۵ یکی از نشانه‌های محدودیت اروپا در آزادی عمل پیرامون مسائل سیاست خارجی است. اگر توافق رو به نابودی برود و اروپا نتواند آن را حفظ کند، برای تمامی کشورها حامل یک پیام منفی درباره نقشی است که اروپا می‌تواند به عنوان یک بازیگر جهانی ایفا کند.
با توجه به بی‌میلی اروپا برای مقابله مستقیم با آمریکا بر سر توافق هسته‌ای - آن هم در شرایطی که سعی دارد افزایش تنش‌ها بر سر تجارت و ناتو را مدیریت کند - اقدام اخیر ایران برای افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم خود تلنگری است به اروپا، چین و روسیه تا آن‌ها را تحت فشار قرار دهد.
کارشناسان این اقدام ایران را یک افزایش دقیق و معین می‌دانند که از مدت‌ها پیش انتظار آن را داشته‌اند. ایران در ماه مه به سایر طرف‌های توافق مهلتی ۶۰ روزه داد تا برای برخورداری ایران از منافع اقتصادی برجام تلاش کنند، در غیر این صورت تهران اجرای برخی تعهداتش را متوقف می‌کند.
گرانمایه همچنین تصریح کرد: ایران با امید به اینکه اروپایی‌ها راه‌هایی خلاقانه برای بهره‌مندی تهران از برخی منافع اقتصادی وعده داده شده در توافق هسته‌ای بیابند، دست به این اقدامات زده است اما مشخص نیست که آیا اروپا اراده سیاسی لازم برای فراهم کردن شرایط بهره‌مندی ایران از منافع اقتصادی توافق تحت فشارهای آمریکا را دارد یا خیر.
در این میان، اختلافات میان ایران و غرب رو به افزایش است که تنها ناشی از تصمیم تهران برای افزایش غنی‌سازی نبوده است. پنج‌شنبه گذشته نیروی دریایی انگلیس یک نفتکش حامل نفت ایران را در جبل‌الطارق با ادعای اینکه مقصد آن سوریه بوده است، توقیف کرد. محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه ایران این اقدام را همچون یک دزدی دریایی توصیف و وزارت امورخارجه ایران نیز در واکنش، سفیر انگلیس در تهران را احضار کرد.
وندی شرمن مقام ارشد وزارت امورخارجه آمریکا در دوران ریاست جمهوری اوباما که نقشی کلیدی در مذاکرات هسته‌ای با ایران داشت، می‌گوید نگران است افزایش تنش میان تهران و واشنگتن به اتفاقی خطرناک و غیر منتظره بینجامد، هرچند رئیس جمهور ترامپ گفته است تمایلی به جنگ با ایران ندارد. این لحظه‌ای دشوار و خطرناک است.
