برخی کارشناسان معتقدند یکی از دلایلی که آمریکا را به خروج از توافق هسته‌ای «برجام» و احیای تحریم‌ها ترغیب کرد این ارزیابی در میان تصمیم‌گیران این کشور بود که تهران اقدامی برای از سر گیری برنامه هسته‌ای خود در واکنش به احیای تحریم‌ها نخواهد کرد.
اخبار سیاسی_ «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا به عنوان مثال سال گذشته، همزمان با اجرایی شدن مرحله دوم تحریم‌ها پس از خروج آمریکا از برجام در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز با قاطعیت ابراز اطمینان کرد که واکنش ایران به تحریم‌ها از سرگیری برنامه هسته‌ای نخواهد بود.
او روز ۴ نوامبر ۲۰۱۸ (۱۳ آبان‌ماه ۱۳۹۷) در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز در پاسخ به این سوال که اگر ایرانی‌ها برنامه هسته‌ای خودشان را مجددا از سر بگیرند دولت «دونالد ترامپ» چه خواهد کرد گفت: «ما اطمینان داریم ایرانی‌ها این تصمیم را نخواهند گرفت.»
دولت ترامپ ۱۸ اردیبهشت‌ماه سال گذشته به طور یکجانبه آمریکا را از برجام خارج و تحریم‌های معلق‌شده به موجب این توافق را علیه ایران احیا کرد. این تحریم‌ها از مردادماه و آبان‌ماه سال گذشته اجرایی شده‌اند.
واشنگتن بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» به اقداماتی تحریک‌آمیز مانند قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های اصطلاحاً تروریستی، اعزم یک ناوگروه، چند بمب‌افکن بی-۵۲ و چند جنگنده اف-۲۲ به منطقه رو آورده است.
جمهوری اسلامی ایران بعد از خروج آمریکا از برجام یک سال «صبر راهبردی» را در دستور کار قرار داد و به طرف‌های توافق هسته‌ای به ویژه کشورهای اروپایی که وعده جبران خروج آمریکا را می‌دادند مهلت داد به تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای عمل کنند.
با گذشت یک سال و محقق نشدن وعده‌های اروپا، شورای عالی امنیت ملی ایران در بیانیه‌ای روز ۱۸ اردیبهشت‌ماه به طرف‌های توافق هشدار داد در صورتی که ظرف ۶۰ روز به تعهدات خود در زمینه‌های نفتی و بانکی عمل نکنند ایران طبق مفاد برجام، از تعهدات خود ذیل این توافق خواهد کاست.
طرف‌های برجام در بند ۲۶ این توافق متعهد شده‌اند «از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریم هایی که اجرای آنها را وفق این برجام لغو کرده است» خودداری نمایند. در این بند همچنین آمده است: «ایالات متحده، با حسن نیت، نهایت تلاش خود را برای دوام این برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ایران از لغو تحریم‌های مشخص شده در پیوست دو به عمل خواهد آورد.»
جمهوری اسلامی ایران تا کنون در دو گام از تعهدات خود کاسته و از امروز یکشنبه (۱۶ تیرماه) یک ضرب‌الاجل ۶۰ روزه دیگر برای محقق شدن تعهدات سایر طرف‌ها صادر کرده است. تهران گفته در صورتی که تغییری در وضعیت ایجاد نشود از ۶۰ روز دیگر گام سوم را اجرایی خواهد کرد.
ایران گام اول در این راستا را دوشنبه هفته گذشته ( ۱ جولای/۱۰ تیرماه) برداشت و اعلام کرد میزان ذخایر اورانیوم ۳.۶۷ درصدی این کشور از مرز ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده است.
گام دوم هم امروز یکشنبه برداشته شد و مقام‌های دولت اعلام کردند ایران تصمیم گرفته است سطح غنی‌سازی اورانیوم را از ۳.۶۷ درصد افزایش دهد.
توافق هسته‌ای برجام ایران را ملزم کرده بود طی مدت ۱۵ سال، ذخائر اورانیوم خود را در حد ۳۰۰ کیلوگرم «هگزافلوراید اورانیوم» غنی شده تا ۳.۶۷ درصد یا معادل آن در سایر اشکال شیمیایی محدود کند.
