نیلز آنن وزیر مشاور آلمان در امور خارجه و از اعضای حزب سوسیال دموکرات در گفتوگو با روزنامه دی ولت درباره تصمیم ایران برای کاهش اجرای تعهداتش در برجام گفت که انتظار دارد ایران همچنان به آنچه در توافق هستهای تعیین شده است، عمل کند اما به نظرش میرسد که ایران مدتهاست میخواهد به خروج آمریکا از برجام واکنش نشان دهد.
اخبار سیاسی- ایران در سالگرد خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک ( برجام ) اعلام کرد که اجرای برخی از تعهدات خود در توافق را به حالت تعلیق درمیآورد و مهلتی ۶۰ روزه به پنج کشور باقیمانده طرف این توافق داد تا به تعهدات خود بهویژه در حوزه بانکی و صادرات نفت عمل کنند. حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیز چهارشنبه گذشته هشدار داد، در صورتی که این کشورها به تعهدات خود تا یکشنبه ۱۶ تیرماه عمل نکنند، جمهوری اسلامی هم دیگر خود را به حفظ سطح غنیسازی اورانیوم در حد ۳.۶۷ درصد متعهد نمیداند.
آنن در ادامه گفت که "سرخوردگی ایران را به خاطر برآورده نشدن انتظاراتش در برخورداری از منافع اقتصادی برجام" درک میکند و به همین دلیل هم سازوکار مالی اینستکس بنیان نهاده شده است که دست کم کمک میکند تا "با وجود تحریمهای آمریکا ارسال کالاهای دارویی و انسانی به ایران امکانپذیر باشد. "
وی در عین حال خاطر نشان کرد که اگر ایران به توافق هستهای پایبند نباشد، برای حامیان این توافق نیز مشکل است تا آن را پا بر جا نگه دارند.
نیلز آنن معتقد است که نباید به سادگی از توافق هستهای گذشت، زیرا "سازوکاری برای کنترل و بازرسی در ایران ایجاد کرده که تاکنون وجود نداشته است".
وزیر مشاور آلمان در امور خارجی با اشاره به اینکه طبق گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران تاکنون به برجام عمل کرده است، تاکید کرد که بنابراین، برجام به هدف خود دست یافته است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ایران برای ماندن در توافق شرطهایی برای اروپاییها گذاشته که بسیار فراتر از سازوکار مالی کنونی است و آیا این مطالبات قابل اجرا هستند؟ گفت: نه، این انتظارات واقعگرایانه نیستند. این موضوع را هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان در سفر اخیرش به تهران یک بار دیگر روشن کرد. فرانسه، بریتانیا و آلمان با درست کردن سازوکار اینستکس به تلاشی بیمانند دست زدهاند. هفت کشور دیگر اروپایی هم آشکارا گفتهاند که از این راه حمایت میکنند.
آنن در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است اروپا در صورتی که ایران به سیاست کنونیاش ادامه دهد، تحریمهای جدیدی را مقرر کند، اظهار داشت: کشورهایی که طرف این توافق هستند طبق آن عمل میکنند و در آن چگونگی عملکرد در برابر ناقضان توافق آمده است. برخلاف آنچه برخی در آمریکا ترسیم میکنند توافق هستهای با ایران یک قرارداد دوستی نیست. این توافق مسئلهای را که برای امنیت اروپا مهم است، یعنی موضوع هستهای (ایران) را قاعدهمند میکند.
این مقام آلمانی همچنین در پاسخ به این سوال که در آمریکا میگویند که ایران در زمان توافق نیز فعالیتهای منطقهای و برنامه موشکیاش را گسترش داده است. بنابراین، آیا آمریکا دلایل خوبی ندارد برای اینکه به ارزش توافق هستهای شک کند؟ تصریح کرد: «این انتقاد را بهطور دائم میشنوم اما نکته اول اینکه توافق هستهای ارتباطی به مسائل منطقهای ندارد. دوم اینکه افزایش نقش ایران یکی از پیامدهای سیاست آمریکا در خاورمیانه است. در عراق هم ایران توانسته این همه نفوذ به دست بیاورد چون با مداخله آمریکا در سال ۲۰۰۳ و سرنگونی صدام در این کشور خلاء قدرت ایجاد شد اما این هم درست است که امیدی که در پی توافق هستهای به وجود آمده بود برآورده نشد. این امید که با آن اعتماد به دست بیاید و بشود مشکلات منطقه را همراه با ایران حل کرد. اما به هر حال ایران تا همین هفته پیش به توافق هستهای پایبند بوده است.
به گزارش ایسنا، جمهوری اسلامی ایران پس از گذشت یک سال از نقض برجام از سوی آمریکا و در پی تعلل طرفهای اروپایی توافق در عمل به تعهداتشان برای کاهش تأثیر تحریمهای آمریکا سرانجام ماه گذشته اعلام کرد که در دو گام تعیین شده سطح تعهدات برجامیاش را کاهش خواهد داد.
ایران در اولین گام اعلام کرد که از حد تعیین شده در برجام برای ذخیره اورانیوم غنیشده خود، یعنی ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز هفته گذشته این موضوع را مورد تائید قرار داد.
این اقدام ایران با واکنش دیگر طرفهای توافق مواجه شد. انگلیس، فرانسه و آلمان به همراه اتحادیه اروپا ضمن ابراز نگرانی نسبت به تصمیم ایران برای کاهش سطح تعهداتش در برجام خواستار پایبندی کامل ایران به توافق شدهاند.
اما جمهوری اسلامی تاکید دارد که طبق مفاد تعیین شده در برجام، ایران این حق را دارد که در صورت عدم پایبندی طرف دیگر توافق، اجرای تعهدات خود را متوقف کند.