نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره برجام با حضور نمایندگان کشورهای آمریکا ، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین، ایران، معاون دبیر کل سازمان ملل و نماینده موگرینی برگزار شد. «رزماری دیکارلو» گفت: «برنامه جامع اقدام مشترک که در قطعنامه شماره ۲۲۳۱ به تأیید شورای امنیت رسیده محصول ۱۲ سال تلاش فشرده دیپلماتیک و مذاکرات فنی است. دبیر کل، این توافق و قطعنامه تأییدکننده آن را دستاوردی برای چندجانبگی است.»
هشدار سازمان ملل نسبت به اثر عدم تمدید معافیتهای نفتی آمریکا بر برجام
اخبار سیاسی- او گفت «آنتونیو گوترش»، دبیر کل سازمان ملل متحد از گزارش اخیر آژانس بینالمللی مبنی بر اینکه ایران به تعهدات هستهای خود پایبند بوده استقبال میکند. دیکارلو گفت دبیر کل سازمان ملل متحد، در عین حال از برخی تحولات اخیر در خصوص برجام نگران است. معاون دبیر کل به اقدام اخیر آمریکا در تمدید نکردن معافیتهای مربوط به مبادلات نفت با ایران و همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران ذیل برجام اشاره کرد و گفت دبیر کل از این اقدامات متأسف است. معاون دبیر کل خاطرنشان کرد این اقدامات ممکن است در اجرای توافق هستهای از سوی ایران و برخی از دیگر طرفهای برجام جلوگیری کنند. وی در بخش دیگری از سخنانش به قصد ایران برای کاستن از تعهدات خود ذیل برجام اشاره کرد و تأسف دبیر کل را از بابت آن ابراز کرد. این مقام سازمان ملل گفت: «دبیر کل از بیانیه ایران مبنی بر اینکه خود را متعهد به سقفهای برجامی ذخالیر اورانیوم و آب سنگین نمیداند، متأسف است.» او با بیان اینکه چنین اقداماتی در راستای منافع طرفهای برجام نیست و به حفظ این توافق کمکی نمیکند گفت دبیر کل ایران را تشویق میکند با وجود چالشهایی که با آن روبروست، به اجرای کامل برجام ادامه دهد.
اتحادیه اروپا: ایران به تعهداتش پایبند باشد
نماینده اتحادیه اروپا در این نشست، بار دیگر گفت ایران باید با وجود خروج آمریکا از توافق هستهای، به اجرای تعهدات خود ادامه دهد. وی که به نمایندگی «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صحبت میکرد، گفت: «چهار سال از دستیابی تاریخی به توافق هستهای گذشته است... در این برهه چالشبرانگیز، لازم است دستاوردهای توافق هستهای را یادآوری کنیم.» این مقام اروپایی سپس به تشریح مفاد هستهای برجام پرداخت و با بیان اینکه این توافق توانست برنامه هستهای ایران را محدود کند، آن را «جزئی کلیدی در معماری عدم اشاعه» توصیف کرد و گفت: «به همین جهت است که اتحادیه اروپا قاطعانه از این توافق پشتیبانی میکند و به تلاش برای حفظ این توافق متعهد است... اتحادیه اروپا همچنان به اجرای کامل و مؤثر این توافق متعهد است، مشروط بر اینکه ایران به اجرای تعهدات خود ادامه دهد.»
وی با بیان اینکه توافق هستهای در دستیابی به اهدافش موفق بوده و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز ۱۵ بار پایبندی ایران به توافق را تایید کرده، گفت ایران «باید» همچنان به این توافق پایبند باشد.
او سپس با اشاره به اینکه «عادیسازی روابط اقتصادی و تسهیل تجارت ایران» یکی از بخشهای محوری توافق هستهای بود، گفت: «از این منظر، اتحادیه اروپا... عمیقا از خروج ایالات متحده از این توافق متأسف است. اعمال تحریمهای یکجانبه توسط ایالات متحده، تصمیم این کشور به عدم تمدید معافیتهای تجارت نفتی و عدم تمدید کامل همکاریهای پروژههای عدم اشاعه، اثری چشمگیر بر اقتصاد ایران داشته است.»
او افزود: «در عین حال، اتحادیه اروپا با نگرانی شدید اشاره میکند که بیانیههای مختلف ایران در ارتباط با تعهدات این کشور در برجام... اتحادیه اروپا به توافق هستهای پایبند است و ضربالاجل را نمیپذیرد و پایبندی ایران به توافق هستهای را بر اساس عملکردش میسنجد.»
انگلیس: به ایران توصیه میکنیم از محدودیتها برجام فراتر نرود
نماینده انگلیس در سازمان ملل روز چهارشنبه در نشست مذکور، بار دیگر گفت ایران به اتهامزنی علیه ایران پرداخت و در عین حال گفت جمهوری اسلامی باید به توافق هستهای پایبند بماند.
پیرس در ابتدای نشست «حراست از رژیم منع اشاعه و جلوگیری از دستیابی به یک توان هستهای» را یکی از اهداف سهگانه لندن در ارتباط با ایران توصیف کرد و گفت انگلیس همچنان به توافق هستهای با ایران متعهد است و معتقد است که این توافق «بهترین راه برای جلوگیری از ایران مسلح به هستهای»، «جزئی ضروری از معماری عدم اشاعه بینالمللی» است و برای «امنیت ملی ما و امنیت مشترک شرکا و متحدان ما» حائز اهمیت است.
نماینده انگلیس سپس برنامه موشکی ایران را با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت «ناهمخوان» خواند و گفت موشکهای با قابلیت حمل کلاهک با وزن ۵۰۰ کیلوگرم و با برد بیش از ۳۰۰ کیلومتر، دارای توان حمل کلاهک هستهای محسوب میشوند.
پیرس در ادامه مانند دیگر مقامهای دولت انگلیس مدعی شد که ارزیابی اطلاعاتی لندن نشان میدهد که «تقریبا قطعی است» که ایران عامل حملات به چند نفتکش در بندر «فجیره» امارات عربی متحده و دریای عمان بوده است. این ادعا در حالی مطرح میشود که حتی وزیر خارجه امارات هم امروز گفت هنوز مشخص نیست حوادث توسط چه گروهی انجام گرفته است.
او در ادامه افزود: «جهان نمیتواند درگیری در این منطقه را تاب بیاورد، به همین دلیل بار دیگر گفتوگو و احترام کامل به قوانین بینالمللی را خواستار میشویم.»
نماینده انگلیس در شورای امنیت سپس «عادیسازی روابط اقتصادی و دیپلماتیک با منطقه و فراتر از آن و رسیدن به نقش صحیح خود به عنوان یک قدرت شکوفا و مسئول» را به عنوان سومین هدف انگلیس در ارتباط با ایران برشمرد.
وی با بیان اینکه لندن معتقد است که این هدف قابل تحقق است، گفت انگلیس به تلاش برای «یافتن راهکار دیپلماتیک جهت کاستن از تنشهای کنونی و حفظ توافق هستهای» ادامه میدهد.
پیرس در پایان گفت: «من به ایران توصیه میکنم که این کشور هم به ما بپیوندد و همین کار را کند.»
فرانسه: پایان برجام عقبگردی خطرناک خواهد بود
نماینده فرانسه در این جلسه گفت پاریس تا زمانی که ایران تعهداتش را اجرا کند به اجرای این توافق متعهد است. او درباره خروج آمریکا از برجام گفت: «خروج آمریکا از برجام و بازاعمال تحریمها علیه ایران به ایجاد روالهای مبهم و نگرانکنندهای منجر شد.»
نماینده فرانسه گفت در ادامه از بیانیه ایران برای کاستن از تعهداتش ابراز نگرانی کرد و گفت: «اجازه بدهید موضع کشورم را یادآوری کنیم. ضروری است که ایران به طور کامل به اجرای تعهدات هستهای خود ادامه دهد. ایران باید از انجام اقداماتی که این کشور را ناقض برجام قرار میدهد خودداری کند.»
وی از فعالیتهای موشکی ایران هم ابراز نگرانی کرد و آن را مغایر با مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ خواند و گفت: «ایران به اقدامهای بیثباتکننده در زمینه موشکی ادامه میدهد. ضروری است که ایران این فعالیتها را متوقف کند.»
نماینده فرانسه گفت: «پایان برجام به معنی یک عقبگرد خطرناک خواهد بود که با خود ابهام و تبعات جدی برای منطقه، نظام منع اشاعه و امنیت جمعی ما به همراه خواهد داشت. ما باید همه برای جلوگیری از وقوع این سناریو تلاش کنیم.»
روسیه: متخصصان رمزنگاری هم نمیتواند از مواضع آمریکا رمزگشایی کنند
نماینده روسیه اما در این نشست با انتقاد از اقدامات آمریکا در قبال ایران و توافق هستهای، گفت واشنگتن از یکسو مدعی میشود که به دنبال تغییر نظام ایران نیست و از سوی دیگر ایران را به نابودی تهدید میکند.
واسیلی نبنزیا در ابتدای صحبتهایش خروج آمریکا از توافق هستهای و احیای تحریمها علیه ایران را «بر خلاف اهداف برجام و قطعنامه ۲۲۳۱» خواند و گفت این اقدامات «توان ایران برای پایبندی به مفاد این اسناد را کاهش میدهد.»
نبزنیا افزود: «یادآور میشوم که برجام و قطعنامه ۲۲۳۱... جزء تاریخیترین دستاوردهای جهان دیپلماسی و چندجانبهگرایی بود... که نشان داد میتوان با دیپلماسی بر بحرانها فائق آمد. ایران به تعهدات خود پایبند بوده است و این موضوع در گزارشهای متعدد آژانس بینالمللی انرژی اتمی انعکاس یافته است.»
او همچنین برجام را یکی از «ابزارهای کلیدی» در نظام منع اشاعه جهان و برنامه هستهای ایران را یکی از «راستیآزمایی شدهترین برنامههای جهان» توصیف کرد و گفت: «در حال حاضر تنها راه برجام، اجرای با حسن نیت آن توسط تمام طرفهای باقیمانده است... در این راستا، اشاره میکنیم که گزارش دبیر کل به وضوح نشان میدهد که ایران به دقت به تمام تعهدات هستهای خود پایبند بوده است، آن هم با وجود چالشهایی که با آن روبروست.»
نماینده روسیه در سازمان ملل با بیان اینکه واشنگتن مواضع متناقضی در قبال ایران اتخاذ کرده، ادامه داد: «ایالات متحده تأکید میکند که کسی به دنبال تغییر نظام در ایران نیست، اما همزمان تهدید به نابودی را میشنویم و تحریمهای تازهای اعلام میشود. خواستار گفتوگو میشوند، اما به موازات آن اعلام میکنند که قصد دارند حضور نظامی خود را در آن منطقه افزایش دهند.»
وی افزود: «چنین سیگنالهایی که حتی متخصصان باتجربه رمزنگاری هم نمیتوانند از آن رمزگشایی کنند، صرفا وضعیت را به مرحله غیرقابل بازگشت میرسانند... تنها راه عملی باقیمانده برای حفظ برجام، این است که طرفهای باقیمانده تعهدات خود را اجرایی کنند. باید ترس و نگرانیهای خودخواهانه را کنار بگذاریم و حفظ برجام را در اولویت قرار دهیم.»
نبنزیا تأکید کرد که نباید اجازه داد کسانی دست بالا را بیابند که معتقدند صرفا با فشار و ارعاب سیاسی و همچنین توسل به زور، میتوان به اهداف دست یافت.
او با بیان اینکه از روز نخست، بقای برجام به اراده سیاسی طرفها وابسته بود، گفت مسکو خواهان حفظ این توافق است و خواستار آن است که ایران هم به این توافق پایبند بماند. وی با این حال، افزود: «ما ناخرسندی عمیق ایران از روند تحولات را درک میکنیم. اینکه از آنها خواسته میشوند به طور کامل به توافق هستهای پایبند باشند، بیآنکه در ازای آن چیزی دریافت کنند.»
این دیپلمات روس در پایان با بیان اینکه همه طرفها باید با گامهای عملی به تهران ثابت کنند که به توافق هستهای پایبند هستند، گفت واشنگتن در تلاش بوده است تا از طریق فشار اقتصادی و ارعاب نظامی، ایران را به سمت و سوی مورد نظر خود سوق دهد.
چین: باید توازن میان حقوق و تعهدات ایران ذیل برجام حفظ شود
نماینده چین در سازمان ملل در جلسه مذکور با بیان اینکه این توافق در حکم یک قانون بینالمللی است خواستار پایبندی به برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت شد.
او همچنین با یادآوری اینکه آژانس بینالمللی تا کنون ۱۵ بار پایبندی ایران به مفاد توافق هستهای را تأیید کرده گفت: «چین از تلاشهای ایران برای اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و توافق هستهای برجام تمجید میکند و امیدوار است که ایران به اجرای برجام ادامه دهد.»
نماینده چین در ادامه ابراز امیدواری کرد که سایر طرفها هم به تعهداتشان عمل کنند و ضمن احترام به «درخواستهای مشروع ایران»، با برداشتن گامهای مثبت، توازن میان تعهدات و حقوق ذیل برجام را حفظ کنند.
این مقام چینی همچنین از اقدام آمریکا در خصوص خروج از برجام و اعمال تحریمهای یکجانبه علیه ایران ابراز تأسف کرد و گفت: «ما از طرفهای درگیر میخواهیم تا به طور مناسب مشکلات مربوط به حفظ روابط نرمال تجاری با ایران را برطرف کنند.»
وی در بخش دیگری از سخنانش به برنامه موشکی ایران پرداخت و گفت که تهران بارها خاطرنشان کرده که برنامه موشکی این کشور ماهیت متعارف و دفاعی دارد.
تکرار ادعاهی آمریکا علیه ایران
«جاناتان کوهن»، معاون نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت با موضوع برجام ادعاها علیه ایران را تکرار کرد.
او ایران را به بیثبات کردن منطقه و حمایت از گروههای تروریستی و حمله به کشتیهای تجاری متهم کرد. وی همچنین ادعا کرد ایران با نقض قوانین سازمان ملل، به گروههای تحت حمایت خود سلاح ارسال میکند.
کوهن همچنین مدعی شد سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علیرغم محدودیتهای مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱، «آزادانه به مناطق مختلف خاورمیانه سفر میکند.» او مدعی شد سایر مقامهای ایران هم با نقض این مفاد قطعنامه، در حال سفر به مناطق مختلف خاورمیانه هستند.
مقام آمریکایی به بیانیه ایران برای عبور از سقفهای برجامی مربوط به ذخائر اورانیوم اشاره کرد و گفت: «اقدامات ایران بسیار مضر هستند و انزوای این کشور را بیشتر خواهد کرد.»
وی در ادامه گفت: «آقای رئیس، سرپیچی ایران از [قطعنامه] شورای امنیت و رفتارهای بیپروای این کشور که تهدیدی علیه صلح و امنیت است نباید به نام حفظ یک توافق، کماهمیت انگاشته شوند.»
کوهن در سازمان ملل متحد در ادامه سخنان خود مدعی شد که کشور او مقصر معضلات اقتصادی ایران نیست. او گفت: «رفتار خود ایران به سقوط اقتصادی این کشور منجر شده است. این روایت غلط که آمریکا مقصرمعضلات اقتصادی ایران است، فراتر از مقاصدی است که در پیوست B قطعنامه ۲۲۳۱ درج شده است.»
مقام آمریکایی در بخش دیگری از سخنانش مدعی شد که آمریکا تمایل خود را برای گفتوگو با ایران جهت دستیابی به «توافقی بهتر» اعلام کرده است. مقام آمریکایی تصریح کرد: «ایالات متحده به روشنی تمایل خود را برای گفتوگو با ایران بر سر توافقی که به نحو بهتری در خدمت صلح و امنیت بینالمللی باشد، ابراز کرده است.»