سرانجام همان‌گونه که پیش بینی‌ها نشان می‌داد، “ ترزا می “نیز پس از “ دیوید کامرون ” همتای قبلی خود به دومین قربانی رأی مثبت شهروندان انگلیسی به خروج از اتحادیه اروپا تبدیل شد. رد سه باره طرح‌های پیشنهادی ترزا می در مجلس عوام و فراتر از آن، ترک مذاکرات مشترک برگزیت توسط جرمی کوربین رهبر حزب کارگر دیگر جایی برای ادامه سکونت ترزا می در خانه شماره ۱۰ خیابان داونینگ استریت باقی نگذاشت. در نهایت، ترزا می نیز قربانی “برگزیت” شد! سه سال قبل، یعنی در سال ۲۰۱۶ میلادی، رأی مثبت شهروندان انگلیسی به خروج از اتحادیه اروپا منجر به استعفای ناخواسته “دیوید کامرون”شد. این بار نیز ناتوانی دولت انگلیس در هدایت و مدیریت مذاکرات برگزیت، داستان حضور ترزا می در لندن را مختومه کرد.
خروج ترزا می از قدرت، گزینه “خروج سخت از اروپا” را در قبال مسئله برگزیت پررنگ‌تر کرده است. ضمن آنکه طرفداران برگزاری رفراندوم دوباره بر سر برگزیت نیز سعی دارند از شرایط بحرانی فعلی بهره برداری کرده و زمینه را برای برگزاری همه پرسی دوم فراهم سازند. طی روزهای اخیر، اکثر رسانه‌های غربی بر روی تبعات استعفای ترزا می و احتمال تحقق گزینه‌هایی مانند “خروج نرم”، ”خروج سخت” یا حتی “عدم خروج از اروپا”تمرکز کرده‌اند، فارغ از آنکه رخدادهای به مراتب عمیق‌تری دارد در انگلیس رخ می‌دهد! افزایش شدید محبوبیت ملی گرایان انگلیس در این کشور از یک سو و طناب کشی مستمر دو حزب کارگر و محافظه کار بر سر تصاحب دولت نشانه‌هایی هستند که حکایت از تحقق یک آینده سیاسی “پرتلاطم” در انگلیس دارند.
در این معادله پیچیده دیگر اهمیتی ندارد که چه اتفاقی در خصوص برگزیت رخ می‌دهد! “خروج بدون توافق”، ” خروج با توافق” و “عدم خروج” از اروپا هر سه منجر به ایجاد نوعی “التهاب سیاسی و اجتماعی مزمن” در انگلیس خواهد شد. این التهاب، حداقل یک دهه بر فضای سیاسی و اجتماعی انگلیس سایه خواهد افکند. البته این خوش بینانه ترین پیش بینی ممکن از آینده انگلیس است!
در صورتی که گزاره‌هایی مانند “برگزاری همه پرسی استقلال اسکاتلند” نیز در آشفته بازار به وجود آمده در انگلیس مطرح شود، بازی به مراتب سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌شود! در این صورت، سران دولت انگلیس، اعم از اینکه به حزب کارگر یا محافظه کار تعلق داشته باشند، چاره‌ای جز روی آوردن به آموزه‌ها و روش‌های “مدیریت بحران”ندارند.
مدیریت بحرانی که بعید به نظر می‌رسد به درستی از سوی دو حزب سنتی انگلیس اعمال شود! گویا”روباه پیر” که قرن‌ها و دهه‌ها برای ایجاد بحران‌ها و التهابات سیاسی در کشورهای دوست و دشمن خود برنامه ریزی می‌کرد، امروز در دام سختی گرفتار شده است! تمایل شهروندان انگلیسی مبنی بر “گذار از احزاب سنتی” این روند را به ضرر دو حزب محافظه کار و کارگر که مدتهاست قدرت را میان یکدیگر به گردش در می‌آورند تشدید کرده است. آری! “برگزیت” نه تنها اسم رمز فروپاشی “حزب محافظه کار”، بلکه اسم رمز بحران و حتی در مرحله‌ای شدیدتر، فروپاشی سیاسی و اجتماعی انگلیس محسوب می‌شود. بدون شک، بحران سیاسی دامنه دار ناشی از موضوع “برگزیت” در حدی خواهد بود که حتی سیاستمداران انگلیسی پس از سال‌ها قدرت تلفظ واژه‌ای به نام “بریتانیای کبیر”! را از دست خواهند داد.
حنیف غفاری
