«هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان با حضور در برنامه گزارش از برلین (Bericht aus Berlin) مربوط به شبکه تلویزیونی آ.آر.د، درباره تحولات ایران و اروپا و رسوایی اخیر در اتریش موضعگیری کرد.
وی گفت که درباره ایران با «مایک پامپئو» و « سرگئی لاوروف » همتایان آمریکایی و روسی خود صحبت کرده است و آلمان مذاکره نزدیکی با مسئولان در ایران دارد. حفظ توافق هستهای با ایران مهم است و اگر ایران از توافق هستهای با ایران خارج شود در این صورت غنیسازی اورانیوم را افزایش خواهد داد.
وزیر خارجه آلمان گفت: «احتمالا در هفتههای آینده با ایران مذاکره خواهد شد. ما به ایران اعتماد نداریم. چرا که این کشور میخواهد سلاح هستهای داشته باشد و با توافق کنونی ما توانستیم که ایران را از این اقدام دور نگه داریم. بدون توافق شرایط سختتر از زمانی است که توافق وجود دارد و امنیت در اروپا کاهش مییابد، به همین دلیل آلمان به توافق پایبند است.»
ماس افزود: «ما خواهیم دید که در روزها و هفتههای پیش رو آیا امکان حادثهای بزرگ و شرایط متشنج وجود دارد... و میخواهیم تحت هر شرایطی از وقوع آن جلوگیری کنیم.»
حدود یک سال پیش بود (۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷) که دولت آمریکا به دستور ترامپ از توافق بینالمللی برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به « برجام » خارج شده و تمام تحریمهای هستهای ذیل این توافق را در دو بازه ۹۰ و ۱۸۰ روزه مجددا اعمال کرد.
این تنها اقدام ضد ایرانیِ کاخ سفید طی یک سال گذشته نبود و دولت ترامپ هر هفته تحریمها یا محدودیتهای جدیدی را علیه اشخاص و نهادهای ایرانی یا غیر ایرانی مرتبط با تهران اعمال کرده است. لازم بهذکر است که آمریکا در پیشبرد این اهداف خصمانه خود تنها نبوده و اتحادیه اروپا نیز با اقدامات ضد ایرانی تقریبا مشابهی، واشنگتن را همراه کرده است.
به دنبال تشدید مواضع ضد ایرانی دولت آمریکا و تعلل اروپاییها در اجرای وعدهها و تعهدات برجامی آنها، شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه گذشته همزمان با سالروز خروج آمریکا از برجام با صدور بیانیهای خطاب به کشورهای عضو این توافق تأکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران، و در اعمال حقوق خود مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، از امروز ۱۸ اردیبهشت ۹۸ برخی اقدامات خود در توافق برجام را متوقف می کند.»
با این وجود، اتحادیه اروپا با صدور بیانیهای هرگونه «اولتیماتوم» از سوی جمهوری اسلامی ایران درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را رد کرد و خواستار پایبندی تهران به تعهداتش شد. اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان و بریتانیا با درخواست نهچندان مؤثر از کشورهای غیر عضو در برجام خواستند از هرگونه اقدامی که مانع اجرای کامل تعهدات طرفهای باقیمانده در توافق میشود، اجتناب کنند.
این مقام آلمانی در بخش دیگیری از این گفتوگو درباره تحولات اخیر در اتریش و رسوایی که به انحلال دولت و اعلام انتخابات زودهنگام منتهی شد هم گفت: «تحولات در اتریش هم یک نقطه ضعف جدید در فرهنگ سیاسی است.» وی با اعلام این که حزب آزادی FPÖ یک حزب راستگرای پوپولیست است، افزود: «پوپولیستهای راستگرا برای شرکت در انتخابات پارلمانی اروپا بسیار فعال هستند. همه میتوانند متوجه شوند که اگر آنها در انتخابات اروپا قدرتمند ظاهر شوند، چه خواهد شد و نباید گذاشت که اینچنین شود.»
ماس افزود: «بحران دولتی در وین، فقط به اتریش مربوط نمیشود و فراتر از مرزهای این کشور است. حزب آزادی میخواهد با دیگر راستگرایان پوپولیست و احزاب ملیگرا در اروپا همکاری نزدیکتری داشته باشد.باید امیدوار بود که چنین احزابی در اروپا قدرتمند نشوند چرا که چنین وضعیتی برای اروپا خوب نیست.»
یک منبع دولت ائتلافی اتریش روز شنبه اعلام کرد، کورتس به دنبال رسوایی «هاینس کریستین اشتراخه» معاونش، احتمال ادامه همکاری با وی را رد کرده است. انتشار ویدئویی درباره زدوبند مالی اشتراخه، وی ناچار به استعفا شد و کورتس با اعلام فروپاشی کابینه ائتلافی، از رئیسجمهور این کشور خواست «هرچه زودتر» انتخابات پیش از موعد برگزار کند.
در پی این رسوایی مقامات آلمانی از جمله هایکو ماس هم از کورتس به دلیل تشکیل دولت ائتلافی با راستگرایان افراطی انتقاد کردند.