پمپئو در عراق به دنبال چه بود؟

در حالی پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا به عراق سفر کرد که واشنگتن چند روز قبل ناوگان جدیدی از تسلیحات دریایی و هوایی را به منطقه ارسال کرده است. هدف اعلامی آمریکا فشار به ایران برای پذیرش تعهدات جدید هسته‌ای و امنیتی است. اما واقعیت چیز دیگری است. البته افرادی چون ابوهلاله تحلیلگر عرب، مدعی هستند این سفر بر خلاف ادعای اعلامی برای پیام صلح و واسطه گرایی عراق نسبت به جایگاه این کشور و رابطه حسنه بغداد با تهران است. اما ماجرا پیچیده‌تر از این حرف هاست و به نظر می‌رسد برای شناخت این موضوع باید تأمل بیشتری داشت. تأملی که بر پایه شناخت منافع آمریکا از عراق و موضوعات روز بغداد است.

 

در خبرها آمده است، هدف اصلی سفر پمپئو راضی کردن بغداد به قرارداد با غول آمریکایی است. خبرگزاری رویترز با اشاره به این موضوع گفت: دولت عراق در حال نهایی کردن یک قرارداد ۳۰ ساله به ارزش ۵۳ میلیارد دلار با دو شرکت اکسون موبیل از آمریکا و پتروچاینا از چین است.

 

هر چند این خبر توسط دولت عراق و ربط آن به معافیت تحریمی ایران تکذیب شد اما واقعیت این است که آمریکایی‌ها با بازیگری جدید در عراق به دنبال قراردادهای بلند مدت و البته پر هزینه هستند. کما اینکه خبرها حاکی از کاهش نیروی نظامی آمریکایی در عراق و جایگزینی نیروهای بلک واتر با آن هاست. به طوری که سطح درگیری امنیتی آمریکا در عراق کاهش یافته و ترامپ سناریوی جدیدی را دنبال می‌کند. هدف اصلی این سیاست چپاول و استعمار نوین است تا منافع جدید آمریکا که همان جذب درآمد از غرب آسیاست تأمین شود. اگر بخواهیم به طور خلاصه اشاره کنیم باید گفت، هدف آمریکا تأمین هزینه ۷ تریلیارد دلاری در خاورمیانه است و هدف ترامپ تأمین این هزینه‌ها با فروش تسلیحات به عربستان، پروژه بازسازی عراق و مواردی از این قبیل است.

 

هدف دیگری که پشت این سفر نهفته، تغییرات ساختاری در قانون اساسی عراق است. آمریکایی‌ها به این جمع بندی رسیده‌اند تا زمانی که دولت عراق به قانون اساسی حاضر تمکین کند هیچ جای بازیگری برای آمریکایی‌ها نمی‌ماند. در واقع قانون اساسی عراق بر پایه رأی بالا و جمعیت است و همین مسئله دست برتر شیعیان را در پارلمان، دولت و نهادهای اجرایی باز گذاشته و قدرت مقاومت را افزایش می‌دهد. سفر پمپئو در کنار هزینه‌های عربستان در بازسازی عراق، نشان از سناریوی جدید واشنگتن برای اصلاح ساختار قدرت در عراق است؛ به طوری که بتواند بازیگری شیعیان را مهار کند و نقش آن‌ها را فروکاهد.

 

از سویی، این سفر با موضوع دیگری هم همراه بود. مسئله حشدالشعبی و بقای آن در منطقه؛ موضوعی که آمریکایی‌ها را نگران کرده و واشنگتن خواستار آن است تا احتمالات لازم برای مسئله معامله قرن را در نظر بگیرد. بقای حشدالشعبی به معنای حفظ کمربند امنیتی تهران تا بیروت است و از سویی آمریکا با ۱۰۰ تیپ و لشکر عملیاتی مواجه است که می‌تواند معادلات سیاسی را به سمت محور مقاومت تغییر دهد. حتی اگر جنگی هم میان مقاومت و آمریکا یا رژیم صهیونیستی رخ ندهد، بودن یا نبودن حشدالشعبی مسئله‌ای نیست که بتوان به راحتی از کنارش عبور کرد. به عبارت دیگر مسئله حشدالشعبی و آینده آن و نیز جایگاه این گروه اهمیت ویژه ای دارد و به نظر می‌رسد طرف آمریکایی در مذاکرات اخیر به آن اشاره کرده است.

 

در نتیجه باید اشاره کرد، موضوع سفر به عراق هر چیزی بود الا جنگ با ایران یا راضی کردن عراق به همراهی با تحریم‌های واشنگتن علیه تهران. جمع بندی ها نشان می‌دهد این سفر یک سفر اقتصادی -سیاسی بود تا آنکه یک سفر

سیاسی - امنیتی؛ هدفی که در برآوردها و اخبار رسانه‌ای نیز به آن اشاره شد.

امیر مسروری