گزارش «هوک» به شورای امنیت درباره ایران

«برایان هوک»، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران روز چهارشنبه با سفرای اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد دیدار و آنها را در جریان تازه‌ترین مسائل در خصوص سیاست‌های دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا در قبال ایران قرار خواهد داد. 

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای بامداد چهارشنبه (به وقت تهران) اعلام کرد «هوک» برای دیدار با سفیران دائم اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرده و تا روز چهارشنبه در این شهر حضور خواهد داشت.

در این بیانیه آمده است: «هوک اعضای شورای امنیت را از جدیدترین تحولات درباره سیاست‌های دولت [آمریکا] در قبال ایران مطلع خواهد کرد. ایشان اهمیت پاسخگو کردن ایران بابت سرپیچی از قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل در زمینه آزمایش موشک‌های بالیستیک را مورد تأکید قرار خواهد داد.»

نقیض‌گویی مقام‌های آمریکایی

مقام‌های آمریکایی ایران را به نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت که تیرماه سال 1394 برای تأیید توافق هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 به تصویب اعضای شورای امنیت رسید، متهم می‌کنند. 

با تصویب این قطعنامه، تمام 6 قطعنامه قبلی شورای امنیت علیه ایران، از جمله قطعنامه 1929 که در آن ممنوعیت‌های الزام‌آوری علیه برنامه موشکی ایران در نظر گرفته شده بود، لغو شد.

مقام‌های دولت ترامپ موضع‌گیری‌های ضد و نقیضی درباره الزامات قطعنامه 2231 و پایبندی ایران به آن مطرح می‌کنند. آنها گاه اعتراف کرده‌اند که این قطعنامه حاوی ممنوعیت‌های الزام‌آور علیه برنامه موشکی ایران نیست و گاه، ایران را بابت انجام آزمایش‌های موشکی به نقض همین قطعنامه متهم کرده‌اند. 

به عنوان مثال، خود «برایان هوک» در مصاحبه‌ای به تاریخ 20 سپتامبر 2018 با اندیشکده «هادسون» اعتراف کرده که قطعنامه 2231 ممنوعیتی آشکار برای فعالیت‌های موشک‌های بالستیک ایران در نظر نگرفته است. 

او در آن سخنرانی گفته است: «قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که رسماً توافق هسته‌ای ایران را تأیید و قطعنامه ۱۹۲۰ را لغو کرد حاوی لحنی منحرف است و خبری خوش برای ایرانی‌هایی محسوب می‌شود که سرسختانه برای آن لابی کردند.»

هوک اضافه کرده است: « «همان‌طور که در این قطعنامه آمده، از ایران صرفاً "خواسته شده" هیچ فعالیتی مرتبط با موشک‌های بالستیک دارای قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای انجام ندهد. لحن جدید را نمی‌توان ممنوعیتی آشکار و قابل اجرا در نظر گرفت و ایرانی‌ها از آن زمان از این ابهام سوءاستفاده کرده‌اند... روس‌ها بسیار خشنود بودند که اشاره کنند قطعنامه 2231 تنها حاوی یک "درخواست" از ایران است که به هیچ عنوان ممنوعیت از فعالیت‌های مربوط به موشک‌های بالستیک قادر به حمل کلاهک‌های هسته‌ای به شمار نمی‌رود.»

این هوک و سایر مقام‌های آمریکایی، علی‌رغم این در مقاطع دیگر به فراخور نیاز آزمایش‌های موشکی ایران را نقض مفاد همین قطعنامه دانسته‌اند. 

قطعنامه ۲۲۳۱ و الزامات ایران

 

قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت با لحنی غیر الزام‌آور تنها از ایران خواسته، موشک‌هایی را که برای داشتن قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده‌اند، آزمایش نکند. ایران تصریح کرده که هیچ‌کدام از موشک‌هایش برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی نشده‌اند.

در حالی که در قطعنامه پیشین یعنی ۱۹۲۹ در مورد برنامه موشکی ایران عنوان شده بود که «شورای امنیت سازمان ملل تصمیم می‌گیرد که ایران نباید» فعالیت‌های مرتبط با موشک‌های بالستیک داشته باشد، در قطعنامه ۲۲۳۱ این لحن تغییر کرده است. در این قطعنامه عنوان شده است که «شورای امنیت سازمان ملل از ایران می‌خواهد» که فعالیت مرتبط با موشک‌های بالستیک نداشته باشد.

نکته دوم در مورد قطعنامه اینکه در بخش مربوط به برنامه موشکی، از ایران خواسته شده از کار بر روی موشک‌هایی خودداری کند که «برای داشتن قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای» طراحی شده‌اند.

جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده موشک‌های بالستیک ایران برای حمل کلاهک هسته‌ای ساخته نشده‌اند و ایران برنامه‌ای برای ساخت چنین موشک‌هایی ندارد.