«محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه‌ای با یک شبکه آمریکایی گفته که ایران به آمریکا پیشنهاد مذاکره نداده، بلکه پیشنهاد آنها را پاسخ داده است.
هنگامی که مجری برنامه «Face the Nation» شبکه خبری «سی‌بی‌اس‌نیوز» گفت که ظریف به دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا پیشنهاد مذاکره داده او سخنانش را قطع کرد و گفت: «ما پاسخ دادیم... ما در واقع به پیشنهادی که آنها برای تعامل داده بودند پاسخ دادیم و منتظر جواب هستیم.»
وزیر خارجه ایران چهارشنبه هفته گذشته در نشست «انجمن آسیا» در نیویورک گفته بود ایران آماده است با آمریکا مبادله زندانیان انجام دهد. او گفت که ۶ ماه پیش این پیشنهاد را به دولت آمریکا داده اما هنوز پاسخی از طرف آن دریافت نکرده است.
ظریف در مصاحبه با شبکه خبری «سی‌بی‌اس»، در سخنانی که احتمالاً به مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا در سال ۱۳۹۴ اشاره داشت یادآوری کرد که دو کشور پیشتر با یکدیگر مبادله زندانی اجام داده‌اند.
او گفت: «بسیار خوب؛ ما قبلاً این کار را انجام داده‌ایم. ما این امکان را داشتیم که برخی از ایرانی‌هایی که در زندانهای آمریکا بودند یا در این کشور تحت تعقیب بودند را آزاد کنیم. آنها را از این وضعیت خارج کردیم و بعد برخی از اتباع ایرانی-آمریکایی که در ایران زندانی بودند، آزاد شدند. من فکر می‌کنم دوباره می‌توانیم این کار را انجام دهیم.»
ظریف تصریح کرد دولت ترامپ در ابتدا برای مبادله زندانیان ابراز علاقه کرد. او گفت: «دولت جدید [آمریکا] در ابتدا علاقه نشان داد. ما ماه سپتامبر پیشنهادی مطرح کردیم که آماده هستیم و آماده‌ایم.»
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در ادامه، هنگامی که مجری برنامه پرسید چرا ایران برای نشان دادن جدیت خود برخی از اتباع آمریکایی زندانی در ایران را آزاد نمی‌کند به خروج آمریکا از برجام اشاره کرد و گفت این آمریکا است که باید جدیت خودش را نشان دهد.
«مارگارت برنان»، مجری سی‌بی‌اس پرسید: «چرا برای نشان دادن جدیت خودتان حداقل بعضی از ۵ آمریکایی که در حال حاضر در ایران زندانی هستند را آزاد نمی‌کنید؟»
ظریف گفت: «قرار نیست ما جدیت نشان دهیم، چون ما با اجرای توافق هسته‌ای جدیت خودمان را نشان داده‌ایم. این ایالات متحده است که باید اثبات کند جدی است.»
وزیر خارجه ایران سپس در جواب اینکه آیا دارد این دو موضوع را به هم ربط می‌دهد، تصریح کرد: «نه، اینها را به هم ربط نمی‌دهیم، تجربه این را می‌گوید. ما نشان داده‌ایم وقتی حرفی می‌زنیم به آن پایبند می‌مانیم. ایالات متحده نشان داده که می‌گوید کاری را انجام می‌دهد ولی بعد تازه تصمیم می‌گیرد به آن پایبند باشد یا نه.»
بخش دیگری از این گفتوگو به بحث درباره این مسئله اختصاص یافت که گفتوگو درباره مبادله زندانیان، اگر قرار شود انجام شود، بایستی در چه سطحی و میان کدام مقام‌های دولت انجام گیرد.
ظریف در پاسخ به اینکه آیا پیشنهادش گفتوگو با «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا درباره مسئله تبادل زندانیان است یا خیر گفت: «نه. آمریکا فردی را دارد مسئول این کار است. ما هم فردی داریم که مسئول این کار است. اگر آنها در یک سطح باشند می‌توانند با هم دیدار کنند و اگر در یک سطح نباشند، ما فردی همرده کسی که نماینده دولت آمریکا است منصوب خواهیم کرد.»
او درباره اینکه آیا اجازه می‌دهد «رابرت اُ براین»، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور گروگان‌ها با معاون وزیر خارجه ایران دیدار و درباره این مسئله کفت‌وگو کند گفت: «نه؛ ما اجازه نمی‌دهیم کسی که کارش پرداختن به مسائل گروگان‌ها است به این مسئله رسیدگی کند، چون این افراد (اتباع بازداشتی آمریکا در ایران]، گروگان نیستند، زندانی هستند.»
ظریف در پاسخ به این سوال که ایران آماده گفتوگو با چه کسی درباره مسئله مبادله زندانیان است گفت: «ما مایلیم با هر کسی که آماده است به ایران احترام بگذارد و به این مسئله رسیدگی کند صحبت کنیم. ما حرفی درباره او براین نداریم، اما با مذاکره‌کننده گروگان‌ها معامله نمی‌کنیم مگر اینکه از ما هم بخواهند فردی را به عنوان مذاکره‌کننده گروگان‌ها تعیین کنیم تا بتوانند درباره گروگان‌های ایران در زندان آمریکا گفتوگو کنند.»
وی اضافه کرد: «آمریکا نمی‌تواند خودش را در یک جایگاه اخلاقی متفاوت قرار دهد. این کشور ایرانی‌هایی را که بیمارند و مرتکب جرمی نشده‌اند در زندانهای آلمان، استرالیا و کشورهای دیگر بازداشت کرده است.»
ظریف در این مصاحبه به گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال درگیری میان ایران و آمریکا هم اشاره کرد. او گفت که ترامپ به دنبال درگیری نظامی نیست، اما کسانی در اطراف او هستند که این موضوع را دنبال می‌کنند.
وی گفت: «ما درگیری نمی‌خواهیم، تقابل نمی‌خواهیم، اما با گریزان بودن از آن نیست که ۷۰۰۰ سال دوام آورده‌ایم. مقاومت می‌کنیم ولی به دنبال تقابل نیستیم. فکر نمی‌کنیم رئیس‌جمهور ترامپ خواستار درگیری است، اما می‌دانیم کسانی هستند که این را دنبال می‌کنند.»
ظریف در ادامه تصریح کرد گمان نمی‌کند جنگ اتفاق بیفتد. او گفت: «فکر نمی‌کنم تقابل نظامی اتفاق بیفتد. فکر می‌کنم دور اندیشی افراد بیش از آن است که اجازه دهند تقابل نظامی اتفاق بیفتد. ولی فکر می‌کنم دولت آمریکا صحنه را طوری چیده که تصادف‌هایی ممکن است اتفاق بیفتند. لازم است به شدت گوش به زنگ بود تا راه برای افرادی که برای این تصادف‌ها برنامه‌ریزی کرده‌اند باز نشود.»
ماگارت برنان به ظریف گفت که حدود یک سال پیش که با او مصاحبه کرده گفته که حسن روحانی درخواست ترامپ برای دیدار در نیویورک را رد کرده است. برنان از ظریف پرسید آیا الان بابت اینکه آن دیدار اتفاق نیفتاد احساس پشیمانی نمی‌کند.
ظریف گفت: «خیر، احساس پشیمانی نمی‌کنیم، چون ما بر اساس احترام دوجانبه دیدار می‌کنیم. نمی‌توانیم با کسی دیدار کنیم که احترام نمی‌گذارد، تعهدات بین‌المللی کشورش را نقض کرده است و از توافقنامه‌ها خارج شده است. شما برای چه با کسی ملاقات می‌کنید؟ برای عکس گرفتن ملاقات نمی‌کنید. ملاقات می‌کنید تا به نوعی نتیجه برسید.»
وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سوال که آیا فکر می‌کند دلیلی برای دیدار میان ترامپ و روحانی وجود ندارد گفت: «دلیلی برای اینکه آنها دیدار کنند وجود ندارد مگر اینکه آمریکا تمایل داشته باشد نشان دهد که شریکی قابل اعتماد است. این کشور تا کنون نتوانسته این کار را انجام دهد.»
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در واکنش به ادعای ترامپ مبنی بر اینکه «جان کری»، وزیر خارجه سابق آمریکا توصیه بدی به او کرده گفت: «من از هیچ خارجی توصیه نمی‌گیریم.»
ظریف در ادامه گفت: «لازم است ترامپ نگاهی به تاریخ ایران بیندازد. ما بابت عمل کردن به توصیه خارجی‌ها نیست که ۷۰۰۰ سال دوام آورده‌ایم.»
او تصریح کرد که ایران سیاستش را بر اساس این فرض که رئیس‌جمهور بعدی آمریکا به برجام بازگردد بنا نکرده است.
ظریف در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر هیچ تماسی میان ایران و آمریکا وجود نادرد گفت: «تماسی که من از آن خبر داشته باشم وجود ندارد و فکر می‌کنم از تمام آنچه بین ایران و آمریکا در جریان است خبر دارم.»
