روزنامه لبنانی «البناء» در یادداشتی به قلم «وفیق ابراهیم» با عنوان «آیا عراق می‌تواند در کشمکش‌های منطقه نقش میانجی داشته باشد»، به تفسیر برنامه دیدارهای بغداد طی مدت اخیر پرداخت.
در ابتدای این یادداشت آمده است: عراق در مقطع اخیر شاهد ترافیک دیپلماتیک مقامات بلندپایه خارجی یا سفر مقامات آن به خارج کشور است. هنوز رئیس جمهور عراق کشورش را ترک نکرده که بغداد میزبان هیأت‌هایی از کشورهای همسایه است و به نظر می‌رسد که این کشور بر سر انعقاد بیشترین میزان ممکن توافقنامه‌های مختلف رقابت می‌کند.
این روزنامه لبنانی با طرح دو سوال وارد موضوع شده و پرسید: دلیل به راه افتادن قطار منطقه‌ای و بین‌المللی به سمت بین‌النهرین (عراق) آن هم در زمان کنونی، چیست و آمریکایی که ده پایگاه نظامی بسیار پیشرفته و صدها مستشار در اختیار دارد که از طریق آنها بر نقش سیاسی عراق تسلط دارد و می‌تواند هر گونه تصمیم داخلی عراق را که با آن موافق نیست ناکام گذارد، در مقطع کنونی چه نقشی دارد؟
البناء در ادامه نوشت: امارات و اردن چند وقت پیش هیأت‌هایی مهم را تحت عنوان تقویت مناسبات و توافقات به عراق فرستادند. اردنی‌ها در بغداد مستقیما به چیزی که نداشتند یعنی جبران کسری اقتصاد خود رسیدند و این علاوه بر علاقه آنها به کسب حمایت از ثبات عراق است چرا که عراق کشور همسایه اردن و بزرگ‌ترین کشور در سرزمین شام و جزیره العرب است که ثروت‌های فراوانی از نفت و آب و گاز دارد.
این روزنامه افزود: اما اهداف امارات بر روابط ژئوسیاسی متمرکز شده چون کشاندن بغداد به محور آمریکایی، امری کاملا ضد ایرانی است. اگرچه این امر به دلیل وضعیت داخلی عراق غیرممکن است، بنابراین بغداد به بازار بزرگی برای عرضه و تقاضای منطقه و جهان تبدیل شده است از همین رو هیأت‌های ایرانی، ترکیه‌ای و سعودی یکی پس از دیگری عازم بغداد می‌شوند آن هم در برابر چشم آمریکای اشغالگر که دستاورد سفر مسافران عراق را به دقت زیر نظر می‌گیرد و تنها خواهان همکاری بغداد با ریاض است، چون این رابطه را با اهداف آمریکا کاملا منطبق می‌داند.
البناء در ادامه نوشت: ایرانی‌ها در عراق چه می‌خواهند در حالی که سفر وزیر خارجه ایران چالشی برای اشغالگران آمریکایی در عراق بوده است و سفر روحانی، رئیس جمهور ایران به بغداد و دیدار وی با روسای قوای سه‌گانه عراق و گشت‌وگذار وی از شمال تا جنوب عراق به شکلی که گویی در منزل خودش به سر می‌برد یک پیام واضح برای آمریکایی‌هایی داشت که ایران را محاصره کردند تا به آنها بفهمانند که مرزهای ایران و عراق با نزدیکی سیاسی و راهبردی دو کشور در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و تاریخی مرتبط است و قابل بسته شدن نیست.
به نوشته البناء، سفر روحانی به عراق، آمریکا را نگران کرد و به زیاده‌خواهی‌های منطقه‌ای ترکیه نیز آسیب زد؛ به گونه‌ای که رئیس جمهور ترکیه نتوانست زیاد صبر کند و طبق معمول، رسانه‌های ترکیه ادعا کردند ترکیه نمی‌تواند سدهای آب عراق را از رودهای دجله و فرات پر کند چون کشاورزان ترکیه به آب این دو رود نیازمندند.
این روزنامه افزود: این اقدام در واقع دعوت به تساهل سیاسی با آنکاراست اما بارش های سنگین ظرف یک ماه اخیر تاکنون موجب پر شدن سدهای آب عراق تا حد سرریز شدن آنها کرده و این برای یک سال دیگر عراق کافی است تا علاوه بر عدم پاسخ به باج خواهی ترکیه به بغداد اجازه بدهد از اردوغان بخواهد از اراضی شمال عراق که به بهانه خطر کُردها اشغال کرده است بیرون برود.
این روزنامه افزود: گواهش این است که نخست وزیر عراق از اردوغان پرسید چگونه ترکیه نگران کُردهاست در حالی که اجازه می‌دهد نفت کردستان عراق با خطوط لوله به بندر جبهان ترکیه برسد بدون اینکه نگرانی از پروژه جدایی‌طلبی ادعایی کُردها داشته باشد.
بنا به تاکید البناء، تاکنون ائتلاف ایران و عراق استوار بوده است و تلاش‌های امارات و ترکیه یا نرمش اردنی‌ها نتوانسته بر آن تاثیر منفی داشته باشد، همین موضوع آمریکایی‌ها را بر آن داشت تا برگه بازی جدیدی به میان آورند و آن هم ظرفیت‌های هنگفت سعودیها و نیاز رژیم آل سعود به پذیرش خشم عراق از نقش سابق عربستان در شعله‌ور کردن آتش فتنه مذهبی بین اهل تسنن و شیعیان و تحریک کُردها علیه قدرت مرکزی در بغداد بود، بدون اینکه همه گونه حمایت عربستان و اعراب خلیج (فارس) و همچنین کمک ترکیه به تروریسم را فراموش کنند.
این روزنامه افزود: از همین رو با افول تروریسم در عراق، آل سعود به سمت بغداد روانه شد تا ضمن بهره برداری از وضعیت تحریم‌ها علیه ایران، نیاز آمریکایی‌ها به خدمات اقتصادی عربستان را تامین کند. در همین ارتباط ریاض هیأت‌های بزرگی بالغ بر یک صد نفر از جمله نُه وزیر را به بغداد فرستاد که حامل پروژه‌هایی برای تسلط بر اقتصاد، آموزش، تجارت، ورزش و امور اجتماعی در همه سطوح بودند.
به نوشته البناء، این موضوع، مقاصد عربستان در کنترل احساسات داخلی عراق به عنوان ابزاری برای حفظ سیاست‌های خارجی آن را فاش کرد و در همین راستا حاتم‌بخشی شاه سعودی گل کرد، او وعده داد هم یک میلیارد دلار به عراق کمک می‌کند و هم یک مجموعه ورزشی در عراق به نام خودش یعنی ملک سلمان بنا می‌کند آیا این راهی برای به دست آوردن دل عراقی‌ها نیست؟
این روزنامه افزود: در مقابل آمریکایی‌ها هم با دو حرکت سریع به کمک نقش سعودیها آمدند؛ نخست اینکه به درگیری پنهان بین طوائف عراقی دامن زدند و جریان های اهل تسنن را در مخالفت با آنچه تسلط شیعیان جنوب بر عراق خواندند تحریک کردند از همین رو اختلاف بین عراقی‌ها به سرعت خود را نشان داد تا جایی که محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق در اظهاراتی خواهان باقی ماندن نیروهای آمریکایی در عراق برای مبارزه با تروریسم شد و برهم صالح رئیس جمهور عراق هم بر ضرورت باقی ماندن نیروهای خارجی در عراق تاکید کرد و آن هم نیروهای آمریکایی و ترکیه‌ای با این حساب که نیروهای ایرانی در خاک عراق وجود ندارند.
البناء نوشت: از همین رو پیشنهادهای وسوسه‌انگیز عربستان از یک سو و شکاف در همبستگی داخلی عراقی‌ها از سوی دیگر منجر به فریب خوردن سیاستمداران عراقی از همه گرایش‌های آنها در موضوع بررسی طرح خروج نیروهای آمریکایی از عراق شد، این نیروها شانزده سال است خاک عراق را اشغال کرده و بر دولت‌های ضعیف بغداد در سال 2008 قانونی را تحمیل کردند که حضور آمریکا در عراق را برای دو هدف مشروع کرد که مبارزه با تروریسم و دوم آموزش ارتش عراق بود.
به نوشته البناء، اما تروریسم در عراق کاملا از بین رفت و از آن چیزی جز هسته‌های خفته کوچک که نمونه آن در همه کشورهاست چیزی باقی نماند و ارتش عراق هم به دست آمریکایی‌ها در مدت یازده سال آموزش دیدند، اما چرا آمریکای اشغالگر ده هزار نیروی خود را در ده پایگاه نظامی در بغداد نگاه داشته است؟
آیا عراق ظرفیت پذیرش کشمکش منطقه‌ای و بین‌المللی را دارد و در مقام یک کشور قوی می‌تواند نقش میانجیگری در رقابت آمریکا، عربستان، ترکیه و ایران داشته باشد؟
البناء نوشت: عراق در وهله نخست به یک برنامه سیاسی و ملی نیاز دارد که همبستگی بین مناطق سه‌گانه آن در مرکز، شمال و جنوب را بر اساس قاعده برابری کامل میان شهروندان، تقویت و روابط خود را با ایران حفظ کند؛ کشوری که همواره در برابر توطئه‌های عربستان، آمریکا و ترکیه حامی آن بوده است.
این روزنامه افزود: عراق همچنین می‌تواند نقش میانجی برای رفع تنش میان عربستان و ایران ایفا کند آن هم بر اساس اینکه ریاض را از حرکت در مسیر زیاده خواهی آمریکا متوقف کند؛ عراق آزاده و موفق، طوائف مختلف خود را به هم پیوند می‌دهد و بی تردید می‌تواند رهبری منطقه جزیره العرب تا یمن را بر عهده بگیرد آن هم با هماهنگی سوریه؛ موضوعی که می‌تواند یک نظام عربی قوی برای توقف اشغالگری و سرکشی اسرائیل و انحطاط عربی طی همپیمانی با ایران تشکیل بدهد، چیزی که کاملا به نفع خاورمیانه‌ای است که می خواهد از زیر سلطه عمو سام (نماد شخصیتی ایالات متحده) خارج شود.
