در حالی که دولت آمریکا کشورهای اروپایی و آسیایی را برای توقف تجارت با ایران تحت فشار قرار داده، «میگوئل برگر» نماینده آلمان در ساز و کار ویژه موسوم به «اینستکس» (ساحات)، با انتشار آماری از دو برابر شدن حجم تجارت آمریکا با ایران خبر داد.
میگوئل که دستیار وزیر خارجه آلمان است، در توییتر نوشته است: «تجارت ایالات متحده به ایران در سال ۲۰۱۸ بیش از ۲ برابر افزایش یافته و به بالاترین سطح در ۱۰ سال گذشته رسیده است.»
وی افزود: «اما در همین حال، شرکت‌های اروپایی از تجارت با ایران منع می‌شوند.»
«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا که در رقابت‌های انتخاباتی توافق هسته‌ای با ایران را «فاجعه‌بار» توصیف کرده بود، اردیبهشت ماه امسال آمریکا را از این توافق خارج و تحریم‌های یکجانبه رفع‌شده ذیل برجام را احیا کرد. از آن زمان، واشنگتن کارزار گسترده‌ای برای بازداشتن شرکت‌های خارجی از تجارت با ایران راه انداخته است. بر اساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های اروپایی، مقام‌های ارشد خزانه‌داری آمریکا مستقیما با مدیران شرکت‌های اروپایی همکار با ایران تماس گرفته و آن‌ها را به تحریم تهدید می‌کنند.
با این وجود، جدولی که برگر با استناد به مرکز آمار و ارقام دولت ایالات متحده منتشر کرده، نشان می‌دهد حجم تجارت آمریکا با ایران در سال ۲۰۱۸ بیش از ۵۰۳ میلیون دلار بوده، که از این رقم بیش از ۴۳۵ میلیون دلار سهم صادرات اقلام آمریکایی به ایران بوده است و در مقابل ایران هم نزدیک به ۷۰ میلیون دلار به آمریکا صادرات داشته است. جمعا در سال ۲۰۱۸ تراز تجاری ایالات متحده با ایران مثبت ۳۶۷.۵ میلیون دلار بوده است.
این در حالی است که در مدت مشابه در سال ۲۰۱۷، مجموع حجم تجارت آمریکا با ایران حدود ۲۰۰ میلیون دلار بوده است. در آن سال سهم آمریکا از این تجارت ۱۳۶ میلیون دلار صادرات و ۶۳.۱ میلیون دلار هم واردات بوده است، که معادل تراز تجاری نزدیک به ۷۳ میلیون دلاری است.
مقایسه این دو آمار نشان می‌دهد تراز تجاری آمریکا با ایران در سال ۲۰۱۸ در مقایسه با سال پیش از آن بیش از ۵ برابر افزایش یافته است.
این حجم از صادرات و واردات میان آمریکا و ایران در حالی صورت گرفته که به واسطه تحریم‌های اولیه اعمال‌شده توسط واشنگتن علیه تهران، هرگونه تجارت با ایران نیازمند مجوز مشخص خزانه‌داری آمریکاست.
البته «اسفندیار باتمانقلیچ» از مشاوران اتحادیه اروپا نوشته است که سهم عمده صادرات آمریکا به ایران در سال ۲۰۱۸ مربوط به دانه‌های سویا بوده است، که به دلیل جنگ تجاری میان واشنگتن و پکن، صادرات آن به چین کاهش یافته است. در دیگر اقلام، میزان صادرات به ایران کاهش یافته است.
میگوئل که آلمان را در اینستکس نمایندگی می‌کند، روز گذشته در «انجمن تجارت خاور نزدیک و میانه آلمان» حضور یافته و با فعالان اقتصادی این کشور در مورد ساز و کار ویژه تجارت با ایران، صحبت کرده است. وی در این مورد نوشته است: «بحث‌های مهمی در انجمن تجارت خاور نزدیک و میانه آلمان در مورد ایران داشتیم و تمرکز اصلی هم بر اینستکس و بررسی راه‌هایی بود که اینستکس می‌تواند از طریق آن‌ها به حفظ تجارت قانونی در حمایت از برجام، کمک کرد.»
نشست انجمن تجارت خاور نزدیک و میانه آلمان
آلمان، فرانسه و انگلیس چند هفته پیش در تلاش برای راضی کردن ایران به ادامه حضور در توافق هسته‌ای، شرکتی موسوم به اینتسکس ثبت کردند که وظیفه اعلامی آن تسهیل تجارت با ایران از طریق متصل کردن شرکت‌های بدهکار و بستانکار به ایران و تسویه حساب میان آن‌ها، است. این ساز و کار هنوز عملیاتی نشده و آنطور که مقام‌های اروپایی می‌گویند، حتی در صورت عملیاتی شدن هم در گام نخست فقط اقلام دارویی و غذایی را تحت پوشش قرار می‌دهد.
