محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در چهارمین همایش بررسی شیوه‌های دستیابی به مرجعیت علمی و پژوهشی که در دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد، گفت: بسیار سخت است بعد از وزیری صحبت کنم که ادیب و شاعر است و سابقه مدیریت و برنامه‌ریزی کشور را در کارنامه دارد، از طرفی همین‌جا یاد دوست و برادر عزیزم دکتر قاضی‌زاده هاشمی را گرامی می‌دارم و از زحمات ایشان قدردانی می‌کنم.
وی ادامه داد: من وصله نچسبی بین شما دانشمندان علوم پزشکی هستم، چرا که نه پزشک هستم و نه علوم پزشکی بلدم، اما در حوزه جهان و ایران با توجه به اینکه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب را سپری کردیم، ۲ موضوع را مطرح می‌کنم.
ظریف با تأکید بر اینکه همه دنیا در حال تغییر است، گفت: روزی بود که ۲ قدرت در دنیا حرف اول و آخر را می‌زدند و حرف اول و آخر قدرت را داشتن موشک و سلاح‌های هسته‌ای می‌زد البته این بدان معنا نیست که موشک و سلاح هسته‌ای نیاز نیست بلکه به معنای عبور از دوران قدرت‌نمایی با موشک و سلاح است.
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: دنیا اکنون در مرحله پساغربی است البته این بدان معنا نیست که غرب مهم نیست بلکه معنای آن این است که همه چیز دنیا غرب نیست و غرب همه تصمیمات دنیا را نمی‌گیرد.
سال گذشته عربستان سعودی ۶۷ میلیارد دلار سلاح خرید
وی اظهار کرد: ما ۲ تفکر در کشورمان داریم، یکی آن‌هایی که شیفته غرب هستند و یکی آن‌هایی که سر ناسازگاری با غرب دارند، اما باید دانست که غرب‌شیفتگی و غرب‌ستیزی انتهای یک باور هستند.
ظریف تأکید کرد: دنیا امروز غرب‌محور نیست و ما وارد دنیای پساغربی شده‌ایم و منابع تصمیم‌گیری تغییر کرده است.
ظریف اظهار کرد: اکنون در دنیا فقط بر اساس قدرت اقتصادی و نظامی تصمیم‌گیری نمی‌شود، بلکه امروز فناوری، تکنولوژی، اعتماد عمومی، باور و استقلال پایه قدرت هستند و نمی‌توانیم بگوییم قدرت نظامی جایگاه کشور‌ها در تاثیرگذاری جهانی را تغییر می‌کند بلکه استقلال جهانی تعیین‌کننده جایگاه کشور‌ها در دنیاست.
وزیر امور خارجه با اشاره به خرید تسهیلات نظامی در منطقه خلیج فارس، گفت: سال گذشته عربستان سعودی ۶۷ میلیارد دلار و امارات متحده عربی ۲۲ میلیارد دلار سلاح خریدند و نفهمیدند این واقعیت که سلاح و سرعت هواپیما‌ها نقش کشوری را تعیین نمی‌کند، امارات را دچار توهم کرده است در حالی که نفوذ از جای دیگری نشأت می‌گیرد و منابع قدرت در دنیا متکثر شده همانطور که محل قدرت در دنیا تغییر کرده است.
روش‌های بازی فقط قدرت نظامی و اقتصادی نیست
وی با تاکید بر اینکه قدرت دیگر در اروپا و آمریکا خلاصه نمی‌شود، گفت: البته پیشبینی شکست و زوال آمریکا را نمی‌کنم اصلا این شعار‌ها را نمی‌دهم، اما باید دانست که امروز همه قدرت در اروپا و آمریکا جمع نشده است.
ظریف ادامه داد: خیال نکنیم ما موضوع دعوا در دنیا هستیم بلکه ما خودمان بازیگر دعوا و کنشگر در جهان محسوب می‌شویم و باور کنید که روش‌های بازی فقط قدرت نظامی و اقتصادی نیست بلکه علم و اعتماد عمومی اهمیت پیدا کرده است.
وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه وجه ممیزه انقلاب اسلامی استقلال است، گفت: استقلال به این معنی نیست که ما با دنیا بجنگیم و بگوییم نه شرقی و نه غربی و با همه سر جنگ داشته باشیم، بلکه استقلال را باید در بستر تاریخ که در انقلاب اسلامی تبدیل به شعار مردم شد، نگاه کنیم.
آنچه دانشگاه‌های ما را عقب انداخته تعامل‌های بین‌المللی است
وی افزود: از دوران قاجار تصمیم‌ها در داخل کشور اتخاذ نمی‌شد اگر تصمیمی در داخل کشور گرفته می‌شد این تصمیم‌ها در داخل سفارت‌خانه‌ها گرفته می‌شدند، در پهلوی تلاش‌هایی می‌کردند تا توازنی در مدیریت کشور ایجاد کنند و برخی به همین دلیل می‌گویند شاه با شوروی و چین رابطه برقرار کرد بنابراین شاه استقلال داشت، اما اینطور نیست استقلال یعنی آنجا که در معاملات جهانی باید روی کسی حساب می‌کردند می‌گفتند ایران با ماست و اگر قرار بود بین منافع مردم ایران و منافع حیاتی آن کشور یکی را انتخاب کنند منافع حیاتی آن کشور انتخاب می‌شد و این بود که شعار استقلال در دوران انقلاب اسلامی شکل گرفت.
ظریف ادامه داد: اگر استقلال در انقلاب اسلامی شکل نگرفته بود ترامپ می‌توانست بگوید اگر دو هفته از ایران حمایتم را بردارم نمی‌توانم حیات داشته باشم، یا سناتور آمریکا لینزی گرامپ می‌توانست بگوید اگر از ایران حمایت نکنیم نمی‌تواند فارسی حرف بزنند و روسی صحبت می‌کردند و همه این‌ها به دلیل آن است که ما مسیری رفتیم که امنیت و توسعه ما دوران‌زاست، البته این به معنی کناره‌گیری، عزلت و جدا شدن از دنیا نیست و به معنی آن است فردا کسی نمی‌تواند بگوید اگر از شما حمایت نکنیم، فردا نمی‌توانید فارسی صحبت کنید روسی یا چینی حرف می‌زنید و اگر نگذاریم شما مجبورید بر اساس یافته‌های زبان ابن سینا عمل کنید، اما به دلیل استقلال کسی نمی‌تواند این حرف‌ها را در مورد شما بزند.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه آنچه دانشگاه‌های ما را عقب انداخته تعامل‌های بین‌المللی است، گفت: من به این موضوع باور دارم و باید آن را اصلاح کنیم، اما با وجود اینکه تعامل‌های بین‌المللی ما پایین است، اما رتبه علمی ما بالاست یعنی خودمان تولید علم می‌کنیم نمی‌توانند ما را از حمایت محروم کنند و ما درجا بزنیم.
کشور‌های غربی سال گذشته صد میلیارد دلار به منطقه خلیج فارس سلاح فروخته‌اند
وی افزود: ما به دنبال این هستیم که تعامل‌های بین‌المللی در حوزه علمی داشته باشیم و این را وظیفه خود می‌دانم که این کار را انجام دهم، اینکه مردم ما مقاومت می‌کنند به این معنی نیست که ما نباید کار کنیم یا اینکه مردم ما مستقل هستند نباید کاری انجام بدهیم، بلکه ما باید هزینه مردم و دانشمندان را کم کنیم.
ظریف افزود: این امتیاز کوچکی نیست که دانشمندان ما درون‌زا هستند و می‌توانند با خود باوری تولید کنند و مصرف‌کننده نیستند ما در کشور امنیت را تولید می‌کنیم و مصرف‌کننده نیستیم.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه کشور‌های غربی در سال گذشته صد میلیارد دلار به منطقه خلیج فارس سلاح فروخته‌اند، گفت: این در حالی است که با وجود تبلیغاتی که پمپئو می‌کند و دلش نیز برای من و شما نسوخته است، بودجه کل نظامی کشور ۱۶ میلیارد دلار آن هم به دلار زیر ۴ هزار تومانی است.
وی ادامه داد: از ۱۰۰ میلیارد دلار خرید تسلیحات و سلاح‌های نظامی خلیج فارس ۶۷ میلیارد دلار مربوط به عربستان و ۲۲ میلیارد آن مربوط به امارات است؛ در مجموع ۸۹ میلیارد خرید نظامی را این دو کشور داشته‌اند، اما چون امنیت و پیشرفتمان را از درون می‌گیریم این‌ها با وجود ۱۶ میلیارد دلار بودجه نظامی کشور نگران هستند، اینکه ما امنیت و پیشرفتمان درون‌زاست، موهبت‌های کمی نیست.
ظریف تصریح کرد: ناملایمات و کاستی زیاد است و فساد و مشکلات متأسفانه وجود دارد، اما آنچه ما را به آینده امیدوار می‌کند این است که ما امیدمان به خودمان است و خود باور هستیم و باور کرده‌ایم که می‌توانیم و شعار نیست که می‌توانیم و به دلیل خودباوری خیالمان از آینده راحت است.
دنیا دیگر غرب محور نیست
وزیر امور خارجه تاکید کرد: این فراز و نشیب‌ها به پایان می‌رسد و ما دوباره به سمت فراز می‌رویم و همه این‌ها به همت محققان، پژوهشگران و مردم ممکن است تا زمانی بتوانیم به مردم اعتماد و باور داشته باشیم همانطور که رهبر کبیر انقلاب گفتند که " مردم، ولی نعمت‌های ما هستند" یعنی ما بدون مردم هیچ هستیم و اگر این را بپذیریم هیچ چیز جز امید و پیشرفت جلوی ما نخواهد بود.
وی اظهار کرد: درست است که قدرت دلار و قدرت نظامی آمریکا مهم است و علی‌رغم اینکه دیوان بین‌المللی دادگستری دستور داده است در حوزه‌های علمی پژوهشی تحریم نباشد، اما شرکت‌ها با دلار رفتار می‌کنند شما می‌خواهید وسیله آزمایشگاهی بخرید و شرکت‌ها نمی‌فروشند.
ظریف ادامه داد: آمریکا در یک‌سال گذشته تلاش کرده است، ایران را منزوی کند و چقدر تلاش کرده‌اند جلسه تشکیل بدهد که نتیجه آن محکومیت ایران باشد و ۴ جلسه شورای امنیت تشکیل دادند که در یک جلسه رئیس جمهور شرکت کرد و در یک جلسه وزیر خارجه در کنار کارشناس‌های کشور‌ها نشستند تا به نتیجه‌ای برسند، اما موفق نشدند، چون دنیا دیگر غرب محور نیست.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: دو اتفاق افتاده است یکی اینکه دنیا عوض شده است و دیگری اینکه مردم ما برای کشور استقلال آفریدند و این استقلال با توان و قدرت علمی شما دانشمندان بارور شده است.
