چرا آمریکا دنبال تصویب لوایح مرتبط با FATF در ایران است؟

در ماه‌های اخیر، بسیاری از حامیان اجرای برنامه اقدام گروه ویژه اقدام مالی FATF توسط ایران، منفعت آمریکا از تصویب لوایح درخواستی FATF را انکار می‌کردند، اما در روزهای اخیر سخنانی از مارشال بیلینگزلی، دستیار معاون وزارت خزانه‌داری آمریکا و رئیس کنونی FATF منتشر شد که نشان می‌دهد آمریکا به شدت به دنبال تصویب این لوایح در ایران است.

*آمریکا: آنقدر اصرار می‌کنیم تا این قوانین در ایران تصویب شود

مارشال بیلینگزلی، در 9 آذر 1396 یعنی زمانی که هنوز رییس FATF نشده بود و دستیار معاون وزارت خزانه داری آمریکا بود، در کنگره آمریکا در پاسخ به این سوال یکی از نمایندگان که چگونه فشار را بر روی رهبران ایران و موسسات مالی حفظ کنیم تا مطمئن شویم سپاه و موسسات مالی مرتبط با آن در تحریم ها رخنه ایجاد نکنند و آن را دور نزنند؟، گفت: «در رابطه با حفظ فشارها بر روی حکومت ایران، یکی از کارهایی که آنها (ایرانی ها) باید انجام دهند این است که باید یک چارچوب قانونی ایجاد کنند و برای توقف تامین مالی تروریسم پاسخگو باشند. آنها به اندازه کافی قانون ندارند و من هم نمی دانم که آن قوانین را اگر داشتند رعایت می کردند یا نه؟ اما آنها این چارچوب قانونی را ندارند و ما آنقدر اصرار می‌کنیم تا قوانین مقابله با پولشویی را تصویب و اجرا کنند. باید علیه بخش مالی آنها اقدامات مقابله ای انجام دهیم».

این اظهارات بیلینگزلی به خوبی نشان می دهد که آمریکا برای جلوگیری از دور زدن تحریم ها توسط ایران بر تصویب لوایح مربوط به FATF اصرار دارد و مهر تاییدی بر صحت این تحلیل کارشناسان است که تصویب لوایح درخواستی FATF جلوی دور زدن تحریم ها توسط ایران را می گیرد و موجب افزایش فشار معیشتی بر مردم ایران خواهد شد.

نکته عجیب و قابل تامل این است که تاریخ این اظهارات بیلینگزلی دقیقا یک روز بعد از اعلام وصول یکی از لوایح مرتبط با FATF در مجلس شورای اسلامی بوده است. این اتفاق در حالی رخ داد که مسئولان دولتی و رسانه‌های حامی آنها در ماه‌های اخیر، تلاش کردند ارتباط این لوایح با وزارت خزانه داری آمریکا را پنهان کنند و حتی فراتر از آن، پیگیری مسئله FATF در ایران را به درخواست کشورهایی مانند چین و روسیه ارتباط دهند.

*الزامات FATF چگونه باعث جلوگیری از دور زدن تحریم توسط ایران می شود؟

اما چرا آمریکا بر اجرای برنامه اقدام FATF از جمله تصویب لوایح توسط ایران اصرار دارد؟ ایران در سال های اخیر که تحت تحریم های آمریکا قرار گرفته است، در حوزه های مختلف سعی کرده است این تحریم ها را دور بزند. به عنوان مثال، ایران توانسته است تحریم‌های نفتی را به روش های مختلف از جمله مخفی نگه داشتن مشتریان، وسیله حمل آن (نفتکشها با پرچم کشورهای دیگر)، و همچنین مقصد نهایی (پالایشگاه ها و ...) دور بزند. در حوزه های دیگر نیز به واسطه شرکت‌های پوششی توانسته است، ذینفع واقعی مبادلات اقتصادی را از تیررس آمریکایی ها مخفی نگه دارد. در برخی از موارد، دور زدن تحریم ها توسط ایران کشف شده و جلوی آن گرفته شده است، اما در موارد متعددی، ایران در دور زدن تحریم موفق بوده و جلوی آسیب بیشتر بر معیشت مردم گرفته شده است.

آمریکا برای اینکه بتواند به صورت کامل از دور زدن تحریم توسط ایران جلوگیری کند، نیاز به اطلاعات اقتصادی دقیقی از تعاملات تجاری و بانکی ایران دارد که بخشی از این اطلاعات به واسطه پیامرسان بانکی سوئیفت که یک پیام‌رسان اروپایی است و بخش دیگری از آن به واسطه تعامل ایران با نهادهای بین‌المللی مانند بانک جهانی و صندوق بین المللی پول به دست آمده است. اما بخش عمده ای از این اطلاعات در صورت اجرای برنامه اقدام FATF می‌تواند به خارج از کشور منتقل شود و باعث افزایش ضربه پذیری اقتصاد کشور و معیشت مردم شود.

*اعضای مجمع، موضع آمریکا را در تصمیم خود لحاظ کنند

قرار است فردا مجمع تشخیص مصلحت نظام، لایحه الحاق ایران به کنوانسیون پالرمو که یکی از مهمترین لوایح درخواستی FATF است را مجددا بررسی کند و در این زمینه تصمیم گیری نمایند. انتظار می رود اعضای مجمع به این موضوع مهم توجه داشته باشند که طبق اظهار نظر صریح رییس آمریکایی FATF، آمریکا اصرار دارد الزامات قانونی مبارزه با تامین مالی تروریسم و پولشویی توسط ایران ایجاد شود و آمریکا قطعا خیرخواه کشورمان نیست که در حین جنگ اقتصادی با ایران، بر تصویب این قوانین که جزو لوایح درخواستی FATF است، اصرار نمایند و در نیتجه، قطعا تصویب و اجرای این قوانین خطرات بزرگ اقتصادی برای کشورمان به دنبال خواهد داشت.