وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی علاوه بر اصل عزت، حکمت و مصلحت دو مبنای درونزایی و برون گرایی را در سطح جهان دنبال می کند، گفت: آغوش جمهوری اسلامی برای ارتباطات بین المللی باز است و برای هیچ کشوری تهدید نیست. ما با هیچ کجا سرجنگ نداریم، اما از خودمان با قدرت دفاع می کنیم.
محمد جواد ظریف روز سه شنبه در نشست بررسی سیاست خارجی 40 ساله جمهوری اسلامی که با حضور وزرای خارجه بعد از پیروزی انقلاب و سفرا و نمایندگی های مقیم تهران برگزار شد، با تاکید بر اینکه مردم به عنوان پایه های اصلی اقتدار و امنیت ایران فشارهای دشمن را خنثی می کنند، گفت: این ملت وقتی پای مصالح ملی و امنیت ملی به میان می آید زیر باران و برف در خیابان حضور مییابند و نمایشی را در مقابل جهانیان نشان می دهند که بی سابقه است.
وی ادامه داد: این مردم هستند که علیرغم همه کاستی های ما و علیرغم همه فشارهایی که هم به خاطر مشکلات مدیریتی و هم تحریمهای خارجی دارند،
وزیر امور خارجه گفت: من چیزی ندیدم جز اینکه باید به عنوان یک کارگزار سر تعظیم در مقابل این ملت فرود بیاورم. همانطور که امام فرمودند اینها هستند که ما همه خدمتگزاران آنها هستیم، این ملت در طول چهل سال علیرغم همه فشارها و همه جنگ ها ایستادگی کرده است.
ظریف ادامه داد: مردم پایه اقتدار این حکومت هستند و برای همین هم هست که برای ما رعایت حقوق این مردم تنها یک امر اخلاقی نیست، بلکه یک ضرورت امنیت ملی است. ما به چیز دیگری جز مردم وابسته نیستیم.
وی تصریح کرد: ما بدون مردم هیچ هستیم و با این مردم همه چیز هستیم، این قاعده اول جمهوری اسلامی است؛ ما توانستیم استقلال ، توسعه، امنیت و آرامش خودمان را با اتکای به مردم به دست بیاوریم و حفظ کنیم.
وزیر امور خارجه همچنین خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی علاوه بر اصل عزت حکمت و مصلحت دو مبنا برای سیاست خود در سطح جهان داشته است.
وی ادامه داد: یکی از این دو مبنا درونزایی و دیگری برون گرایی است؛ مبنای درون زایی ما ناشی از تجربه تاریخی مردم ایران است.
ظریف یاد آور شد: مردم ما در گذشته شاهد تلاش بیگانگان برای سلطه بر این کشور و مقدرات آن بودند و دیدند که سیاست ما در سفارتخانه های خارجی تعیین میشود و آینده و مقدرات ما در سایر کشورها تصمیمگیری میشود.
وزیر امور خارجه گفت: نه اینکه دولت قبل کاملاً در همه حوزهها دنبالهرو بود. نه اینگونه بود و نه انصاف است که این را بگوییم. در برخی حوزهها تلاش میکرد توازنی ایجاد بکند، اما آنچه که اتفاق می افتاد این بود که هرجا که برای قدرتهای مهم، مهم بود همسو بود و هر جا که قابل توجه بود، همراهی می کرد.
وزیر امور خارجه ادامه داد: در مواردی دیدگاههایی را از طرف خود مطرح میکرد و این یک واقعیت است، اما در گذشته سیاست ها در سفارتخانه ها تعیین و پیگیری می شد، لذا عنصر اتکای به خود و خودباوری مهمترین عنصری بود که در انقلاب اسلامی خود را نشان داد و این خواست ملت بود.
رییس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: انقلاب ما انقلابی نبود که یک جبهه پیشتاز که وابستگی خارجی داشت آن را به ثمر رسانده باشد و لذا آن جبهه برای مردم تعیین تکلیف کند که به کدام سمت حرکت کنند، بلکه مردم بودند که با رهبری حضرت امام (ره) انقلاب را به نتیجه رساندند و مردم بودند که به خیابانها آمدند و امروز هم به خیابان ها می آیند.
ظریف یادآور شد: جنگی به ما تحمیل شد که همه همراه متجاوز بودند. در تاریخ شورای امنیت سابقه ندارد که در جنگی که تجاوزی رخ داده یک هفته صبر کنند و بعد قطعنامه ای را به تصویب برسانند که حتی از طرفین نخواهند به مرزهای شناخته شده بین المللی برگردند. صدام هم به ایران و هم به کویت حمله کرد. وقتی قطعنامه 479 را با قطعنامه 660 مقایسه کنید بی سابقه است.
وی افزود: وقتی صدام علیه ما می جنگید از اواکس آمریکایی، اگزوست فرانسوی، چیفتن انگلیسی، میگ شوروی و سلاح شیمیایی آلمانی بر سر این ملت بود.
رییس دستگاه دیپلماسی کشور گفت: بولتون چه فکر میکند که اعلام می کند سال ۲۰۱۹ ما در ایران جشن می گیریم، این ملت، مبنای انقلاب و مبنای قدرت ماست و تا زمانی که این ملت همراه است ما درونزا هستیم یعنی امنیت ما به داخل وابسته است.
ظریف اظهار داشت: هیچ کس از دولتهای شما نمی تواند بگوید اگر حمایت ما نبود شما به زبان انگلیسی یا روسی و یا عربی صحبت میکردید، هیچ کس نمیتواند و این برای ملت ایران بزرگترین افتخار است برای اینکه امنیت ما از داخل نشأت میگیرد.
وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: ما نه تنها به حمایت خارجی برای امنیت نیاز نداریم، بلکه علیرغم فشار خارجی پیشرفت و توسعه مان از داخل نشأت می گیرد. اگر روزی درهای همکاری با ما را ببندند مردم ما نابود نمی شوند، ضمن این که علاقه نداریم این اتفاق بیفتد.
ظریف با بیان اینکه علیه هیچ کشوری به اندازه ما از خارج توطئه نشده است، گفت: گفتند که درگیری را به داخل ایران می کشیم رسما در مصاحبه با کمال وقاحت اعلام کردند، رفتند و با مخالفین ما جلسه گذاشتند و در جلسات مخالفین ما و گروه هایی که تا دو سال قبل در فهرست تروریستی آنها قرار داشت، شرکت کردند.
ظریف افزود: عنادشان با این ملت آنقدر بود که در جلسه گروهک تروریستی اعلام کردند که ما آزادی شما را در ایران جشن می گیریم یعنی نه تنها حمایت نکردند، بلکه هر روز علیه این ملت کار کردند، توطئه کردند اما به هیچ جا نرسیدند.
وی خاطرنشان کرد: این تفکر در ۴۰ سال گذشته که می توانند از این طریق به مردم ما فشار بیاورند بیش از همه به خودشان ضرر زد، چه چیز باعث شد صدام حسین را تا دندان مسلح کردند، آیا جز تلاش برای سرکوب این ملت بود، چه چیز باعث شد طالبان ، القاعده و داعش را سرکار آوردند، آیا جز تلاش برای این بود که ایران را محدود کنند، چه می خواهند این سیاست غلط را متوقف کنند و می خواهند بفهمند که این سیاست نتیجه ندارد.
وزیر امورخارجه گفت: چند بار باید پیش بینی بکنند و اشتباه از آب دربیاید. برژینسکی اعلام کرد که جمهوری اسلامی بعد از حمله عراق به ایران یک هفته باقی نمیماند، صدام حسین هفت کفن پوسانده ما هنوز اینجا سر بلند و آزاده ایستاده ایم، خود آقای برژینسکی هم مرده است.
وی افزود: چرا کشورهای غربی نمیخواهند بپذیرند که پیش بینی های شان غلط بوده است و یک روز باید متوقف شود.
رییس دستگاه سیاست خارجی ادامه داد: همه دوستانی که سیاست خارجی ایران را دنبال میکنند، ضروری است متوجه شوند که ما همه چیز را از این مردم داریم، نگاه ما برای امنیت، توسعه، پیشرفت داخلی است و هر چقدر بر ما فشار بیاورند اتکای ما بر مردم بیشتر میشود و ایستادگی مردم بیشتر میشود.
ظریف خطاب به سفرا و نمایندگیهای حاضر در نشست ادامه داد: دیروز دیدید به پایتختهای تان گزارش کنید که این مردم تا کجا پای انقلاب ایستادند. چند نفر از شما در گزارش روز قبل از آن نوشته بودید که این مقدار شرکت میکنند. همه نوشتید ایران ۴ روز تعطیلی دارد، نوشتید مردم دچار فشار اقتصادی هستند. مردم ناراضی هستند، دیدید که چگونه به خیابان ها آمدند.
وی گفت: بنویسید با فشار این مردم را از دولت شان نمی توانید جدا کنید و فشار اثر عکس دارد، به خاطر اینکه ما این کشور را بر مبنای درون زایی اداره میکنیم و این عنصر اصلی اقتدار ماست.
وزیر امورخارجه افزود: این نکته را باور کنید؛ هم ما به عنوان کارگزار و هم شما به عنوان دوستان ما و هم دولت های شما به عنوان دولتهای دوست ما باور کنید که با فشار ممکن است بر روی بعضی از دوستان دولت های غربی اثر بگذارید و اتفاقاتی بیفتد، اما روی ایران اثر عکس دارد.
ظریف ادامه داد: ایران به فشار پاسخ نمی دهد، ایران به تکریم و احترام پاسخ میدهد، ایران به موقعیت برابر پاسخ میدهد، به خاطر اینکه این انقلاب آنچه که برای ما آورده مهمترین عامل است عامل درون زایی است و گفتمان ما درون زا است و حرف جدید داریم.
وی در ادامه یادآور شد: امپراطوری جهانی ما از دوران کل عمر بعضی کشورها بیشتر است اما دنبال تعامل هستیم. دنبال روابط مبتنی بر احترام متقابل هستیم. در زمان دکتر ولایتی آن زمانی که من هنوز دانشجو بودم و یک کارمند ساده محلی، نامه برقراری یک سیستم امنیت جمعی در خلیج فارس توسط ولایتی که من افتخار آن را دارم که پیشنویس آن را تهیه کردم، به دبیرکل سازمان ملل متحد در سال 1985 داده شد. امروز هم که ما می گوییم می خواهیم مجمع گفت وگوی منطقه ای را در خلیج فارس بنیانگذاری کنیم، همان ایده را دنبال می کنیم همان ایده ای که در قطعنامه 598 است.
ظریف همچنین گفت: این که ما در این منطقه نمی پذیریم کسی بخواهد قدرت سلطه گر باشد، برای این است که نه خودمان دنبال قدرت سلطه گری هستیم و هم نمی پذیریم دیگری سلطه گر شود که این را هم تاریخ ما شهادت می دهد.
وزیر امور خارجه ادامه داد: وقتی عراق به کویت حمله کرد قبل از کشورهای شورای همکاری حمله عراق را محکوم کردیم. وقتی که ترکیه مورد تجاوز کودتاگران حمایت شده از خارج قرار گرفت ما تمام شب را با دولت ترکیه همراه بودیم، برای این که قبول نداشتیم که نیروی نظامی باید بر قدرت دمکراسی حاکم باشد. وقتی قطر در محاصره عربستان قرار گرفت، علیرغم همه نگرانی هایی که از برخی سیاست های قطر و اختلاف هایی که داشتیم بلافاصله آسمان خود را برای آنها باز کردیم. آیا قطر شیعه بود؟ آیا ترکیه شیعه بود؟ آیا کویت شیعه بود؟ چرا بی جهت آنها را حراست کردیم؟ محور شیعی کدام است؟
وی ادامه داد: ایران یک سیاست منسجم دارد و آن این است که تعامل گرایی و خواستار بودن روابط سازنده در منطقه یکی از مبانی اصلی روابط ما است. ما نیازمند روابط خوب در منطقه هستیم، ضمن این که قدرتمان را از داخل می گیریم. اما با این قدرت داخلی نیازمند روابط خوب منطقه ای هستیم. این روابط چه در خلیج فارس، چه در همسایگان شمالی، چه در همسایگان شرقی و غربی باشد. ما با همه روابط خوب می خواهیم.
رییس دستگاه سیاست خارجی کشور افزود: امروز ما خوشحالیم که با بسیاری از همسایگانمان روابطی داریم که در تاریخ این گونه روابط را نداشتیم. روابط ما با روسیه، ترکیه، پاکستان، عراق و برخی کشورهای خلیج فارس بی نظیر است و ما این روابط را با عربستان و امارات می خواهیم. ما به جز یک استثنا هیچ مشکلی در داشتن روابط معقول با دنیا نداریم.
ظریف با تاکید بر اینکه ایران به دنبال روابط معقول است، گفت: اما هیچ گاه نمی پذیریم که کسی بخواهد اصل قدرت ما که مردم ما هستند و اتکا به مردم ما را زیر سوال ببرد. بنابراین درون زایی قدرت جمهوری اسلامی ایران یک واقعیتی است که باید بعد از چهل سال فشار و تحریم و کنفرانس برگزار کردن دنیا بداند. کنفرانس قبلی را در شرم الشیخ برگزار کردند عکس آن را من توییت کردم، کدام یک از آنهایی که در آن عکس بودند امروز اینجا هستند، اما ما هستیم چرا که ما قدرتمان را از مردم می گیریم و مشروعیت ما مبتنی بر خواست این مردم است.
وی ادامه داد: ممکن است مردم از ما گلایه داشته باشند، اما آن گلایه خانگی است، ما وظیفه داریم به عنوان دولت جمهوری اسلامی این مردم را که بزرگترین عامل قدرت ما هستند آنها را تقویت و حراست کنیم، برای آنها بهترین ها را ایجاد کنیم و از هرگونه فشاری بر مردم جلوگیری کنیم و تلاش کنیم که با داشتن روابط خوب زمینه ها را برای گسترش این مردم فراهم کنیم.
ظریف گفت: این که مردم ما در میدان هستند از وظیفه ما به عنوان کارگزاران و دولت این مردم کم نمی کند، ما موظفیم به عنوان کسانی که مردم را ولی نعمت خود می دانند کاری کنیم که آنها در شرایط بهتری زندگی کنند و این آمادگی را داریم که با همکاری و روابط سازنده بین المللی دنبال کنیم.
وزیر امورخارجه ادامه داد: ما نمی خواهیم همسایگانمان را از این منطقه بیرون برانیم به خاطر این که غیرممکن است کشورهای منطقه را از منطقه حذف کنند.
ظریف با بیان این که آمریکایی ها به ما می گویند که شما در این منطقه چیکار می کنید، گفت: سوال این است که شما در این منطقه چکار می کنید؟ اینجا که منطقه ما است، ما کجا برویم؟ ما از این منطقه حذف شدنی نیستیم.
وی با تاکید بر این که بسیاری از دلایل نفوذ ما در منطقه اشتباهات غرب است، گفت: اگر غرب اشتباه نکرده بود و از صدام حمایت نکرده بود، اگر غربی ها اشتباه نکرده بودند و نمی خواستند سیستم های حکومتی در کشورهای این منطقه را سرنگون کنند، امروز ما این نفوذی که داریم را نداشتیم. بنابراین اگر شما اشتباه کردید و ما درست انتخاب کردیم، چرا ما را ملامت می کنید.
ظریف با بیان این که آمریکا باید روش خود را اصلاح کند به جای اینکه 7 تریلیون خرج کند، ادامه داد: یکبار آقای کری به من گفت که شما در سوریه پول خرج می کنید که من به او گفتم شما درباره پول با من صحبت می کنید در حالی که متحدان شما صدها برابر ما دارند خرج می کنند، مشکل این است که شما طرف غلط را انتخاب کرده اید.
رییس دستگاه دیپلماسی با بیان این که شما همکاران و متحدین غلطی را انتخاب کردید، گفت: اگر باور داشتید که مردم پایه قدرت هستند آن وقت مردم را متحد خود می گرفتید. آن وقت بود که فشارهای صدام می رفت، اما مردم عراق می ماند، فشارها در لبنان می رفت اما مردم لبنان می ماند.
وی در ادامه به سفر خود در هفته های گذشته به عراق و لبنان اشاره کرد و افزود: بعید می دانم وزیر خارجه ای بتواند ادعا کند که به این کشورها سفر می کند و اینقدر مورد لطف این مردم قرار می گیرد که ما به مقاومت آنها افتخار می کنیم.
ظریف با بیان این که ما هیچ منتی سر مردم عراق، لبنان و سوریه نداریم، گفت: ما به مقاومت مردم عراق، سوریه و لبنان افتخار می کنیم، ما به مقاومت فلسطین افتخار می کنیم. ما افتخار می کنیم که به خاطر فلسطین تحت فشار هستیم، به خاطر این که آنهایی که خودشان را با رژیم صهیونیستی متحد کردند در منطقه جایی ندارند، آنهایی که امروز دارند تلاش می کنند از طریق یک اتحاد پوشالی با نتانیاهو به حکمرانی برسند، اینها دارند بر باد خانه می سازند.