هفته گذشته محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در سفر به هند با مقامات این کشور دیدار کرد. همچنین در این سفر اتاق بازرگانی ایران و هند در حاشیه نشست اقتصادی مشترک دو کشور در دهلی‌نو، در زمینه همکاری‌های اقتصادی و تجاری تفاهم نامه مشترک امضا کردند.علاوه بر این ظریف به تازگی در اظهاراتی اعلام کرد که ایران با SPV اروپا همکاری خواهد کرد اما به آن دل نبسته و در حال ارتقاء روابط خود، با شرکای قدیمی است.
محمد ساجدی کارشناس مسائل بین‌الملل درباره دلایل و زمینه‌های سفر ظریف به هند اظهار کرد: پس از اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ایران قرار شد اروپا یک خط جدید انتقال مالی به نام SPV راه اندازی کند که متاسفانه تا امروز این امر محقق نشده است. این موضوع نشان می‌دهد که اروپایی‌ها همچنان تحت تاثیر آمریکا درحال تعلل و اتلاف وقت هستند. به دنبال فشارهای آمریکا هندی‌ها و چینی‌ها اعلام کردند که بدهی‌های خود به ایران بابت فروش نفت را به صورت مستقیم پرداخت نخواهند کرد، زیرا راه انتقال بانکی برای این کار وجود ندارد، بنابراین پیشنهاد دادند که ایران بخشی از این مبلغ را به صورت روپیه، و درصدی دیگر رابه صورت جنس دریافت کند.
وی در ادامه افزود: بخش مهمی از سفر ظریف به هند به چگونگی برگشت پولی بازمی گردد که ما از هند طلب داریم. اینکه پولها باید چمدانی یا از طریق بانک منتقل شود؟ پرداخت روپیه و جنس‌ها به چه شکل باشد و ... خلاصه یک مشکل اساسی که با هند و چین وجود دارد، همین مسئله نحوه انتقال مبالغ است. بنابراین بخش اول سفر ظریف در رابطه با این موضوع است و بخش دیگر مداکرات مقامات هند و ایران پیرامون گسترش مناسبات و انتقال کالاها از دریا، بندر چابهار، افغانستان و آسیای میانه بود. باتوجه به اینکه این انتقال می‌تواند برای اقتصاد کشورمان راهگشای باشد، اما تحقق آن نیازمند چالش بیشتری است، بنابراین سفر ظریف پیش از آنکه سیاسی باشد اقتصادی بوده و به طور ویژه نحوه دریافت پول را شامل می شود.
ساجدی همچنین درباره نحوه دریافت پول از هند آن هم به شکل روپیه گفت: متاسفانه این شیوه خیلی به ضرر کشورمان است؛ زیرا روپیه را باید تحویل گرفت و در هند به ارزهای دیگر مانند یورو تبدیل کرد و تبدیل آن به یورو قطعا ضرر‌های مالی به همواه خواهد داشت؛ به علاوه مسئله دیگری که وجود دارد، چگونگی وارد کردن یورو به ایران است. بنابراین همه این‌ها در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و مشخص نیست ساز و کار مالی به چه صورت خواهد بود، حال باید صبر کنیم تا نتایج سفر بعدا مشخص شود.
وی در ادامه توضیح داد: هند در انتقال کالا یکی از محور‌های بزرگ در شرق آسیا محسوب می‌شود. علاوه بر این شبه قاره هند یکی از کشور‌های پیشرفته در زمینه آی تی در دنیا است و سوم اینکه هندی‌ها به دلیل قرابت و نزدیکی با ایران، می‌توانند خیلی از کالاها را به ایران وارد کنند. از این رو چین و هند می‌توانند ٣٠٪ مشکل مارا حل کنند، اما بعید است در شرایط تحریم این اتفاق رخ دهد.
وی با اشاره به تاسیس شعبه ای از بانک پاسارگاد در هند گفت: تحقق این امر خیلی دور از ذهن است، چراکه با تاسیس این شعبه هند با فشار مواجه خواهد شد اما باید تا اعلام نتایج سفر ظریف منتظر بمانیم.
ساجدی در پایان در زمینه وعده‌های ژاپن برای از سر گیری واردات نفت از ایران اظهار کرد: اروپا از سیزده آبان و به مدت چهارماه است که به ما برای ایجاد ساز و کار مالی قول می‌دهد، اما پای هیچ کدام از حرف‌های خود ایستادگی نکرده است، ژاپن هم به همین شکل است و تا زمانی که این وعده‌های آنها به عمل تبدیل نشود نمی‌توان به آنها دل خوش کرد و ما باید به دنبال راهکارهای داخلی باشیم. با وجود اینکه هم موگیرینی اظهار کرده که spv تا هفته آینده راه اندازی خواهد شد، باز هم امیدی به این قضیه نیست زیرا در این چهار ماه موگیرینی هم این صحبت بارها گفته اما عملی نشده است، یکی از دلایل آن هم این است که سیستم بانکی دنیا تحت نظر آمریکاست بنابراین هر تغییر و تحولی را رصد می‌کنند، در نتیجه تنها راه حل همکاری با بانک ایرانی است که بعید می‌دانم هندی‌ها، چینی‌ها و حتی ژاپنی‌ها اجازه بدهند چنین اتفاقی رخ دهد.
