گروه سیاسی- 121 نماینده مجلس شورای اسلامی طرحی را برای اصلاح قانون انتخابات مجلس تدوین و به هیئت‌رئیسه قوه مقننه تقدیم کرده‌اند.
به گزاشر افکارنیوز، این طرح از سوی هیئت‌رئیسه پارلمان پس از اعلام وصول به کمیسیون شوراها و امور داخلی برای بررسی بیشتر ارجاع شده است.
متن کامل این طرح به‌شرح زیر است:
بسمه تعالی
رئیس محترم مجلس شورای اسلامی
احتراماً طرح ذیل که به امضای 121 نفر از نمایندگان رسیده است جهت طی مراحل قانونی تقدیم می‌گردد.
مقدمه (دلایل توجیهی)
بی‌شک انتخابات مجلس شورای اسلامی را از مهمترین انتخابات در نظام جمهوری اسلامی می‌توان برشمرد. علیرغم اینکه مجلس شورای اسلامی قوانین متعددی در زمینه برگزاری انتخابات مجلس منعقد نموده ولی در دو دهه اخیر با اصلاحات بیشماری مواجه شده که این مهم نشان از این دارد که قوانین مربوط می‌تواند دارای ایراداتی باشد و اصلاح آن می‌تواند زمینه حضور مردم در عرصه انتخابات را پررنگتر نماید. از طرفی استانی شدن انتخابات نیز دغدغه بسیاری از مسئولین نظام می‌باشد که این طرح پیوستی در قالب یک‌فوریتی به‌جهت اصلاح این مهم به‌شرح زیر ارائه می‌گردد.
عنوان طرح
یک‌فوریتی اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی
موضوع طرح
ماده 1 ــ دو ماده ذیل ماده 7 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب 1387.09.07 با اصلاحات و الحاقات بعدی به‌عنوان مواد مکرر یک و دو الحاق می‌شود:
ماده 7 مکرر 1 ــ در انتخابات مجلس شورای اسلامی محدوده جغرافیایی هر استان به‌عنوان حوزه استانی انتخابات محسوب می‌شود.
تبصره ــ تعداد نمایندگان هر حوزه استانی معادل تعداد نمایندگان حوزه‌های انتخابیه موجود در استان است که مستند به قانون تعیین محدوده حوزه انتخاباتی مجلس شورای اسلامی مصوب 1366.01.30 و اصلاحیه‌های بعدی آن تعیین شده است.
ماده 7 مکرر 2 ــ هر یک از داوطلبان نمایندگی مجلس شورای اسلامی باید منحصراً برای یکی از حوزه‌های انتخابیه موجود در استان ثبت‌نام کنند. ثبت‌نام در بیش از یک حوزه انتخابیه موجب لغو ثبت‌نام و محرومیت در داوطلبی نمایندگی آن دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی می‌شود.
ماده 2 ــ دو تبصره به‌شرح زیر به ماده 28 قانون الحاق می‌شود
تبصره 1 ــ هر داوطلب نمایندگی باید متولد محدوده جغرافیایی حوزه انتخابیه محل ثبت‌نام بوده یا سابقه حداقل 5 سال سکونت در آن محدوده و یا سابقه نمایندگی مجلس شورای اسلامی در آن حوزه را داشته باشد.
تبصره 2 ــ تغییر حوزه انتخابیه ناشی از اجرای قانون تغییر حوزه انتخابیه داوطلبان نمایندگان مجلس شورای اسلامی مصوبه 1382.10.24 باید با رعایت شروط این ماده انجام گیرد.
ماده 3 ــ یک ماده به‌عنوان ماده مکرر به ذیل ماده 10 قانون الحاق می‌شود
ماده 10 مکرر ــ رأی‌دهندگان در هر استان می‌توانند برای هر یک از حوزه‌های انتخابیه در استان در بین نامزدهای مربوط به همان حوزه انتخابیه به‌میزان تعداد کرسی‌های موجود نمایندگان مورد نظر خود را انتخاب نمایند.
ماده 4 ــ ماده 8 قانون به‌شرح زیر اصلاح می‌شود
ماده 8 ــ از هر حوزه انتخابیه موجود در استان نامزد یا نامزدهایی که حداقل 20 درصد آرای صحیح مأخوذه حوزه انتخابیه تبصره ذیل ماده 1 این قانون را کسب کرده و بالاترین رأی را در کل استان به‌دست آورده‌اند، نماینده یا نمایندگان استان از آن حوزه انتخابیه محسوب می‌شوند.
تبصره ــ در صورتی که حدنصاب در این ماده، برای یک یا چند کرسی به‌دست نیاید نامزد یا نامزدهایی که بیشترین رأی را نسبت به سایر نامزدهای آن حوزه انتخابیه در سطح استان کسب کرده باشند به‌عنوان نماینده یا نمایندگان آن استان از آن حوزه انتخابیه به مجلس راه می‌یابند.
ماده 5 ــ ماده 9 قانون و تبصره‌های 1، 3 و 4 آن حذف می‌شود
ماده 6 ــ ماده‌ای به‌شرح زیر به ذیل ماده 32 قانون الحاق می‌شود
ماده 32 مکرر ــ به‌منظور تجمیع نتایج آرای حوزه‌های انتخابیه موجود در استان هیئتی به‌عنوان هیئت اجرایی استان در محل استانداری به‌ریاست استاندار و عضویت مدیرکل ثبت احوال استان، رئیس دادگستری استان و نمایندگان معتمدین محلی عضو هیئتهای اجرایی مرکز حوزه‌های انتخابیه موجود در استان تشکیل می‌شود.
تبصره 1 ــ جلسات این هیئت با اکثریت مطلق اعضا رسمیت می‌یابد.
تبصره 2 ــ معتمدین محلی عضو هیئتهای اجرایی مرکز حوزه‌های انتخابیه موجود در استان حداکثر یک هفته قبل از روز رأی‌گیری از میان خود یک نفر را برای عضویت در هیئت اجرایی استان انتخاب و به این هیئت معرفی می‌کنند.
تبصره 3 ــ فرمانداران و بخشداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند بلافاصله پس از خاتمه رأی‌گیری و شمارش آرا نتایج حاصله را با هیئتهای نظارت حوزه انتخابیه خود تطبیق داده و طی صورت‌جلسه‌ای به هیئت اجرایی استان اعلام کنند.
تبصره 4 ــ رئیس هیئت اجرایی استان مکلف است پس از تجمیع آرا نتایج حاصله را با هیئت نظارت استان تطبیق داده و طی صورت‌جلسه‌ای به وزارت کشور و شورای نگهبان ارسال و سپس از طریق رسانه‌های گروهی اعلام کند.
ماده 7 ــ ماده 24 قانون حذف می‌شود
ماده 8 ــ ماده 56 قانون به‌شرح زیر اصلاح می‌شود
ماده 56 ــ تبلیغات و شیوه‌های تبلیغی مجاز منحصر به موارد مجاز مذکور در قانون بوده و مراجع اداری انتظامی و قضایی موظف به برخورد با تبلیغات غیرمجاز هستند، مدت فعالیت تبلیغاتی برای نامزدهای نمایندگی مجلس شورای اسلامی 15 روز قبل از روز اخذ رأی آغاز و تا 24 ساعت قبل از اخذ رأی ادامه دارد.
امروز، در جلسه علنی نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ۱۵۵ رای موافق، ۶۴ رای مخالف و دو رای ممتنع از مجموع ۲۳۱ نماینده حاضر در مجلس شورای اسلامی کلیات طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی درباره استانی شدن انتخابات را تصویب کردند.
که اظهار نظر برخی نمایندگان درباره این طرح پرداختند در بخش زیر آمده است:
نادر قاضی‌پور نماینده ارومیه در مخالفت با این طرح گفت: روال انتخابات ایران، دسترسی مردم به نمایندگان است. ما نمایندگان مردم هستیم، نباید نماینده احزاب و گروه های سیاسی باشیم.
وی اظهارداشت: طبق اصل ۱۹ قانون اساسی از هر قوم و قبیله ای باید نمایندگانی در مجلس حضور یابند.
قاضی پور که مهلت سخنرانی‌اش به پایان رسیده بود در واکنش به تذکر لاریجانی مبنی بر پایان زمان اظهاراتش گفت: آقای لاریجانی شما با این طرح موافق هستید، می خواهید زور بگویید.
در ادامه علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی خطاب به قاضی پور گفت: آقای قاضی پور در الفاظ دقت کنید. آیا من حرفی زدم که دال بر موافقت یا مخالفت باشد؟!
در ادامه، عبدالله رضیان نماینده مردم قائمشهر در موافقت با این طرح گفت: افزایش ظرفیت و کارکرد مجلس، ارتقای سطح دموکراسی و اعتباربخشیدن به فرهنگ سیاسی از مزایای مهم استانی شدن انتخابات مجلس است.
وی افزایش مشارکت گروه های سیاسی را از مزایای استانی شدن انتخابات خواند و گفت: باید ساختار حزبی و پاسخگویی در انتخابات مجلس مستقر شود.
رضیان ادامه داد: امروز بیشتر ظرفیت نمایندگان برای حل مشکلات حوزه های انتخابیه صرف می شود و در صورتی که این طرح به تصویب برسد، کسانی وارد جریان انتخابات می شوند، که شأنیت و جایگاه بالاتری دارند و هر راه گم کرده ای هوس مجلس نمی کند.
در ادامه رمضانعلی سبحانی فر عضو کمیسیون صنایع و معادن و نماینده مردم سبزوار در مجلس در مخالفت با کلیات این طرح گفت: روزی که فوریت این طرح در مجلس به تصویب رسید از روستاها و شهرستان ها پیامک های زیادی برای نمایندگان ارسال شد.
وی خطاب به نمایندگان گفت: می دانم که وقت زیادی از شما برای رسیدگی به مشکلات مردم گرفته می شود اما اگر ما پاسخگو نباشیم، چه کسی می تواند به داد مردم برسد.
سبحانی فر، نمایندگان مجلس را حلقه ارتباط مردم و حاکمیت خواند و گفت: در صورت استانی شدن انتخابات، حلقه ارتباط مردم و حاکمیت قطع می شود.
عضو کمیسیون صنایع مجلس ادامه داد: در صورت تصویب این طرح دیگر از شهرستان ها کسی به مجلس راه نخواهد یافت و تنها کسانی که صاحب ثروت و موقعیت هستند، می توانند به مجلس راه یابند.
وی با بیان اینکه اجرای این طرح موجب گردش نخبگان نمی شود، گفت: این طرح جامع و کامل نیست.
در ادامه غلامرضا کاتب نماینده گرمسار و رئیس کمیسیون آیین نامه داخلی در موافقت با این طرح گفت: این طرح موجب شکل گیری و تقویت احزاب و کارآمدی نظام جمهوری اسلامی می شود.
وی با تأکید بر اینکه باید تفکر و نگاه ملی را در کشور نهادینه کنیم، گفت: باید مجلس جایگاه ملی پیدا کند و نگاه منطقه ای، قومی و قبیله ای از درون نظام برچیده شود تا مسیر رشد و توسعه هموار گردد.
کاتب اظهارداشت: نمایندگان در مسائل اجرایی کوچک دخالت می کنند چون مردم از آنها مطالبه دارند و مسئولان اجرایی نیز منتقد دخالت نمایندگان هستند. از سوی دیگر دغدغه حوزه های انتخابیه موجب می شود نمایندگان از وظایف اصلی خود که قانونگذاری و نظارت است، غافل شوند.
در ادامه مجید کیان پور نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی در مخالفت با این طرح گفت: در صورت استانی شدن انتخابات، هزینه های انتخابات به شدت افزایش می یابد و برای نامزدها غیرممکن خواهد بود که با اتکا به خود در انتخابات پیروز شوند.
وی ادامه داد: در صورت استانی شدن انتخابات، انگیزه حضور مردم کاهش یافته و مشارکت در انتخابات کاهش می یابد.
کیان پور تأکید کرد: در این صورت تنها افرادی که در سطح استانی و ملی مشهور هستند به مجلس راه خواهند یافت و افراد نخبه نمی توانند در انتخابات حضور یابند.
وی گفت: بخش مهمی از توسعه مناطق محروم ناشی از همت نمایندگان است که در صورت استانی شدن انتخابات، توجه به مناطق محروم کاهش می یابد.
در ادامه علی ادیانی راد نماینده قائمشهر در موافقت با این لایحه گفت: محدوده حوزه های انتخابیه می تواند ملی باشد. در حال حاضر انتخابات در تهران و قم به صورت استانی انجام می شود.
وی نظام انتخاباتی موجود را ناعادلانه و عقیم خواند و گفت: ارتقای جایگاه مجلس موجب شایسته گزینی خواهد شد و مجلس از حرکات پوپولیستی در امان خواهد ماند.
ادیانی راد اظهارداشت: با استانی شدن انتخابات هزینه های سیاسی دستگاه های نظارتی کاهش می یابد و با تقویت و پشتوانه رأی مجلس، تأثیرگذاری مجلس در سطح ملی افزایش می یابد.
در پایان سیدسلمان سامانی قائم مقام وزیر کشور در خصوص طرح اصلاح قانون انتخابات گفت: وزیر کشور دستور دادند لایحه جامع انتخابات در وزارت کشور تهیه شود. پیش نویس این لایحه در کمیسیون سیاسی دولت بررسی شد و هم اکنون در صحن دولت در حال بررسی است.
سامانی اظهارداشت: علیرغم اینکه مراحل پایانی بررسی این لایحه در دولت طی می شود و امروز نیز این لایحه در هیات وزیران مطرح است، مقرر شد هیات وزیران موافقت خود را با کلیات طرح مجلس اعلام کند منوط به اینکه کمیسیون شوراها ایرادات مربوط به بودجه و اعتبارات این طرح و همچنین ایرادات مدنظر نمایندگان را رفع کند.
بر این اساس پس از این رای گیری، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: برای رفع ایرادات، طرح اصلاح قانون انتخابات مجدداً به کمیسیون بازمی‌گردد.
نمایندگان نیز با ۱۸۶ رأی موافق، ۳۴ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از مجموع ۲۳۰ نماینده حاضر در مجلس، با ارجاع جزئیات این طرح، به کمیسیون شوراها موافقت کردند.
رئیس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: این طرح باید ظرف یک هفته در کمیسیون شوراها مورد بررسی قرار گرفته و مجدداً به صحن مجلس ارائه شود.
