دولت آمریکا در دومین مرحله از اعمال تحریم ها علیه ایران بار دیگر بخشی از تحریم های متوقف شده را از سر گرفت.
«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا، با تاکید دوباره بر اعمال «شدیدترین تحریم‌ها» علیه ایران گفت : مقامات جمهوری اسلامی بالاخره برای مذاکره درباره توافق جدید اتمی بازخواهند گشت.
وی بار دیگر از برجام به عنوان توافقی بسیار بد یاد کرد و افزود: به جای آن توافق، شدیدترین تحریم‌ها را علیه ایران اعمال می کنیم.
در واکنش، «دیتر کمف» رئیس اتحادیه فدرال اقتصاد آلمان در گفتگویی با خبرگزاری آلمان اظهار داشت: عواقب از سرگیری تحریم های آمریکا علیه ایران کمی نگران کننده به نظر می رسد. اقدام اخیر آمریکا می تواند بی ثباتی در خاورمیانه را به همراه داشته باشد، چرا که مناسبات و معادلات بین المللی تحت تاثیر این اقدام قرار می گیرد. همه می دانند که ایران چه نقش مهم و تاثیرگذاری در ثبات خاورمیانه دارد و این روند می تواند تاثیرات بدی به دنبال داشته باشد.
وزارت خارجه روسیه نیز با انتقاد از اقدام «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا، در باز گرداندن تحریم های هسته ای ایران، این اقدام را خطرناک و ضربه سخت دیگری بر «ان پی تی» خوانده و با صدور بیانیه ای اعلام کرد: موج جدید تحریم های ضد ایرانی اعلام شده از سوی آمریکا تحت فشار قرار دادن تلاش های درحال انجام از سوی کشورهای حاضر در توافق اقدام جامع مشترک (برجام) است.
مسکو اعلام کرده که با وجود تحریم های آمریکا، هر کار لازم را در راستای حفظ منافع و گسترش تجارت و همکاری های مالی و اقتصادی با ایران انجام می دهد و اقدامات جدید ویرانگر آمریکا را شدیدا محکوم می کنیم.
درهمین راستا گفتگویی با «کلسی داونپورت» مدیر بخش خلع سلاح انجمن کنترل سلاح آمریکا، تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*همانطور که قبلا اعلام شد، ایالات متحده امریکا همه تحریم های هسته ای علیه ایران را بازگرداند. آیا شما فکر می کنید که این تحریم ها در راستای منافع ملی ایالات متحده امریکا در بلند مدت است؟
تصمیم ترامپ برای نقض قرارداد هسته ای با ایران و تحریم مجدد آن فقط واشنگتن را منزوی می کند، اعتبار ایالات متحده را تضعیف می کند و اجرای تحریم ها خطراتی را برای این کشور ایجاد می کند. این یک ضربه جدی دیگر به دولت در حال حاضر کم اعتبار ترامپ در مورد مسائل مربوط به منع گسترش سلاح های هسته ای است.
با اعمال مجدد تحریم ها، علی رغم پایبندی ایران با برجام و برخلاف خواسته های متحدان کلیدی ایالات متحده امریکا که از این موافقتنامه حمایت می کنند، دولت ترامپ آینده این توافق را بدون بیان طرحی واقعی برای جایگزینی آن در معرض خطر قرار می دهد.
رویکرد تحریم محور ترامپ، هنگامی که با یک رمپ دیپلماتیک واقعی و قابل اعتماد جفت می شود موثر است و برنامه دولت ترامپ برای مذاکره «توافق بهتر» با ایران هیچ یک از این دو نیست.
بنابراین این حرکت بی پروای اعمال مجدد تحریم ها فقط امنیت ایالات متحده امریکا و اهداف عدم گسترش سلاح های هسته ای را در معرض خطر قرار می دهد. به همین دلیل برجام برای سیاستگذاران ایالات متحده امریکا که از آن حمایت می کنند مهم است و آنها بر ارزش غیرمستقیم توافق تاکید می کنند و مسیر را برای ایالات متحده امریکا باز نگه می دارد تا در آینده به این توافق بازگردد.
ایران ممکن است تمایل بیشتری به ماندن در برجام داشته باشد - حتی بدون سود پیش بینی شده اقتصادی --اگر طرفداران این توافق در ایالات متحده امریکا از بازگشت امریکا به برجام در دوره بعدی ریاست جمهوری خبر دهند.
*ایالات متحده امریکا هشت کشور رابه طور موقت از تحریم واردات نفت از ایران معاف کرد. آیا شما فکر می کنید این کشورها می توانند منابع دیگری را جایگزین نفت ایران کنند؟
پیش بینی اینکه بازار نفت در 180 روز آینده - زمانی که آمریکا باید مجددا علیه ایران مجازات اعمال کند- چگونه خواهد بود، سخت است. واضح است که بازار تا 5 نوامبر نمی تواند کاهش کامل صادرات نفت ایران - هدف اصلی دولت ترامپ- را حل کند.
بدون تردید، طی 180 روز آینده، دولت ترامپ فشار را بر دولت هایی که از قانون کاهش بیشتر خرید نفت از ایران چشم پوشی می کنند، افزایش می دهد. اما این دوره فرصتی نیز به طرفداران برجام می دهد تا گزینه های اضافی را برای حفظ خرید قانونی نفت از ایران که توسط برجام مجاز است دنبال کنند.
*«استیو منوچین» وزیر خزانه داری آمریکا اعلام کرده است که واشنگتن می خواهد شبکه سوئیفت را به اشخاصی که توسط تحریم های ایران تحت تاثیر قرار می گیرند قطع کند و هشدار داد که در غیر این صورت ممکن است سوئیفت نیز تحریم شود. آیا ایالات متحده می تواند این کار را انجام دهد؟
دولت ترامپ می تواند سوئیفت را به عنوان بخشی از تلاش خود برای افزایش فشار بر ایران هدف قرار دهد. اما پیگیری تحریم های سوئیفت می تواند پیامدهای منفی برای ایالات متحده داشته باشد و دولت ترامپ باید قبل از رفتن به این مسیر با دقت در مورد این اثرات درازمدت فکر کند.
در حال حاضر تعدادی ازدولت ها تحریم های خارج از قلمرو ایالات متحده امریکا را به عنوان نقض حاکمیت خود می بینند و برجام بیشتر این ناامیدی را تشدید می کند. این واقعیت ممکن است دولتها را تحریک کند تا مکانیسم های دائمی جایگزینی را دنبال کنند که سیستم مالی ایالات متحده را دور بزند.
اگر ایالات متحده امریکا قصد داشته باشد سودمندی تحریم ها در دراز مدت را حفظ کند و تحریم ها یک ابزار مهم حکمرانی باشند- وقتی به عنوان بخشی از یک استراتژی بزرگتر با اهداف واقع بینانه مورد استفاده قرار می گیرند- باید با دقت بنگرد که چگونه هدف قرار دادن سوئیفت ممکن است توانایی ایالات متحده برای موفقیت تحریم ها در آینده را تضعیف کند.
*اگر ایران نتواند نفت خود را صادر کند و نتواند با سوئیفت کار کند، پس مفهوم برجام برای ایران چیست؟ منظورم این است که اگر ایالات متحده بتواند اراده خود را بر این دو موضوع کلیدی برای ایران تحمیل کند، آیا منطقی است ایران در برجام بماند؟ وظایف اتحادیه اروپا، روسیه و چین در خصوص حفظ این دو فاکتور چیست؟
طرفهای باقیمانده این توافق - اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، انگلستان، چین و روسیه - بارها تعهد خود را به اجرای برجام تا زمانی که تهران همچنان به توافق پایبند باشد، نشان داده اند و به درستی بر مزایای عدم گسترش سلاح های هسته ای و امنیت این توافق تاکید دارند.
این دولتها همچنین اقداماتی را انجام داده اند از جمله Special Purpose Vehicle مکانیسم ویژه برای ادامه همکاری اقتصادی با ایران را در نظر دارند تا منافع اقتصادی پیش بینی شده در توافق را حفظ کنند.
در حالی که دولت ها نمی توانند شرکت ها را مجبور به تجارت با ایران کنند، اقدامات انجام شده توسط اتحادیه اروپا یک سیگنال قوی سیاسی برای حمایت از برجام ارسال می کند.
علاوه بر این، در حالی که برجام بر لغو تحریم ها تاکید کرد، این توافق حاوی مزایای دیگری برای ایران است که هنوز حفظ می شود از جمله در پروژه های همکاری هسته ای و حذف محدودیت های سازمان ملل بر فعالیت های هسته ای ایران. بهترین وضعیت برای ایران این است که به طور کامل به برجام پایبند باشد و با گزینه P4 + 1 برای حفظ تجارت مشروع کار کند.
