محمد ساجدی کارشناس مسائل بین الملل درباره تحریم های یکجانبه آمریکا علیه ایران، گفت: تلاشهایی که آمریکا و به خصوص شخص ترامپ برای تحریم همه جانبه ایران انجام دادند تقریبا به نتیجه نرسید؛ اروپاییها حتی در حال باز کردن ساز وکار مالی جداگانه پیش از 13 آبان یعنی پیش از اعمال تحریمهای ثانویه هستند که بتوانند تا سقف 20 میلیارد دلار در وهله اول ترنوور مالی با ایران داشته باشند. به علاوه از چین و روسیه هم دعوت کردهاند تا در این زمینه همکاری داشته باشند.
وی در ادامه افزود: در راستای گرفتن معافیت از تحریم ایران و ادامه همکاریها پس از 13 آبان، هند 9 میلیون بشکه در سال قرارداد بست و کره جنوبی هم قصد پا پیش گذاشتن دارد؛ بنابراین ترامپ در بحث تحریمها تقریبا با شکست مواجه شده است. از طرفی عربستان میتوانست آمریکا را ساپورت کند که باوجود ماجرای خاشقجی و باتلاقی که در یمن برای خود درست کرده است کاری از دستش بر نخواهد آمد.
ساجدی در ادامه با اشاره به انتخابات میان دورهای کنگره آمریکا که هفته آینده انجام میشود، عنوان کرد: از طرفی احتمال زیاد باخت جمهوریخواهان در کنگره آمریکا و ترس از اینکه تحریم همه جانبه ایران باعث نزدیکی بیشتر تهران-مسکو شود تا آمریکا، برای متقاضیان تعامل با تهران سهمیه معافیت در نظر بگیرند، مشروط بر اینکه حجم مبادلات آنها زیر 20 درصد باشد. بنابراین این نشان دهنده یک گام عقب نشینی آمریکاییها از مواضع قبلی خودشان است که در آستانه 13 آبان و اعمال تحریم جدید نفتی اتفاق افتاده است.
این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه بیان کرد: اوباما در نخستین نطق انتخاباتی خود که در ایالت شیکاگو انجام داد ترامپ را مورد نقد قرار داده و اظهار کرد شخص دونالد ترامپ در حال انجام بدترین کارها است. می توان این طور نتیجه گرفت که ترامپ با خروج از برجام هژمونی آمریکا را زیر سوال برده است؛ بنابراین من فکر می کنم آمریکایی ها متوجه این موضوع شدهاند که حتی متحدان نزدیک آنها مانند اروپاییها هم در مقابل آنها ایستادهاندو تصمیم دارند به شکلی عاقبت اندیشانه از مواضع خود عقب نشینی کنند.
وی در رابطه با ادعای یک نشریه آمریکایی مبنی بر منصرف شدن اروپاییان از ایجاد ساز و کار جداگانه مالی با ایران، افزود: احتمال اینکه اروپاییها از ایجاد ساز و کار جداگانه با ایران منصرف شده باشند، بسیار کم است. البته آنها به دنبال کسب امتیازات بیشتری هستند و ممکن است این موضوع کمی زمان بر باشد؛ اما احتمال اینکه قاطعانه از انصراف صحبت کرده باشند وجود ندارد؛ زیرا این قضیه به ضرر خودشان تمام خواهد شد و به این صورت نیست که ما دست خالی باشیم و فقط آنها را نگاه کنیم. نباید فراموش کرد که مبادلات اقتصادی اروپا با آمریکا 500 میلیارد دلار است در حالی تعاملات ما با آنها معادل 20 میلیارد دلار است. علاوه بر این دادوستد اروپا با چین و آمریکا هم به رقمی درحدود 480 میلیارد دلار می رسد، در حالی که برای ما نزدیک به 20 میلیارد دلار است. درنتیجه عقل و منطق حکم میکند که جانب واشنگنتن را داشته باشند؛ اما به دلیل مسائل مختلف و اینکه آبروی اروپاییها با خروج ترامپ از برجام به زیر سوال رفته اروپاییها میخواهند در قبال این اقدام عکسالعمل نشان دهند.
ساجدی ادامه داد: این حرفها بیشتر جنبه روانی دارد؛ زیرا اروپاییها نیازی برای انصراف از ایجاد سازو کار مالی جدید با ایران ندارند و میتوانند از پیمان 20 میلیارد دلاری با ایران خارج شوند. با توجه به اینکه خانم موگرینی از ادامه همکاری با ایران صحبت کرده این گونه برداشت میشود که تمام کشورهایی اروپایی مبادلات خود را با ایران ادامه میدهند.از طرف دیگر حتی ترازا می با اینکه در حال خروج از اتحادیه اروپا است هم حرفهای موگرینی را رد نکرده و در دیدار خود با روحانی در نیویورک بر این قضیه تاکید کرد.
این کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه دانمارک سفیر خود را از تهران فراخوانده و برخی مسئولین اروپایی از این اقدام حمایت کردند گفت: بهتر است ما این قضیه را بزرگ نکنیم زیرا هنوز برای قضاوت زود است. نزدیک 13 آبان است و امکان هر چیزی وجود دارد؛اما من احتمال نقض برجام را نزدیک به 10 درصد میدانم؛ زیرا این کار برای اروپاییها عواقب بسیار زیادی خواهد داشت.
وی در پایان تصریح کرد: آمریکاییها در یک دو راهی قرار گرفتهاند،زیرا در حال حاضر هر نوع عملی به ضررشان تمام میشود؛ از طرفی از عربستان درخواست افزایش تولید نفت را داشتهاند و از طرفی طبق قوانین اپک همچین چیزی امکانپذیر نیست و کشورهای دیگر هم همچین اجازهای نخواهند داد، بنابراین در بازار نفت کسی نمیتواند جای ایران را بگیرد. اگر قیمت نفت افزایش پیدا کند به ضرر آمریکا تمام میشود به همین دلیل پیشنهاد 20 درصد معاملات را مطرح میکنند تا از جهتی طرفهای دیگر را آرام کرده و از طرفی دیگر خصومت خود با ایران را نشان دهند.