پایگاه هوایی شهید دوران شیراز پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در 15کیلومتری جنوب شیراز و با دو باند پروازی افتتاح شد و در ابتدا محل آموزش خلبانان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بود ولی پس از ورود هواپیماهای C-130 به ناوگان ترابری نیروی هوایی، پایگاه شیراز به پایگاه اصلی هواپیماهای ترابری C-130 مبدل شد.
پس از دوران دفاع مقدس و با ورود هواپیماهای ایلوشین به کشورمان پایگاه هوایی شیراز به محل اصلی استقرار این هواپیماها تبدیل شد و از آن زمان به بعد، اورهال هواپیماهای C-130 و ایلوشین نیروی هوایی در این پایگاه هم، انجام میشود.
** بخش چهارم: ساخت لاستیک هواپیما
ارابههای فرود هواپیما یکی از مهمترین بخشهای هر هواپیمایی است که در صورت بروز هرگونه اشکال در آن میتواند هواپیما را با مشکل جدی روبهرو کند. بر اثر ایراد در این بخش هواپیما نمیتواند از زمین بلند شود و یا فرود بیاید و عملاً هواپیما زمینگیر میشود.
در ارابههای فرود هواپیما، بخشهای مختلفی وجود دارد که مهمترین آن لاستیکهای هواپیما هستند. لاستیک هواپیما از مواد خاصی ساخته میشوند تا بتوانند در برابر فشار وارده به آن بههنگام فرود هواپیما مقاومت کنند.
در هواپیماهای ترابری که بار و تجهیزات زیادی با خود حمل میکنند و قادر هستند در زمینهای ناهموار فرود بیایند، این لاستیکها باید از مقاومت بالاتری هم برخوردار باشند و همین ویژگیها موجب شده تا تنها چند کشور معدود در سطح جهان قادر به تولید لاستیک هواپیما باشند.
لاستیکهای کهنه و قدیمی هواپیمای C-130
در جریان حضورمان در پایگاه هوایی شیراز، این لاستیکها را اولین بار از نزدیک دیدیم، لاستیکهایی که روی هواپیماهای سی130 و ایلوشین سوار بودند. یکی از کارشناسان اورهال پایگاه شهید دوران نهاجا نکته جالبی درباره این لاستیکها بیان میکرد؛ میگفت: لاستیکهایی که برای هواپیماها استفاده میکنیم، ایرانی هستند و حتی از نمونههای خارجی هم بسیار بهتر عمل میکنند.
نصب لاستیکهای جدید ایرانی ــ هواپیمای ایلوشین76
پای یکی از هواپیماهای ایلوشین رفتیم، از نزدیک نشانمان داد که لاستیکها ایرانی و ساخت یکی از شرکتهای داخلی هستند، حتی مارک ایرانی هم روی آنها نقش بسته بود.
ماجرای تولید لاستیک برای هواپیما در ایران به دوران دفاعی مقدس برمیگردد. در آن دوران نیروی هوایی ارتش برای تهیه لاستیک جنگندههای فانتوم به مشکل برمیخورد. شهید ستاری فرمانده وقت نیروی هوایی ارتش مدیران شرکتهای لاستیکسازی را در ستاد نیروی هوایی جمع میکند و از آنها میخواهد تا هرکدام که میتوانند لاستیک جنگنده فانتوم را بسازند.
پس از چند ماه مدیر یکی از کارخانههای لاستیکسازی یک نمونه از لاستیک فانتوم را میسازد و برای آزمایش به نیروی هوایی میدهد. این لاستیک در همان مرحله اول آزمایش که میبایست 24 ساعت تحت فشار باشد، میترکد. اما متخصصان این کارخانه ناامید نمیشوند و کار را ادامه میدهند تا اینکه بالاخره پس از سالها آزمون و خطا موفق میشوند لاستیک مناسب برای جنگنده فانتوم را بسازند.
متخصصان ایرانی پس از این موفقیت، در ساخت لاستیک برای جنگنده فانتوم، پروژه جدیدی برای ساخت لاستیک بومی برای سایر هواپیماها را هم در دستور کار خود قرار میدهند تا جایی که امروز کشورمان میتواند لاستیک تمام هواپیماها و جنگندههای نیروی هوایی ارتش را تولید کند. بهگفته کارشناسان اورهال نهاجا، لاستیکهای ساخت شرکتهای ایرانی از نمونههای خارجی هم بهتر بوده و دوام بالاتری دارند.
مشخصات لاستیکهای ایرانی ساختهشده برای هواپیماهای نهاجا
از جمله مزایای بهرهگیری از لاستیکهای ایرانی در هواپیماهای ترابری سنگین، صرفهجویی در هزینهها و عدم وابستگی به خارج از کشور در حوزه لاستیک هواپیما است، چیزی که در شرایط فعلی میتوانست یک مشکل جدی برای نیروی هوایی ایجاد کند اما بهدست متخصصان کشورمان از وقوع این مشکل جلوگیری شد.