گروه سیاسی- مقام معظم رهبری در دیداری که با سران قوای سه گانه کشور داشتند به نکات بسیار مهم و اساسی‌ای اشاره کردند، ایشان در این جلسه ی دو ساعت و نیمه خطاب به سران قوا گفتند:
به گزارش افکارنیوز، حل مشکلات جاری اقتصاد کشور و تأمین نیازهای عمومی مردم، نیازمند کار جهادی و تلاش فوق‌العاده است زیرا این مشکلات به‌ویژه مشکل گرانی و کاهش قدرت خرید، معیشت بخش زیادی از مردم به‌ویژه طبقات ضعیف را دچار تنگنا کرده است.همچنین رهبر انقلاب اسلامی، اعضای شورای عالی هماهنگی اقتصادی را به اتخاذ تصمیم‌های قاطع و راه‌گشا درخصوص مسائل اصلی و چالش‌های مهم اقتصاد کشور توصیه‌ی مؤکد کردند و گفتند: برای حل برخی مسائل کلیدیِ اقتصاد مانند مشکلات نظام بانکی، نقدینگی، اشتغال، تورم و فرایند بودجه‌ریزی باید تصمیم‌های جدی و عملیاتی بگیرید.
ایشان قوای سه‌گانه به‌ویژه دولت را به استفاده از نظرات و راه‌حل‌های اقتصاددانان دلسوز و فعالان بخش خصوصی فراخواندند و گفتند: شرایط کنونی کشور موجب شده است نخبگان و فعالان دلسوز، احساس مسئولیت مضاعف کنند و ظرفیت‌ها و داشته‌های علمی و تجربی خود را به مسئولان عرضه کنند، بنابراین قدر این فرصت را بدانید و از پیشنهادهای فعالان دانشگاهی و اقتصادی استفاده‌ی کامل کنید.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر لزوم هم‌افزایی هر سه قوه و دستگاه‌های مختلف کشور، خاطرنشان کردند: هیچ بن‌بست و مشکل غیر قابل حلی در کشور وجود ندارد و ما به فضل الهی و با عزم و اراده‌ی مردم و مسئولان، و با استفاده از ظرفیت بی‌بدیل جوانان و نخبگان توانمند ایرانِ عزیز و با فعال کردن ظرفیت‌ها و منابع ممتاز کشور، یقیناً بر مشکلات درونی و تحمیلی فائق خواهیم آمد.»
ایشان همچنین دو ماه قبل در دیدار با اقشار مختلف مردم گفته بودند:
«کارشناسان اقتصادی کشور و بسیاری از مسئولین، متّفقند بر اینکه عامل این حوادث، تحریمهای خارجی نیست، عامل این حوادث، درونی است، مشکلات داخلی است. بسیاری از مسئولین هم این را بر زبان آورده‌اند، گفته‌اند. کارشناس‌ها هم تقریباً -تا آنجایی که بنده مطّلع شده‌ام- متّفق بر این معنا هستند. نه اینکه تحریمها اثر ندارد؛ چرا، تحریمها هم اثر دارد؛ امّا عمده‌ی تأثیر، مربوط به عملکرد ماها است. اگر چنانچه این عملکردها بهتر از این باشد، با تدبیرتر از این باشد، بهنگام‌تر از این باشد، قوی‌تر از این باشد که امروز هست، تحریمها اثر زیادی نمیگذارند؛ میشود علاج کرد و در مقابل تحریمها میشود ایستاد. بیشترِ مشکل، ناشی از مسائل درونی و داخلی خود ما است. حالا مثلاً فرض کنید در همین قضیّه‌ی ارز و سکّه و این حرفهایی که این دو سه ماهه پیش آمد، خب، مبالغ زیادی -حالا گفتند مثلاً فرض بفرمایید هجده میلیارد دلار، اسکناس موجودِ ارز؛ برای کشور ما که در تهیّه‌ی ارز مشکل داریم و ارزها و پولهای خودمان را هم نمیتوانیم از خارج وارد کشور کنیم و سخت است، هجده میلیارد رقم بالایی است- بر اثر بعضی از بی‌تدبیری‌ها و بی‌توجّهی‌ها، آمد دست افرادی که از آن سوءاستفاده کردند. یک نفری یک کالایی را ثبت سفارش کرد، یک کالای دیگر آورد؛ یک چیزی را درخواست کرد برای یک مقصودی، ارز را در آنجا مصرف نکرد؛ گفت میخواهم مسافرت بروم، نرفت؛ ارز را، یا آوردند -یک تعداد معدودی- استفاده کردند، یا به قاچاقچی فروختند [و او] ارز را برداشت برد خارج، یا به کسی فروختند که آن را احتکار کرد و نگه داشت تا گران بشود و بیاید به قیمت دو برابر و سه برابر بفروشد و به ثروت بادآورده برسد؛ خب اینها مشکلات مدیریّتی است؛ این ربطی به تحریم ندارد. مسئولین محترم کشور، به این معنا اذعان دارند؛ قبول دارند که مشکلِ این‌جوری هست؛ بنابراین بسیاری از مشکلات از این قبیل است. مشکلات، مربوط به نحوه‌ی مدیریّت ما و نحوه‌ی سیاست‌گذاریِ اجرایی ما است. خب، این یک نکته که بنابراین، تحریمها اثر دارند -نه اینکه اثر ندارند- امّا عمده‌ی تأثیرِ سوء، مربوط به نحوه‌ی اقدام ما و مدیریّتها است، حرف من این است: من میگویم در کشور هیچ بن‌بستی وجود ندارد؛ در همین زمینه‌ی اقتصادی، هیچ بن‌بستی وجود ندارد. این‌جور نیست که راه‌حل نباشد؛ نخیر، مشکلات کشور، مشکلات اقتصاد، شناخته‌شده است، راهحلها هم شناخته‌شده است. کننده‌ها باید ان‌شاءالله همّت کنند، دامن همّت به کمر بزنند.» ۱۳۹۷/۰۵/۲۲
از دیدگاه مقام معظم رهبری، عمده دلیل مشکلات فعلی کشور، ناشی از سوء تدبیر ها و عدم وجود روحیه جهادی برای حل مشکلات است.
کارجهادی، نتیجه‌ی حاکمیّت روحیه‌ی جهادی!
حضرت آیت الله خامنه ای در چند سال اخیر، روی کلمه «مدیریت جهادی» و «کار جهادی» تأکید بسیاری داشته اند، تأکیدی که نشان از اهمیت فوق العاده این موضوع دارد.
«مدیریت جهادی» به گفته ایشان عبارت است از: «پُرکاری، اعتماد به نفس، با تدبیر حرکت کردن، شب و روز نشناختن و دنبال کار را گرفتن عجین با نیت الهی». و به اذعان ایشان، فقدان این روحیه در مسئولین اجرایی کشور، مسبب اصلی وضعیت نابسامان اقتصادی کشور است.
در اینجا به تأکیدات حضرت آیت الله خامنه‌ای در باب «لزوم به کارگیری روحیه جهادی» در کار ها، اشاره ای می‌کنیم:
ایشان در دیداری که با قشر کارگران داشتند فرمودند :«تنها راه حل مشکلات کشور به کارگیری روحیه جهادی و انقلابی در کارها است»، علاوه بر این ایشان افزودند که این را هم همه بدانند، ما جز با کار جهادی و انقلابی نخواهیم توانست این کشور را به سامان برسانیم، در همه‌ی بخش ها، کمربسته بودنِ-مثل یک جهادگر- لازم است؛ این اگر بود، کارها راه می‌افتد و بن‌بست‌ها باز می شود.۱۳۹۶/۰۲/۱۰
مقام معظم رهبری در دیدار با اقشار مردم در حرم مطهر رضوی در سال ۹۶، به این نکته اشاره کردند که عمده دلیل عقب ماندگی ها و ضعف ها، ناشی از مدیریت های ضعیف، بی حال، غیر انقلابی و بی تحرک بوده است، همچنین ایشان افزودند: من به‌طور قاطع عرض میکنم که اگر مدیریّت در بخشهای مختلف کشور، متدیّن باشد، انقلابی باشد و کارآمد باشد، همه‌ی مشکلات کشور حل خواهد شد؛ ما مشکل غیرقابل حلّی در کشور نداریم. ۱۳۹۶/۰۱/۰۱
و در آخر، ایشان در دیدار با اقشار مردم به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد رحلت امام خمینی(ره) فرمودند:
چالشهاى درونى ما اینها است: سرگرم شدن به اختلافات در داخل کشور؛ اختلافات فرعى و اختلافات سطحى، ما را سرگرم بکند، در مقابل هم قرار بدهد، تعارض به‌وجود بیاورد، ما را از مسائل اصلى و از خطوط اصلى غافل می‌کند؛ از دست دادن انسجام ملت از چالشهاى ما است، دچار شدن به تنبلى و بى‌روحیه‌گى، دچار شدن به کم‌کارى، دچار شدن به یأس و ناامیدى، تصور اینکه ما نمیتوانیم، تصور اینکه تا حالا نتوانستیم؛ نخیر، همانطور که امام فرمودند ما میتوانیم، باید عزم داشته باشیم، عزم ملى و مدیریت جهادى میتواند همه‌ى این گره‌ها را باز کند، اینها همه، آن چالشهاى درونى ما است که باید با اینها مقابله کنیم.۱۳۹۳/۰۳/۱۴
همانطور که اشاره شد، عدم وجود روحیه جهادی در کارها می تواند پاشنه آشیل دولتها در عرصه های گوناگون باشد، اگر دولت پایبند به روحیه جهادی و مدیریت جهادی باشد، شاهد موفقیت های گسترده در عرصه های گوناگونی نظیر: اقتصادی، فرهنگی واجتماعی خواهد بود.
نِمود روحیه جهادی در جمهوری اسلامی!
اگر به تاریخ ۴۰ ساله جمهوری اسلامی نگاهی بیندازیم، خواهیم دید که هر کجا نشانی از موفقیت در کاری دیده میشود، در پس آن موفقیت، نیرو های مجاهد و انقلابی‌ای حاضر هستند که «پُرکاری، با تدبیر حرکت کردن، شب و روز نشناختن و دنبال کار را گرفتن» از اصول و پایه های اصلیِ فعالیت های آنان است. نمونه های زیادی می توان نام برد که دستاورد های حاصل شده آن، ناشی از روحیه جهادی در کار های آنها است، مواردی نظیر: تبدیل نظام طاغوت‌سالار به نظام مردم‌سالار؛ که قطعاً یکی از مهم‌ترین کار های انقلاب بود، سختی‌ها، شکنجه‌ها و زندان‌ها فقط گوشه‌ای از موانع پیش روی انقلابیون بود که روحیه جهادی از خصلت های برجسته آنان بود، خودکفایی در تولید ابزارهای جنگی پیشرفته با وجود تحریم های شدید علیه ایران در دوره هشت سال دفاع‌مقدس، پیشرفت های چشمگیر در حوزه انرژی هسته ای و فناوری های مفید، پیشرفت های موشکی و دفاعی کشور و... همه خبر از وجود این روحیه در پس این موفقیت ها را می دهد.
مقام معظم رهبری نیز در این باره فرموده‌اند:
«من مکرّر عرض کرده‌ام که هر جا مدیریّتهای متعهّد، مؤمن و دلسوز بر سرکار بودند و با عقل و درایت و ایمان و تعهّد نسبت به مردم و نظام اسلامی کار کردند، ما توفیق پیدا کردیم. شما به عرصه کشور نگاه کنید؛ ما در زمینه بخشی از پیچیده‌ترین صنایع - که یک روز صنعتگران این کشور حتّی فکرش را نمی‌کردند - به خاطر مدیریّتهای کارآمد، به حدّ مطلوب رسیدیم. بسیاری از بیگانگان، دشمنان و رقیبان حتّی حاضر نیستند این واقعیت را باور کنند؛ ولی بالاخره باور می‌کنند؛ چون آثارش را در گوشه کنار می‌بینند. ما در بخشهای صنعت دفاعی از کجا به کجا رسیده‌ایم؟ در دوران جنگ، ما در تولید ساده‌ترین مهمّات این کشور مشکل داشتیم؛ اما امروز بخشی از ابزارهای بسیار پیچیده - که خیلی از کشورهایی که نسبت به ما سابقه بیشتری در صنعت دارند، از آن محرومند - به وسیله همین جوانان متعهّد و مدیران دلسوز، در بخشهای دفاعی ما ساخته میشود. توانایی صنعتی، قابل انحصار نیست. اگر در جایی استعداد و ظرفیتی وجود دارد، به کل بخش صنعت قابل تعمیم است. در بخشهای تولیدیِ دیگر نیز همین‌طور است. ما دهها سد در این کشور ساختیم. بنده به یاد می‌آورم که اوایل انقلاب در یکی از سدها نشت آب وجود داشت. آن روز بعضی افراد جمع شدند و گفتند: همان مهندسهایی که این سد را ساخته‌اند، باید بگوییم از فلان کشور اروپایی بیایند و جلوِ نشت آب را از این سد بگیرند. اما همین جوانان و نیروهای مؤمن و متعهّد و همین مدیران دلسوز ما در این چند سال، دهها سد ساخته‌اند. امروز بزرگترین سدّ منطقه را - که سدّ کرخه است - بچه‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ساخته‌اند. چهار، پنج سال قبل از این، هنگامی که سدّ کرخه را می‌ساختند، من رفتم از آن بازدید کردم؛ دیدم روی کوه روبه‌روی سد با خط درشت - که از چند کیلومتری خوانده می‌شد - این فرمایش امام را نوشته‌اند که «ما میتوانیم». بله، میتوانیم. هم در بخش بازرگانی و سایر بخشهای خدمات، هم در بخش صنعت و معدن و هم در بخش کشاورزی، باید مدیریّت دلسوز و متعهّد زمام کار را در دست گیرد.»۱۳۸۰/۰۴/۱۰
اقتصاد مقاومتی و روحیه‌جهادی
با توجه به اشاراتی که شد، می توان این نتیجه را گرفت که چاره‌ی کار در معضلات اقتصادی موجود، روحیه‌ی جهادیِ بازو های اجراییِ کشور است. اینکه مقام معظم رهبری از سال ۱۳۹۰ در نامگذاری سال‌ها، مدام تأکید بر مسائل اقتصادی در عین توجه به ظرفیت های داخلی موجود در کشور دارند، دقیقاً ناظر بر همین موضوع است، در واقع به بیانی دیگر، توجه به ظرفیت های داخلی و تقویت اقتصاد داخلی کشور-که اصل بنیادین اقتصاد مقاومتی است- نیاز مبرم به «روحیه و مدیریت جهادی» دارد، موضوعی که هیچگاه به آن توجه کافی‌ای در این دولت نشد و همچنان نیز نشده است.
حضرت آیت الله خامنه‌ای در این‌باره فرموده‌اند:
«اخیراً دیدم حدود چهل کارشناس اقتصادی که بعضی‌هایشان صاحب‌نام هم هستند و بعضی‌ها را ما می‌شناسیم، به رئیس‌جمهور نامه نوشته‌اند؛ مشکلات اقتصادی کشور را فهرست کرده‌اند، راهحلها را هم فهرست کرده‌اند. من بادقّت خواندم نامه را، دیدم درست است؛ دیدم نامه را از روی دلسوزی نوشته‌اند. کسانی هم هستند که با دولت و دستگاه و رئیس‌جمهور محترم و مانند اینها مخالفتی ندارند؛ اینها جزو همین جریانی هستند که امروز در دستگاه‌های اجرائی حضور کاملی دارند، امّا درعین‌حال اشکالات ساختاری اقتصاد و اشکالات موجود و بالفعل حرکت اقتصادی کشور را خوب تشخیص داده‌اند، برداشته‌اند نوشته‌اند، بیست راه‌حل هم نوشته‌اند. بنده نگاه که کردم -آن‌طور که در ذهنم می‌آید- به نظرم تقریباً همه‌ی راه‌حل‌هایشان درست است؛ اینها همان چیزهایی است که چند سال است ما در شعارهای سال همینها را تکرار کرده‌ایم.» ۱۳۹۷/۰۵/۲۲
جابجایی عصای بیگانه با پای قدرتمند خود!
متأسفانه در دولت های یازدهم و دوازدهم، بیش از ۳۰ برند و کارخانه معروف و قدیمی۱، ورشکسته و تعطیل شدند که نشان دهنده عدم حمایت دولت از ظرفیت های داخلی موجود در کشور است. این آمار نشان دهنده عدم اعتماد به نفس و روحیه جهادی در بدنه دولت فعلی است، دولتی که در ۲۴ خرداد ماه ۹۲ آغاز به کار کرد، با نادیده گرفتن ظرفیت های بالقوه‌ی کشور، متکی به مذاکرات با بیگانگان شد و حتی «آب خوردن» مردم را هم وابسته به این مذاکرات دانست و در‌واقع همین نگاه بود که موجب شد ضربه‌ی مهلکی بر اقتصاد کشور وارد شود.
این ضربه آن زمانی وارد شد که وضعیت به جایی رسید، که نه تنها ما در حوزه تولید در داخل و اقتصاد مقاومتی ناکام بودیم، بلکه در بحث مذاکرات و رابطه با بیگانگان هم منافع پایداری برای کشور به ارمغان نیامد. در همین زمینه معطل ماندن اقتصاد کشور به مذاکرات و نتایج آن سردرگمی بازارها و سرمایهها را به دنبال داشت و بسترسازی برای تولید پایدار داخلی صورت نگرفت. از این رو با مشخص شدن افقهای شکست مذاکرات و برجام سرمایههای سرگردان به صورت نقدینگی ویرانگر وارد بازارهای مالی شدند و افزایش سرسام آور در قیمت ارز، طلا، مسکن و متعاقب آن کالاهای مصرفی را به دنبال داشت. در چنین شرایطی بار دیگر توجه به ظرفیتهای داخلی و تقویت نیروهای بالقوه برای خروج از مشکلات اقتصادی هرچند دیر مورد توجه قرار گرفت.
مقام معظم رهبری در این خصوص فرموده‌اند:
«من نمیگویم با دنیا قطع رابطه کنید، این اصلاً نظر بنده نیست. از اوّلِ انقلاب، بنده جزو آن آدمهایی بودم که اصرار داشتم بر ارتباط -ارتباط با اطراف دنیا- الان هم همان عقیده را دارم، لکن بحثِ من این است که«ما پای قدرتمند و طبیعیِ خودمان را با عصای بیگانه عوض نکنیم.» اینکه به‌جای اینکه روی پای خودمان بِایستیم و به پای خودمان تکیه کنیم، به عصای بیگانه تکیه کنیم، خطا است.»۹۶/۶/۳۰
مسأله اصلی در واقع همین جمله که «ما نباید پای قدرتمند و طبیعی خودمان را با عصای بیگانه عوض کنیم.» و در واقع راه حل اصلی در همین نکته است، اگر بخواهیم این کار را بکنیم، نیاز به «پُرکاری، با تدبیر حرکت کردن، شب و روز نشناختن و دنبال کار را گرفتن» و به عبارتی نیاز به روحیه‌ای جهادی داریم که امیدواریم دولت در تقویت این روحیه در خود و در نیروهای خود موفق عمل بکند.
۱-https://cdn.mashreghnews.ir/d/2017/04/10/0/1902663.jpg
