«جمشید ممتاز» استاد حقوق بینالملل و قاضی اختصاصی جمهوری اسلامی ایران در دیوان بینالمللی دادگستری امروز (چهارشنبه) در بیانیهای تفصیلی که در ارتباط با صدور قرار موقت به دیوان ارائه کرد، نظرات خود را تشریح کرده است.
وی ضمن اشاره به اینکه به قرار صادره دیوان رای مثبت داده است، تاکید کرده که ضرورت داشت دیوان به سایر حوزههای مهم از جمله به عنوان مثال، فروش هواپیما و اجرای سفارشهایی که تاکنون صورت پذیرفته می پرداخت.
ممتاز عنوان کرد: همچنین مناسب بود دیوان بین المللی دادگستری آمریکا را ملزم میساخت از اقداماتی که شرکتها و اتباع کشورهای ثالث را از داشتن روابط تجاری با ایران باز میدارد، خودداری کند.
این استاد حقوق بینالملل با اشاره به قطعنامه 2231 که برجام را تایید کرده است، آن را یک واقعیت عینی مرتبط با اختلاف خواند که تعهداتی را برای همه دولتهای عضو ملل متحد از جمله آمریکا ایجاد کرده است.
وی افزود: از آن گذشته، بر مبنای گزارشهای آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان نهاد ذیصلاح فنی، اعتبار توجیهات آمریکا برای وضع مجدد تحریمها زیر سوال میرود.
ممتاز همچنین مشروعیت تحریمهای ثانویه ایالات متحده را از منظر حقوقی به چالش کشیده و عنوان کرده زیرا دامنه فراسرزمینی داشته و هدف آنها اثرگذاری مستقیم بر نحوه چینش روابط خارجی دولتهای حاکم و مستقل است و این نقض اصل بنیادین عدم مداخله به نحو مصرح در منشور ملل متحد است.
پس از طرح شکایت ایران از آمریکا در دیوان بینالمللی دادگستری در پی برقراری مجدد و غیرقانونی تحریمهای یکجانبه و برگزاری چهار روز نشست در دیوان مزبور (از پنجم تا هشتم شهریور ماه 1397) برای استماع شکایت ایران و طرح نظرات طرف مقابل، تصمیم این دیوان درباره صدور قرار موقت در پرونده نقض عهدنامه 1334 (1955) مودت روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین ایران و ایالات متحده، پیش از ظهر امروز (چهارشنبه) 11 مهر ماه توسط «عبدالقوی احمد یوسف» رئیس دادگاه در کاخ صلح لاهه (Peace Palace) قرائت شد.
دیوان بینالمللی دادگستری با بررسی درخواست قرار موقت ایران، آمریکا را به رفع تحریمهای اقلام انساندوستانه، دارویی، کشاورزی و هوانوردی ملزم کرد و از طرفین خواست از اقدامی که مناقشه را تشدید کند، خودداری کنند.
لازم به ذکر است وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بیانیهای از صدور این حکم استقبال کرد و آن را نشانه بارز دیگری در تأیید حقانیت جمهوری اسلامی و غیرمشروع بودن تحریمهای آمریکا خواند.