روز جمعه (شانزدهم شهریور) در پنجمین روز موج جدید از ناآرامی‌ها در شهر بصره، در جنوب عراق، مراکز مشخصی هدف تخریب قرار گرفت که کنسولگری ایران از مهم‌ترین این مراکز بود.
اعتراضات در شهر بصره جدید نیست حتی سه سال پیش زمانیکه عراق سرگرم جنگ با داعش بود، این شهر و برخی مناطق دیگر شاهد اعتراض ساکنان به دولت و عملکرد آن بود.
دور جدید اعتراض‌ها در بصره و جنوب عراق، از جولای (تیرماه) گذشته آغاز شده و جنس و شدت آن کمی با گذشته تفاوت دارد. گفته می‌شود علت شروع این اعتراض‌ها آلودگی آب شرب عمومی بود که نزدیک به سی هزار نفر را دچار مسمومیت و روانه بیمارستان کرد. همین عامل محل تردید است که چرا چنین اتفاقی افتاد و از طریق آن مردم در سطحی گسترده، یکباره تحریک شدند؟
ضعف عملکرد دولت فعلی و دولت قبلی آنقدر در مناطق جنوبی بخصوص بصره که بیش از یک و نیم میلیون سکنه دارد، مشهود است که تحریک مردم در یک مسئله، به اعتراضی فراگیر تبدیل می‌شود. بنابراین بستر مهیاست و کافی است یک نفر انگشت روی زخم بگذارد. اما با این حال، در دور جدید، اعتراض به ناآرامی تبدیل شده و حمله به مراکز عمومی و دولتی افزایش یافته و کم‌کم سمت‌وسوی اصلی خود را نشان داده است.
در موج جدید، تفاوت ناآرامی با اعتراض کاملا محسوس است؛ حمله به مراکزی است که شبکه‌هایی مثل العربیه (سعودی) و اسکای نیوز عربی (اماراتی) و بی‌بی‌سی عربی (انگلیسی) آن را مراکز ایرانی یا نزدیک به ایران توصیف می‌کنند.
کمیساریای عالی مستقل حقوق بشر عراق که وابسته به پارلمان این کشور است اعلام کرده، اقدامات خشونت‌بار تا پنجشنبه‌شب به جان باختن دو نفر دیگر منجر شد تا شمار کسانی که در ناآرامی‌های دور جدید (از جولای) کشته شده‌اند به یازده نفر برسد.
روز جمعه به کجاها حمله شد؟
اگر در یک تظاهرات که مردم از عملکرد ضعیف دولت خشمگینند، مراکز دولتی هدف تخریب قرار بگیرد، شاید تعجب نداشته باشد اما زمانیکه در میانه خشم جمعی، صرفا برخی مراکز خاص هدف گرفته می‌شود، در خود پیامی روشن دارد.
از جمله ساختمان‌ها و مراکزی که روز و شب جمعه هدف تخریب قرار گرفت می‌توان به این موارد اشاره کرد: کنسولگری ایران، دفتر سازمان بدر، مقر گروه عصائب اهل الحق، مجلس اعلی، حزب الدعوة، مقر حزب "جنبش اراده" وابسته به حنان الفتلاوی، مقر حزب الفضیلة، دفتر فالح الخزعلی، استانداری بصره، منزل رئیس شورای استانداری، دفتر شبکه العراقیه، شبکه الغدیر وابسته به سازمان بدر، منزل وزیر ارتباطات (حسن الراشد) از ائتلاف دولة القانون (نوری المالکی)، مرکز درمان مجروحان و معلولان «جعفر طیار» شهر بصره جایی که مجروحان الحشد الشعبی در آن تحت درمان هستند و شماری نقاب‌به‌صورت به آنان حمله کردند.
همانطور که روشن است، ایران و الحشد الشعبی هدف تخریب بودند.
چرا ایران و الحشد الشعبی ؟
ماجرا روشن است. به انتخابات 22 اردیبهشت و قبل و بعد آن نگاه کنید. از نزدیک به یک سال قبل از انتخابات، تلاش‌های مکرری صورت گرفت که این انتخابات برگزار نشود زیرا جریان‌های نزدیک به آمریکا و عربستان اصلا وضعیت سیاسی خود را مناسب انتخابات ارزیابی نمی‌کردند به همین دلیل با بهانه کردن وضعیت مردم آواره و دیگر مسائل مشابه تلاش کردند انتخابات به تعویق بیفتد.
انتخابات در موعد مقرر برگزار شد و اعتراض‌ها در جنوب عراق درست زمانی آغاز شد که بر خلاف تحلیل‌های اولیه رسانه‌های سعودی از نتیجه انتخابات پارلمانی عراق، روشن شد، بر خلاف القاءات، نتیجه به زیان ایران نبوده است بلکه احزاب نزدیک به ایران دست برتر دارند.
هر چه عراق به اولین جلسه پارلمان نزدیک‌تر و شکل و شمایل تشکیل فراکسیون اکثریت پارلمان (که حق معرفی نامزد نخست‌وزیری را دارد) روشن‌تر شد، اقدامات تخریبی علیه ایران و الحشد الشعبی شدت گرفت.
با تشکیل شدن اولین جلسه پارلمان جدید، روشن شد که احزابی که گفته می‌شود به ایران نزدیک‌ترند بیش از 150 کرسی واقعی دارند و در آستانه تشکیل فراکسیون اکثریت هستند اما جلسه پارلمان به تعویق انداخته شد.
اکنون بصره که در قالب الحشد الشعبی بیشترین عضو و شهید را در راه مبارزه با داعش در کنار مستشاران ایرانی دارد، یکباره شاهد اقدامات ضدایرانی می‌شود. مردم بصره گوش به نصایح مرجعیت دارند و حتی آنجایی که مرجعیت اعلام کرد مردم در انتخابات امسال شرعا موظف به مشارکت نیستند و می‌توانند به پای صندوق رأی نروند، انتخابات عراق یکباره شاهد کاهش مشارکت شد. پیش از آن، مرجعیت اعلام کرده بود که مردم برای مبارزه با تروریسم تکفیری بسیج شوند و مردم بصره و دیگر شهرهای عراق یکپارچه بسیجی را تشکیل دادند که کار داعش را یکسره کرد. چطور مقر الحشد الشعبی که بیشترین محبوبیت را در بصره دارد، آتش زده می‌شود؟
همان مرجعیت اخیرا چند بار اعلام کرد که مردم در اعتراض‌ها مجاز نیستند به اموال عمومی یا خصوصی صدمه بزنند اما بصره یکباره شاهد بیشترین حجم تخریب می‌شود و علامت سوال اینجا ظاهر می‌شود. آیا این تخریب‌ها کار مردم گوش به فرمان مرجعیت است یا عناصر نفوذی؟
ارتباط ناآرامی با انتخابات و پارلمان
واقعیت این است که جریانی در عراق تلاش میکند، آن سیاستمدارانی که گفته می‌شود رابطه خوبی با ایران دارند، نباید موفق شوند در پارلمان، فراکسیون اکثریت را تشکیل دهند و به تبع آن نامزد نخست‌وزیری را معرفی کنند.
شیخ قیس الخزعلی رهبر گروه مقاومت عصائب اهل الحق که بر خلاف انتظارها یک کرسی آن در انتخابات اخیر به حدود 15 کرسی رسید و دلیلی بر اقبال عمومی به این گروه است، شب گذشته در گفت‌وگو با شبکه العهد عراق گفت: دولت آمریکا خواست روشنی را برای عراق و منطقه جدید از خود نشان داده و گام‌های خیلی خطرناکی برداشته که شامل تضعیف الحشد الشعبی و مصادر دیگران است. شما دیدید که آقای حیدر العبادی رئیس الحشد را برکنار و خودش را رئیس آن معرفی کرد.
الخزعلی خواستار استعفای حیدر العبادی از نخست‌وزیری عراق شد و با بیان اینکه وضعیت خدمات‌رسانی به مردم بدتر شده گفت که عملکرد العبادی نه تنها مسئله را به جاهای خطرناکی رسانده بلکه دموکراسی در عراق را به خطر انداخته است.
همچنین روز جمعه (دیروز) وبگاه خبری «نهرین نت» اعلام کرد که «نفوذی‌ها» در میان معترضان عراقی دست به تخریب زده‌اند. این شبکه هویت این نفوذی‌ها را «بعثی»، طرفدار «محمود الصرخی» (+) و حامیان «احمد الحسن الیمانی» معرفی کرد و نوشت: نفوذی‌های (حزب منحله) بعث و عناصر فرقه «یمانی» (احمد الحسن الیمانی که مدعی جانشینی امام زمان -عج- است) و پیروان «محمود صرخی» (روحانی فراری که خود را مرجع دینی می‌داند و مسئول ناآرامی‌ها در کربلا در سال 1393 همزمان با حمله داعش به شمال عراق است)، پنجشنبه شب به مراکز الحشد الشعبی در بصره حمله کردند و در نبود نیروهای امنیتی، مقرهای گروه‌های مقاومت اسلامی را آتش زدند (جزئیات بیشتر).
فشار آمریکا در بغداد؛ فشار طرفداران در بصره
اکنون منابع متعددی از فشار آمریکا در بغداد در سطح پارلمان خبر می‌دهند و می‌گویند که آمریکا اصرار بر بالا آمدن نامزد خاصی برای نخست‌وزیری دارد و برای تغییر دادن روند قانونی پارلمان، برخی احزاب و گروه‌های را تحت فشار گذاشته است. همزمان، طرفداران آمریکا در بصره، در حال فشار بر ایران و الحشد الشعبی هستند. برای مثال خانم «رهام یعقوب» که به ظاهر از فعالان مدنی این شهر است و در حوزه زنان فعالیت میکند و با کنسول آمریکا در بصره نیز مرتبط است، هدایت جمعی از زنان بصره در تظاهرات دیروز را بر عهده داشت.
رهام و کنسول آمریکا در بصره
او اخیرا در اینستاگرام خود عکسی با کنسول آمریکا را منتشر کرده و دیروز نیز تظاهرات جمعی از زنان و دختران را در بصره هدایت می‌کرد. کسی که فیلم او را در فیسبوک منتشر کرده، در ابتدای فیلم می‌گوید: بازگشتیم. بار دیگر از مقابل استانداری بصره بازگشتیم...». سوالی که مطرح می‌شود این است که «شما که هستید» و «کجا بودید که اکنون برگشتید؟» مگر مردم نبودید تا الان؟.
شباهت تصویربردار تظاهرات زنانه با هدایت رهام، با فردی که پیشتر عکسش در اینستاگرام رهام منتشر شده
در روزهای گذشته هرچه پارلمان عراق به تشکیل فراکسیون بزرگ‌تر نزدیک‌تر شد، فشار بر الحشد الشعبی نیز افزایش یافت. زیرا ائتلافی که هسته اصلی آن را عناصر نزدیک به الحشد تشکیل می‌دهند، موفق شدند با کسب 153 کرسی، خود را فراکسیون بزرگ‌تر اعلام کنند.
اما حیدر العبادی در اقدامی سوال‌برانگیز فالح الفیاض را که همزمان رئیس شورای عالی امنیت عراق و سازمان الحشد الشعبی بود، برکنار کرد و خود را رئیس الحشد الشعبی نامید.
اکنون که کنسولگری ایران و مقرهای الحشد الشعبی در بصره را در آتش سوزانده‌اند، در حقیقت این پیام مخابره شد که برخی در عراق حاضرند برای سرباز زدن از نتیجه انتخابات، حتی خطوط قرمز را نیز زیر پا بگذارند.
به نظر می‌رسد آتش گرفتن محل انبار صندوق‌های رأی پس از انتخابات نیز به اتفاقات آتش‌بار دیروز بصره بی‌ارتباط نباشد. این اقدامات آتش‌بار فقط یک نکته دارد که یک کاربر عراقی در فیسبوک به آن اشاره کرد و در پاسخ به شایعه‌سازی علیه قیس الخزعلی رهبر عصائب، نوشت: سه چیز را آتش نمی‌سوزاند؛ اول حضرت ابراهیم علیه‌السلام، دوم و سوم دفتر مقتدی صدر و سفارت [و کنسولگری] آمریکا!
