روایت جان کری از اختلاف اوباما و نتانیاهو بر سر برجام

جان کری وزیر خارجه پیشین آمریکا در تازه ترین کتاب خاطراتش که روز سه شنبه منتشر شد، به روابط متشنج باراک اوباما رئیس جمهور وقت آمریکا با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل اشاره کرده است، به خصوص تلاش‌های نتانیاهو برای لطمه زدن و بی اعتبار کردن توافق هسته‌ای ایران با قدرت های جهانی که جان کری تلاش زیادی برای به سرانجام رسیدن آن انجام داده بود. جان کری به شدت از اقدامات نتانیاهو برای بی اثر کردن توافق هسته‌ای ایران انتقاد کرده است.

جان کری در این باره نوشت: نتانیاهو عملا با پذیرش درخواست و دعوت جان بینر رئیس سابق کنگره آمریکا برای سخنرانی در بین نمایندگان کنگره صحبت کردن علیه توافق هسته‌ای ایران، عملا پروتکل‌ها را نقض کرد. علاوه بر این نخست وزیر اسرائیل از این نشست استفاده کرد تا به تلاش های انجام شده برای توافق هسته‌ای ایران لطمه وارد کند، آن هم در شرایطی که توافق هسته‌ای در حال نهایی شدن بود.

وی افزود: البته این جای شگفتی نبود که نتانیاهو اساسا بخواهد در روند توافق هسته‌ای خلل ایجاد کند. وی یک سخنرانی کاملا سیاسی در کنگره آمریکا ایراد کرد، این سخنرانی یک تجزیه و تحلیل صادقانه از راهبرد عدم اشاعه تسلیحات یا یک استدلال قوی درباره این واقعیت نبود که اسرائیل بدون توافق هسته ای ، امن تر خواهد شد.

جان کری نوشت: هر کسی درک می کرد که سخنرانی نتانیاهو تنها با هدف جلب توجه مخالفان توافق هسته‌ای بود، یک سخنرانی احساساتی با این هدف که حامیان خود در آمریکا را بسیج کند و سناتورها را از تصویب توافق هسته‌ای ایران بترساند.

200 صفحه آخر از این کتاب 584 صفحه‌ای مربوط به دو اولویت مهم کاری جان کری است: دستیابی به توافق سازش بین فلسطین و اسرائیل و دستیابی به توافق بر سر برنامه هسته‌ای ایران.

جان کری افزود: با نزدیک تر شدن به زمان نهایی شدن توافق هسته ای ایران و قدرت های جهانی، روابط اوباما و نتانیاهو تیره و تارتر می شد.البته اختلاف رئیس جمهور آمریکا و نخست وزیر اسرائیل نخستین بار زمانی علنی و آشکار شد که نتانیاهو در سخنانی در کاخ سفید در برابر دوربین ها با درخواست اوباما برای بازگشت رژیم صهیونیستی به خطوط مرزی 1967 میلادی مخالفت کرد.

جان کری نوشت: من نسبت به عدم اعتماد نتانیاهو به رهبران ایران آگاهی داشتم، همگی ما نسبت به این مساله اتفاق نظر داشتیم ولی با پذیرفتن دعوت رئیس کنگره آمریکا، رژیم اسرائیل بی احترامی خود را به اوباما نشان داد. پس از آن روابط رهبران دو کشور هرگز بهبود نیافت.

جان کری در یک بخش 40 صفحه‌ای از کتاب خود تحت عنوان "جلوگیری از یک جنگ" به تلاش‌های واشنگتن برای نهایی شدن توافق هسته‌ای ایران اشاره کرد و نوشت: در یک نقطه آمریکا تصمیم گرفت تا موضع خود درباره اجازه دادن به ایران برای غنی سازی اورانیوم را تغییر دهد.

وی افزود: کنار آمدن با این مساله که آیا ایران حق غنی سازی اورانیوم را دارد، بسیار سخت بود ولی در نهایت من به این نتیجه رسیدم که اجازه دادن به ایران برای غنی سازی اورانیوم به صورت محدود و کاملا مراقبت شده، تنها راهکار برای نظارت شفاف و اطمینان حاصل کردن از این مساله است که ایران به دنبال تسلیحات اتمی نخواهد بود. دلیل دیگری که آمریکا دیدگاه و نظر خود را با غنی سازی اورانیوم توسط ایران تغییر داد این بود که سایر قدرت های جهانی یعنی انگلیس، فرانسه، آلمان روسیه و چین نیز با این مساله موافقت کردند. این در واقع تنها راه برای دسترسی به تاسیسات هسته‌ای ایران و اطمینان حاصل کردن از عدم تولید تسلیحات هسته‌ای توسط تهران بود.