مجله آمریکایی «واشنگتن اگزماینر» در گزارشی تحت عنوان «اشتباه ژئوپلتیک ترامپ» نوشت: دونالد ترامپ در هشتم ماه مه به گمانه زنی ها دربار خروج از برجام پایان داد. برجام در ذهن ترامپ آن قدر ضعیف بود، که تنها گزینه، خروج از آن و آغاز مذاکره از ابتدا بود.
این گزارش افزود: آمریکا نه فقط از برجام خارج شد؛ بلکه تحریم های اقتصادی را که بر اساس این توافق برداشته شده بود، از سرگرفت. آمریکا امیدوار است با موج اول تحریم ها که در 6 اوت آغاز شد، چنان بلایی بر سر بخش مالی ایران بیاورد که رهبران این کشور مجبور به بازگشت به میز مذاکره شوند. فارغ از این که درباره برجام چگونه فکر کنیم، تصمیم کاخ سفید برای خروج یک جانبه از این توافق چند جانبه می تواند یکی از جدی‌ترین اشتباهات ژئوپلتیک این دهه باشد. مسئله این است که دولت آمریکا چگونه می تواند از پیامدهای منفی آن بکاهد.
مجله آمریکایی ادامه داد: سیاست فشار آمریکا بر ایران اشکالاتی دارد که نخستین مورد از آن ها این انتظار دولت آمریکا است که رهبران سیاسی ایران در برابر خواسته های آمریکا تسلیم خواهند شد. منطق حکم می کند آیت الله خامنه ای که اکنون با نارضایتی اقتصادی فزاینده، احساسات ضد حکومتی در خیابان ها و موقعیت مالی ناپایدار روبرو است، مجوز دور دیگری از دیپلماسی هسته ای با واشنگتن را صادر کند. طرفداران جنگ با ایران که تشکیلات امنیتی آمریکا را در اختیار دارند، بر این باورند که ایران نیز مانند هر کشور دیگری، تحت فشار اقتصادی، دیر یا زود تسلیم می شود. اما ایران کشوری عادی نیست که به راحتی تسلیم شود ( آن هم اگر بشود). بر این کشور نظامی حاکم است که به مبارزه با قدرت های خارجی افتخار می کند.
گزارش فوق افزود: تصور تسلیم سریع تهران نادیده گرفتن عملکرد این کشور در چند دهه اخیر است. برای جمهوری اسلامی، گرفتار انزوای اقتصادی و دیپلماتیک شدن پدیده تازه ای نیست. در این 40 سال، به ندرت می توان دوره ای را یافت که ایران در جنگ اقتصادی، جنگ یا رقابت منطقه ای درگیر نبوده باشد. ایران کشوری است که بدون حامی خارجی و با وجود اقتصاد ناتوان شده و فضای دیپلماتیک خصمانه، هشت سال جنگ با عراق را پشت سر گذاشت. آیت الله خامنه ای زمانی با مذاکرات هسته ای با آمریکا و اروپا موافقت کرد که راهی دیپلماتیک برای خروج از بن بست هسته ای پیشنهاد شد.
واشنگتن اگزماینر نوشت: واشنگتن با ممنوع کردن بسیاری از فعالیت های اقتصادی و مبادلات تجاری با ایران و فشار بر شرکت های غربی برای خروج از ایران، به طور یکطرف به دو رقیب بزرگ آمریکا یعنی چین و روسیه، فرصت طلایی پر کردن فضای خالی ایجاد شده در ایران را داده است.
این گزارش افزود: چین می تواند در مورد ایران نیز همچون ونزوئلا و سریلانکا نقش بانک و وام دهنده ای بزرگ را ایفا کند و با نفوذ جدی تر در جغرافیای خلیج فارس، بزرگترین تولید کنندگان نفت جهان را به حوزه راهبردی خود تبدیل کند.
روسیه نیز از راهبرد کاخ سفید درباره ایران بهره خواهد برد. ذخایر ارزی مسکو در نتیجه قیمت پایین نفت و تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا به علت مداخله مسکو در اوکراین، رو به کاهش بود. اما مسکو در نتیجه خروج حدود یک میلیون بشکه از نفت ایران از بازار، خواهد توانست از درآمد بالاتر حاصل از عرضه کمتر و تقاضای بیشتر بهره ببرد.
مجله آمریکایی در ادامه نوشت: واشنگتن برای افزایش پیدا نکردن قیمت سوخت در آمریکا، به افزایش تولید عربستان سعودی برای جبران کمبود حاصل از خروج ایران متکی است.
در پایان گزارش اگزماینر آمده است: مقامات آمریکا و ایران نمی توانند قدرت گفتگو برای حل اختلافات را نادیده بگیرند. راه حل های دیپلماتیک از قدرت بسیار بالاتری برخوردارند و ترامپ به عنوان یک تاجر می داند گفتگو با رقیب بسیار بهتر از نادیده گرفتن منافع حاصل از گفتگو است. در سیاست جهانی، یک تصمیم ممکن است در حوزه های دیگر سیاست خارجی آمریکا بازتاب پیدا کند و اگر این تصمیم، تصمیمی ضعیف باشد، توان آمریکا را برای دفاع از منافع خود از بین می رود.
